Wiele przedsiębiorstw, wyprzedzając unijne obowiązki związane ze sprawozdawczością niefinansową w zakresie zrównoważonego rozwoju, już teraz przywiązuje coraz większą wagę do ESG pomimo, że dla większości podmiotów konkretne wymogi raportowania zaczną obowiązywać w 2025 r.
Kogo dotyczy obowiązek raportowania od 2025 r.?
Z dniem 1 stycznia 2025 r. weszły w życie znowelizowane przepisy ustawy o rachunkowości, które uwzględniają unijną dyrektywę CSRD. Polskie przepisy w zakresie dotyczącym katalogu jednostek obowiązanych do raportowania ESG, nie odbiegają znacząco od unijnych regulacji. Oznacza to, że z początkiem 2025 r., katalog podmiotów, podlegających obowiązkowi raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju, stopniowo będzie się powiększał. Względnie obowiązkowemu raportowaniu zostaną poddane następujące podmioty:
- od 2025 r. (sprawozdawczość w 2026 r.) – duże jednostki i jednostki dominujące dużej grupy;
- od 2026 r. (sprawozdawczość w 2027 r.) – notowane MŚP, niektóre instytucje kredytowe oraz niektóre zakłady ubezpieczeniowe. Przy czym te mogą prowadzić uproszczoną sprawozdawczość w zakresie zrównoważonego rozwoju;
- od 2028 r. (sprawozdawczość w 2029 r.) – jednostki zależne i oddziały jednostek z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Co warto podkreślić, zgodnie z ustawą o rachunkowości, przepisów rozdziału dot. sprawozdawczości ESG nie stosuje się m. in. do spółek partnerskich oraz do spółek jawnych i spółek kapitałowych, w których wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność nie są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej.
Dodatkowo należy wskazać, że jednostki obecnie podlegające obowiązkowi raportowania na podstawie dyrektywy NFRD, począwszy od roku 2024 (sprawozdawczość w 2025 r.), będą zobowiązane do sporządzania sprawozdań w zakresie zrównoważonego rozwoju, zgodnie z nowymi wytycznymi, o których mowa w dalszej części artykułu.
Gogole news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
Raport ESG od 2025 r.
Od 2025 r., obowiązek raportowania w zakresie ESG nie będzie jednakowy dla wszystkich. Bowiem zgodnie z projektem dyrektywy CSRD, w zależności od statusu danego podmiotu i jego powiązań kapitałowych, sprawozdanie będzie mogło być sporządzone w formie pełnej lub ograniczonej albo obowiązek jego przygotowania w ogóle nie wystąpi.
Powyższe zostało również ujęte w polskich przepisach, zgodnie z którymi:
- podmioty będące dużymi jednostkami, notowanymi MŚP oraz jednostkami dominującymi w dużej grupie – będą podlegały obowiązkowi sporządzania pełnych sprawozdań w zakresie zrównoważonego rozwoju;
- jednakże notowane MŚP, małe i niezłożone instytucje oraz wewnętrzne zakłady ubezpieczeń i reasekuracji będą miały możliwość sporządzania sprawozdań w ograniczonej formie (mniejsza liczba zamieszczanych informacji);
- w przypadku skorzystania z możliwości ograniczenia sprawozdawczości w zakresie ESG, podmioty te będą zobowiązane przestrzegać nieco odmiennych standardów sporządzania sprawozdań niż ma to miejsce w przypadku pełnej sprawozdawczości.
- ponadto, jednostki zależne, niektóre instytucje kredytowe oraz niektóre zakłady ubezpieczeniowe będą miały możliwość całkowitego uchylenia się od obowiązku sporządzania sprawozdań niefinansowych w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Zwolnienie z obowiązku raportowania ESG
Jednostka zależna od jednostki dominującej mającej siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu poza terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego, w tym również jednostka dominująca niższego szczebla, może zostać zwolniona z obowiązku sporządzenia sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju. Warunkami skorzystania z tego zwolnienia są:
- ujęcie tej jednostki zależnej i jej jednostek zależnych w sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju grupy kapitałowej jednostki dominującej, sporządzonej zgodnie ze standardami sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju,
- ta jednostka zależna wskaże w swoim sprawozdaniu z działalności, że korzysta z ww. zwolnienia oraz wskaże nazwę jednostki sporządzającej sprawozdanie ESG, oraz
- kierownik tej jednostki zależnej złoży we właściwym rejestrze sądowym, w terminie 12 miesięcy od dnia bilansowego, sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju grupy kapitałowej jednostki dominującej wraz ze sprawozdaniem z atestacji tej sprawozdawczości.
Dodatkowo nowe przepisy umożliwiają MŚP czasowe zwolnienie z obowiązków raportowania ESG. Mianowicie, małe i średnie jednostki, będące emitentami papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na jednym z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego, mogą nie sporządzać sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju za lata obrotowe rozpoczynające się przed dniem 1 stycznia 2028 r. W takim przypadku należy przedstawić w sprawozdaniu z działalności powody niesporządzenia tej sprawozdawczości.
Celem unijnych regulacji, zaimplementowanych do polskiego porządku prawnego, jest przede wszystkim ułatwienie podmiotom przejścia na zrównoważoną gospodarkę, opisaną w Europejskim Zielonym Ładzie. Raportowanie ESG ma stanowić element wyjściowy dla identyfikacji potencjalnych ryzyk i obszarów, wymagających szczególnej uwagi, oraz przyczynić się do prowadzenia przedsiębiorstw w duchu dbałości o szeroko rozumiane środowisko. Dla znacznej liczby podmiotów zmiany będą obowiązkowe od 2025 r. Jednakże warto zainteresować się problematyką ESG z odpowiednim wyprzedzeniem.
Czytaj więcej:
