Zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego będzie miało znaczące skutki wpływające bezpośrednio na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. Skutki zniesienia stanu zagrożenia epidemicznego dla podatników obejmą szereg obszarów podatkowych, w tym w szczególności w zakresie schematów podatkowych, podatku u źródła i cen transferowych.
Podsumowanie
- W związku z zakończeniem stanu zagrożenia epidemicznego podatnicy i płatnicy muszą liczyć się z przywróceniem ich obowiązków w kształcie obowiązującym sprzed pandemii.
- Terminy raportowania krajowych schematów podatkowych przestaną być zawieszone.
- Płatnicy podatku u źródła będą musieli korzystać z aktualnych certyfikatów rezydencji.
- Uproszczenia w zakresie cen transferowych przestaną obowiązywać.
Stan zagrożenia epidemicznego – do kiedy obowiązuje?
Rozporządzeniem z 27 kwietnia 2023 r., Rada Ministrów po raz kolejny przedłużyła okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego w Polsce – tym razem do 30 czerwca 2023 r.
Przypuszczenia, iż przedłużanie stanu zagrożenia epidemicznego dobiega końca, zostały potwierdzone przez Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego, zgodnie z którym stan zagrożenia epidemicznego zostanie odwołany z dniem 1 lipca 2023 r.
Skutki zniesienia stanu zagrożenia epidemicznego dla podatników mogą okazać się odczuwalne, bowiem część funkcjonujących dotychczas uproszczeń zostanie zniesiona, a obowiązki wrócą do kształtu sprzed pandemii.
Projekt rozporządzenia nie przewiduje żadnej procedury wyjścia ze stanu zagrożenia epidemicznego, jednak sytuację częściowo łagodzi fakt, że wiele regulacji wprowadzonych na czas obowiązywania stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego przewiduje „okres przejściowy”, który ma dać podatnikom czas na przystosowanie się do zmian.
Co się zmieni w podatkach po zniesieniu stanu zagrożenia epidemicznego?
Terminy raportowania krajowych schematów podatkowych (MDR)
W czasie trwania stanu epidemii oraz stanu zagrożenia epidemicznego, od 31 marca 2020 r. podatnicy mogą cieszyć się zawieszeniem obowiązków w zakresie raportowania schematów podatkowych innych niż transgraniczne („krajowych”).
Obecnie na podatnikach ciąży jedynie obowiązek raportowania schematów transgranicznych. Nie biegną natomiast terminy raportowania dla schematów krajowych, a te, które już się rozpoczęły, podlegają zawieszeniu do 30. dnia po zakończeniu stanu zagrożenia epidemicznego.
Ważny fragment
W przypadku krajowych schematów podatkowych, dla których obowiązek sprawozdawczy przypada na okres epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego, sprawozdawczość jest nadal wymagana. Oznacza to, że zawieszenie terminów nie zwalnia z obowiązków sprawozdawczych schematów po ich wznowieniu.
Wznowienie terminów raportowania „MDR-ów” spowoduje konieczność przejrzenia transakcji pod kątem wystąpienia schematów podatkowych, przy czym należy pamiętać, że schemat krajowy to nie to samo co transakcja krajowa. Warto pamiętać o transakcjach transgranicznych, które nie spełniają definicji schematu transgranicznego, stanowiących jednak schemat podatkowy, tj. m.in. transakcjach, w których dochodzi do wypłaty należności do podmiotu zagranicznego łącznie w roku kalendarzowym powyżej 25 mln PLN a także niepobrania przez płatnika podatku u źródła przekraczającego w trakcie roku kalendarzowego kwotę 5 mln PLN. Jeśli okaże się, ze wystąpił schemat podatkowy, a termin jego raportowania przypadł na okres epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego – konieczne będzie jego zgłoszenie.
Podatek u źródła po pandemii – co warto wiedzieć?
Jednym z podstawowych warunków do korzystania z preferencji przy wypłatach należności opodatkowanych podatkiem u źródła, obok obowiązku dochowywania należytej staranności, jest dokumentowanie siedziby odbiorcy należności certyfikatem rezydencji. W przypadku certyfikatu rezydencji niezawierającego okresu ważności, płatnik jest uprawniony do stosowania go przez okres dwunastu miesięcy od dnia wydania.
Podczas obowiązywania stanu epidemii oraz stanu zagrożenia epidemicznego, jeżeli okres ten upływa w trakcie obowiązywania stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego, płatnik przy poborze podatku jest uprawniony do uwzględnienia certyfikatu w okresie do dwóch miesięcy po ich odwołaniu.
Zakończenie stanu epidemii spowoduje konieczność pozyskiwania” od kontrahentów aktualnych certyfikatów na potrzeby stosowania zwolnienia lub stawek preferencyjnych podatku u źródła. Może to okazać się szczególnie uciążliwe w przypadku wypłat należności opodatkowanych WHT do dużej liczby zagranicznych odbiorców.
O tym, jak dochować należytej staranności w podatku u źródła, piszemy tutaj: Podatek u źródła – jak dochować należytej staranności i przygotować procedurę WHT?
Ceny transferowe – ułatwienia podczas stanu epidemii
W obszarze cen transferowych ułatwienia obowiązujące podczas stanu epidemii i stanu zagrożenia epidemicznego obejmują w szczególności:
- Zwolnienie z obowiązku posiadania oświadczenia podmiotu powiązanego o dokonaniu korekty przy dokonywaniu korekt cen transferowych, jeśli jest ona dokonywana za rok podatkowy lub w momencie, gdy obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii.
- Zniesienie warunku nieponiesienia straty przez podmiot powiązany dla zastosowania zwolnienia z obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych dotyczących transakcji pomiędzy powiązanymi podmiotami krajowymi – w przypadku, jeżeli obroty podmiotu spadły o co najmniej 50% w stosunku do roku poprzedniego.
Wraz ze zniesieniem stanu zagrożenia epidemicznego uproszczenia przestaną obowiązywać, w związku z czym podatnicy dokonujący korekty cen transferowych będą obowiązani posiadać ww. oświadczenie, a dla zwolnienia z obowiązku sporządzania dokumentacji lokalnej dla podmiotów krajowych, warunek braku wykazania straty przez podmioty powiązane zostanie przywrócony.
Biała lista VAT
W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii termin na złożenie zawiadomienia o zapłacie należności na rachunek spoza tzw. „białej listy podatników VAT” jest przedłużony do 14 dni od dnia zlecenia przelewu. Zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego będzie wiązało się z koniecznością dochowywania terminów wynikających z Ordynacji podatkowej, tj. 7 dni od dnia zlecenia przelewu.
Przeoczenie zmiany i złożenie zawiadomienia po terminie może mieć dotkliwe skutki. Podatnik, który dokonał zapłaty należności na rachunek kontrahenta spoza „białej listy” i nie złożył w terminie właściwego zawiadomienia, odpowiada solidarnie całym swoim majątkiem wraz z tym kontrahentem za jego zaległości podatkowe w części podatku VAT proporcjonalnie przypadającej na opłaconą dostawę towarów lub świadczenie usług.
Interpretacje indywidualne
W tej beczce dziegciu znaleźć można też łyżkę miodu. Wśród zmian w przypadku zniesienia stanu zagrożenia epidemicznego, oprócz powyższych, jednoznacznie niekorzystnych dla podatników, w życie wejdzie pozytywna zmiana dotycząca interpretacji indywidualnych.
W związku ze stanem epidemii i stanem zagrożenia epidemicznego, czas oczekiwania na wydanie interpretacji indywidualnych został wydłużony o trzy miesiące i wynosi obecnie sześć miesięcy. Po zniesieniu stanu zagrożenia epidemicznego, ustawowy termin wydawania interpretacji indywidualnych zostanie przywrócony do trzech miesięcy.
Przygotuj się na nowe obowiązki po zniesieniu stanu zagrożenia epidemicznego
Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego potwierdził przypuszczenia, że stan zagrożenia epidemicznego nie będzie przedłużany. Ważne jest, aby podatnicy przygotowali się na obowiązki, które powstaną po jego zniesieniu.
Szczególnie istotna jest weryfikacja udziału w krajowych schematach podatkowych w ostatnich latach, co pozwoli na kontrolę obowiązków związanych z ich raportowaniem a także pozwoli uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek w przyszłości. Bezpiecznym rozwiązaniem w takiej sytuacji jest przeprowadzenie u podatnika kompleksowego audytu MDR, który wykluczy lub potwierdzi istnienie schematów podatkowych.
Jeżeli rozporządzenie odwołujące stan zagrożenia epidemicznego wejdzie w życie w brzmieniu zgodnym z projektem, dobiegnie on końca z końcem czerwca 2023 r., co niesie za sobą szereg konsekwencji dla podatników. Dlatego zachęcamy do podjęcia działań już teraz i przygotowania się na nieuniknione zmiany, w szczególności dotyczące przepisów o schematach podatkowych oraz podatku u źródła.
