[Pobierz raport lub przeczytaj poniżej jego streszczenie]
Przedsiębiorcy prowadzący swoją działalność na rynkach wschodnich, bądź we współpracy z podmiotami z tych regionów, z uwagi na aspekty prawne, jak również moralne, często zostali zmuszeni do zawieszenia lub zakończenia utrzymywanych od wielu lat działań biznesowych i relacji gospodarczych z partnerami biznesowymi z Rosji lub Białorusi.
Badanie przeprowadzone dla Grant Thornton w ramach International Business Report pokazuje jednak, że duża część przedsiębiorców, mimo przewidzianych przez polskiego ustawodawcę wysokich kar za naruszenie przepisów sankcyjnych (m. in. kary pozbawienia wolności od lat 3, czy też kary finansowej do 20mln zł), nie podjęło żadnych działań mających na celu zidentyfikowanie, a następnie zminimalizowanie ryzyka w tej materii.
Counsel, Radca Prawny, Lider Zespołu Korporacyjnego Doradztwa Prawnego
Taki stan rzeczy wynikać może z braku świadomości i wiedzy dotyczących kształtu regulacji sankcyjnych, które mogą znaleźć zastosowanie w zasadzie do wszystkich przedsiębiorców unijnych, a nie tylko tych, którzy po lutym 2022 r. nie podjęli decyzji o zakończeniu współpracy z podmiotami rosyjskimi i białoruskimi. Należy także pamiętać, że przepisy sankcyjne, a w szczególności europejskie i unijne listy sankcyjne są nieustannie modyfikowane i uzupełniane, w związku z tym działania podjęte raz, wiosną 2022 r., po wybuchu wojny nie są wystarczające. Konieczna jest ciągła kontrola obowiązujących regulacji oraz zmian wprowadzanych kolejnymi pakietami sankcyjnymi.
Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Krajową Administrację Skarbową, do połowy października 2022 r. nie zostało wszczęte żadne postępowanie dotyczące nałożenia kary za naruszenie zakazu udostępniania środków finansowych podmiotom znajdującym się na listach sankcyjnych. Działania władz państwowych ograniczone zostały zatem w praktyce na ten moment wyłącznie do kontroli celnych, mających na celu ograniczenie handlu towarami objętymi sankcjami.
Z uwagi jednak na aktualną sytuację polityczną, a także niesłabnące poparcie społeczne dla nakładanych na Rosję sankcji, w najbliższych miesiącach spodziewać się można intensyfikacji działań kontrolnych. Jednocześnie, na bazie ostatnich wprowadzanych pakietów sankcyjnych, przewidywać można rozszerzanie katalogu osób i podmiotów objętych sankcjami unijnymi, przy jednoczesnym łagodzeniu regulacji w obszarach kluczowych dla funkcjonowania gospodarki unijnej np. handlu żywnością i nawozami.
