Z analizy uzasadnienia do tych wyroków można wysnuć wniosek, że głównym powodem odmowy wydania opinii była możliwość zastosowania małej klauzuli dywidendowej z uwagi na sztuczność struktury. Niemniej, mając na uwadze, że w przedmiotowych stanach faktycznych chodziło o spółki holdingowe, to można uznać, że wyprowadzone zostały też pewne uniwersalne tezy i wskazówki, co do rozstrzygnięć dotyczących zwolnień dywidendowych przy wypłatach do holdingów.
Jakie wnioski wynikają z wyroków w sprawie WHT?
Z powyższych wyroków wynika kilka ciekawych wniosków, które mogą być przydatne już na etapie składania wniosków o wydanie opinii o stosowaniu preferencji.
Po pierwsze NSA podkreślił, że ocena jest dokonywana przez organ podatkowy na podstawie materiału przedstawionego przez wnioskodawcę. Zdaniem NSA to płatnik ma wykazać spełnienie warunków uprawniających do zastosowania preferencji, a rolą organu w tym uproszczonym postępowaniu jest przede wszystkim rozpatrzyć materiał dowodowy zaprezentowany przez płatnika i poddać go weryfikacji w oparciu także o inne powszechnie dostępne materiały i źródła dowodowe. Dlatego już na etapie składania wniosku o wydanie opinii warto pamiętać o rzetelnym udokumentowaniu faktów i twierdzeń zawartych we wniosku (np. w sytuacji wskazania iż podatnika rozliczał stratę podatkową i z tego powodu nie płacił podatku w kraju swojej rezydencji, najlepiej załączyć dokumentację, która to potwierdzi).
Google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
Po drugie NSA zauważył również, że dla odmowy wydania opinii o stosowaniu preferencji wystarczające jest wykazanie istnienia uzasadnionych wątpliwości co do zgodności ze stanem rzeczywistym dołączonej do wniosku dokumentacji lub oświadczenia podatnika, że jest rzeczywistym właścicielem należności albo istnienia podejrzenia, że transakcja ma charakter sztuczny. Organ podatkowy, aby odmówić wydania opinii, nie musi zatem rozstrzygnąć, czy odbiorca należności jest ich rzeczywistym właścicielem – wystarczające jest wykazanie istnienia uzasadnionych wątpliwości co do tych okoliczności. Po trzecie w wydanych wyrokach nadal nie znajdujemy odpowiedzi na pytanie, czy dla zastosowania zwolnienia od podatku do wypłaconych dywidend konieczne jest ich faktyczne opodatkowanie w kraju siedziby odbiorcy, a dokładniej czy zwolnienie dywidendowe ma charakter podmiotowy, czy też przedmiotowy.
Co dalej z podatkiem u źródła?
Wskazane na wstępie wyroki NSA są niewątpliwie niekorzystne, dla podmiotów, które dokonują wypłat dywidend na rzecz podmiotów powiązanych będących spółkami holdingowymi. Można już bowiem uznać, że zaczyna się kształtować pewna linia orzecznicza, a argumenty wskazane przez sądy administracyjne będą również wykorzystywane przez organy podatkowe w prowadzonych postępowaniach.
W jaki sposób powinny zatem zachować się podmioty w sytuacji, gdy spółką otrzymującą należność jest spółka holdingowa? W naszej ocenie, w pierwszej kolejności należy zebrać cały materiał dowodowy i przeprowadzić wewnętrzną weryfikację w zakresie zasadności stosowania zwolnienia, w szczególności w kontekście statusu odbiorcy należności jako rzeczywistego właściciela (ale nie tylko).
Po drugie, w przypadku pojawienia się wątpliwości co do statusu odbiorcy warto wystąpić o wydanie opinii o stosowaniu preferencji. Należy jednocześnie zaznaczyć, że ryzykownym działaniem w przypadku pojawienia się wątpliwości co do możliwości zastosowania zwolnienia może być oczekiwanie na upływ okresu przedawnienia, czy też dokonywanie wypłat w kwotach, które nie przekraczają rocznie 2 milionów złotych. Wymóg dochowania należytej staranności oraz prawo do zastosowania zwolnienia dotyczy bowiem wypłat dokonywanych na rzecz podmiotów powiązanych z tytułów wskazanych w Ustawie CIT, bez względu na kwotę.
Biorąc natomiast pod uwagę kształtująca się linię orzeczniczą można przewidywać, że zainteresowanie tą kwestią w przyszłości ze strony organów podatkowych będzie duże. Organy mogą bowiem podejmować działania zmierzające do weryfikacji prawidłowości stosowanych zwolnień przez podmioty grupowe.
