Z końcem listopada stało się jasne, że wszystkie spółki komandytowe staną się wkrótce podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. Status podatnika CIT spółki komandytowe uzyskają co do zasady 1 stycznia 2021 r. Wiele wskazuje jednak na to, że większość przedsiębiorców zdecyduje się na wejście w nowy system opodatkowania dopiero 1 maja 2021 r.
Opublikowany we wrześniu 2020 r. projekt ustawy zakładający między innymi objęcie spółek komandytowych Ustawą CIT od początku zakładał wejście w życie tych rewolucyjnych zmian z początkiem 2021 r. W związku z licznymi głosami sprzeciwu przede wszystkim ze strony przedsiębiorców, w połowie października Minister Finansów zapowiedział odroczenie wejścia w życie nowych przepisów do 1 maja 2021 r. tłumacząc to w następujący sposób:
Jesteśmy w stałym kontakcie z przedstawicielami biznesu. Ich zdanie się dla nas liczy. Rozumiejąc trudności, z jakimi muszą się mierzyć w związku ze zmieniająca się sytuacją epidemiczną. Dlatego dajemy im więcej czasu na przygotowanie się do zmian w prawie – objęcie CIT spółek komandytowych zacznie obowiązywać od maja 2021 r.
Zapowiedzi Ministra Finansów znalazły odzwierciedlenie we wprowadzanych później poprawkach do ustawy i finalnie przepisy przewidują nietypowe jak na prawo podatkowe rozwiązanie, tj. prawo wyboru pomiędzy stosowaniem nowych przepisów od 1 stycznia albo od 1 maja 2021 r. W efekcie, dziesiątki tysięcy przedsiębiorców prowadzących działalność poprzez spółki komandytowe stają obecnie przed dylematem momentu, od którego powinni zacząć stosować nowe przepisy.
Czytaj więcej: Spółki komandytowe podatnikiem CIT dopiero od 1 maja 2021 r.?
Nasz ekspert Grzegorz Szysz jest do Twojej dyspozycji.
Czy warto skorzystać z odroczenia do 1 maja?
Odroczenie możliwości stosowania przepisów o 4 miesiące nie jest rozwiązaniem, które satysfakcjonuje przedsiębiorców, którzy w przytłaczającej większości postulowali rezygnację z planowanych zmian podnosząc argumenty, iż jest to zmiana zwiększająca poziom obciążeń podatkowych i uderzająca głównie w polski biznes, w tym ogromną szerzę firm rodzinnych. Skoro jednak nie ziścił się scenariusz rezygnacji ze zmian a Minister Finansów wskazał na cel wydłużenia przedsiębiorcom o 4 miesiące okresu na przygotowanie się do istotnych zmian w prawie, trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie czy warto z tej opcji skorzystać.
Wszystko wskazuje na to, że zdecydowana większość spółek komandytowych skorzysta z opcji odroczenia. Przyczyny są różne, ale do grupy najczęstszych można zakwalifikować:
- Dodatkowe zyski opodatkowane na dotychczasowych zasadach – skoro dla przytłaczającej większości przedsiębiorców zmiana jest niekorzystna i oznacza wzrost obciążeń podatkowych to nie powinno dziwić, że przedsiębiorcy będą chcieli uratować przed tzw. podwójnym opodatkowaniem spodziewane zyski za okres dodatkowych 4 miesięcy. Odraczając stosowanie przepisów do 1 maja 2021 r. przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi zachowują szansa na transfer dodatkowych zysków do swoich majątków prywatnych na dotychczasowych, korzystniejszych zasadach.
- Wydłużenie okresu wspólnego rozliczania dochodów z wielu podmiotów – dla wielu przedsiębiorców zaletą spółek komandytowych była możliwość realizacji różnych przedsięwzięć biznesowych w różnych podmiotach (np. z uwagi na wymogi instytucji finansowych) przy jednoczesnej możliwości wspólnego rozliczania dochodów i strat z tych przedsięwzięć na poziomie wspólnika (podobnie jak w przypadku podatkowych grup kapitałowych). Nadanie spółkom komandytowym statusu podatnika oznacza utratę tej możliwości, co może być przesłanką utrzymywania możliwie długo obecnych zasad opodatkowania.
- Wykorzystanie strat podatkowych przez wspólnika – wprowadzenie zmian oznacza utrudnienie w możliwości wykorzystania poniesionych strat np. z pierwszej fazy inwestycji z dochodami uzyskiwanymi w kolejnych okresach. Co prawda ustawodawca przewidział pewne mechanizmy mające złagodzić tę niedogodność, ale skorzystanie z opcji przesunięcia CIT do 1 maja może dawać realną ulgę dla części podatników.
- Dodatkowy czas na różnego rodzaju reorganizacje – uzasadnienie do ustawy, jak i konstrukcja nowych przepisów zakładająca różnicowanie zasad opodatkowania komandytariusza oraz komplementariusza daje jasną odpowiedź co do oczekiwań ustawodawcy, w tym braku akceptacji ze strony fiskusa dalszego łączenia braku pełnej odpowiedzialności wspólnika za prowadzony biznes z jednokrotnym opodatkowaniem dochodów wypłacanych do majątków prywatnych. W efekcie, wprowadzone zmiany i ich uzasadnienie skłonią wielu przedsiębiorców do niejako wyjścia naprzeciw oczekiwaniom ustawodawcy i odejścia od formy spółek komandytowych. Odroczenie stosowania CIT do 1 maja 2021 r. to dodatkowy czas na rozważania i ewentualne zmiany.
Masz pytanie w sprawie swojej spółki? Skontaktuj się z naszym ekspertem! Grzegorz Szysz, tel. +48 661 530 233, grzegorz.szysz@pl.gt.com
Powyższe nie oznacza, że wszystkie spółki komandytowe zdecydują się na odroczenie. Szereg spółek nie będzie dostrzegała korzyści w związku z przesunięciem stosowania nowych przepisów, a jednocześnie będzie chciała uniknąć dodatkowego zamykania ksiąg rachunkowych i związanego z tym sporządzania sprawozdania finansowego albo wątpliwości i zawirowań związanych z tym obszarem.
Co należy zrobić aby odroczyć CIT do 1 maja?
Przepisy nie precyzują niestety, w jakiej formie, przez kogo ani też kiedy powinna być podjęta decyzja o ewentualnym odroczeniu terminu objęcia spółki opodatkowaniem podatkiem CIT. Nie jest też sprecyzowane, czy, a jeśli tak, to kogo, kiedy i w jakiej formie należy zawiadomić o podjętej decyzji. W efekcie, uwzględniając specyfikę spółek osobowych, zasady korporacyjne związane z ich funkcjonowaniem i podejmowaniem istotnych dla spółki decyzji, odwołując się do sposobu informowania organów podatkowych w podobnych sytuacjach, przyjmując jednocześnie możliwie ostrożnościowe podejście, sugerujemy aby w miarę możliwości rozważyć podjęcie następujących działań:
- podjęcie stosownej uchwały przez wspólników spółki komandytowej,
- zawiadomienie organów podatkowych o fakcie podjęcia uchwały poprzez jej złożenie w urzędzie skarbowym i to zarówno urzędzie właściwym dla spółki, jak i dla każdego ze wspólników,
- dokonanie wskazanych powyżej działań przed końcem 2020 r.
Trzeba przy tym ponownie podkreślić, iż powyższe jest podejściem możliwie ostrożnym a konieczność podjęcia któregokolwiek ze wskazanych kroków nie wynika z przepisów, bowiem takowych niestety nie ma. W efekcie, brak tych działań nie powinien automatycznie oznaczać braku możliwości skutecznego odroczenia CIT do 1 maja 2021r.
Co z zamknięciem ksiąg rachunkowych?
Jeżeli podjęta zostanie decyzja o odroczeniu stosowania nowych regulacji o dodatkowe 4 miesiące, rozważenia wymaga również kwestia zamykania ksiąg rachunkowych. Przesunięcie stosowania nowych przepisów oznacza konieczność zamknięcia ksiąg rachunkowych, a w konsekwencji sporządzenia również sprawozdania finansowego na dzień 30 kwietnia 2021 r. W sytuacji, w której spółka ma rok obrotowy pokrywający się z rokiem kalendarzowym (albo co ma miejsce znacznie rzadziej rok kończy się w I kwartale roku kalendarzowego), ustawodawca – chcąc ograniczyć zakres prac związanych z dwukrotnym zamykaniem ksiąg w krótkim odstępie czasu – wprowadził możliwość niezamykania ksiąg rachunkowych na dzień 31 grudnia 2020 r. i odroczenia tego momentu do 30 kwietnia 2021 r.
W konsekwencji, w przypadku podjęcia decyzji o odroczeniu stosowania nowych przepisów do 1 maja 2021 r. (gdy jednocześnie rok obrotowy spółki pokrywa się z rokiem kalendarzowym), możliwe są dwie opcje:
- Zamknięcie ksiąg rachunkowych na dzień 31 grudnia 2020 r. i następnie na dzień 30 kwietnia 2021 r., przy czym zamknięcie ksiąg rachunkowych na dzień 30 kwietnia 2021 r. będzie oznaczało obowiązek sporządzenia sprawozdania, które według nas nie będzie sprawozdaniem rocznym, w związku z czym nie będzie podlegało ono badaniu przez biegłego rewidenta ani też odrębnemu zatwierdzaniu; sprawozdaniem rocznym podlegającym badaniu i zatwierdzeniu będzie bowiem sprawozdanie za cały 2021 r. obejmujące okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r.
- Niezamykanie ksiąg rachunkowych na dzień 31 grudnia 2020 r. i w efekcie odroczenie momentu zamykania ksiąg do 30 kwietnia 2021 r. – w odniesieniu do tego rozwiązania zwracamy jednak uwagę na pojawiające się wątpliwości co do kształtu i zakresu obowiązków związanych ze sprawozdaniami finansowymi.
Biorąc pod uwagę wątpliwości dotyczące relacji zapisów ustawy zmieniającej Ustawę CIT do przepisów ustawy o rachunkowości oraz zapisów umów spółek, konieczność zapewnienia porównywalności danych prezentowanych w sprawozdaniach finansowych, jak również niezależny od zamykania ksiąg obowiązek właściwego rozliczenia podatkowego wspólników (co do zasady za okres roku kalendarzowego), spodziewamy się, że w zdecydowanej większości przypadków korzystniejszym i stosowanym zwykle w praktyce będzie standardowe zamknięcie ksiąg rachunkowych, zarówno na dzień 31 grudnia 2020 r., jak i późniejsze na dzień 30 kwietnia 2021 r.
Masz pytanie w sprawie swojej spółki? Skontaktuj się z naszym ekspertem! Grzegorz Szysz, tel. +48 661 530 233, grzegorz.szysz@pl.gt.com