31 marca ma się odbyć kolejna tura rozmów w sprawie przepisów dotyczących pracy zdalnej. Poniżej kluczowe informacje dotyczące kierunku planowanych regulacji, przedstawionych przez resort pracy 25 marca br.
Z artykułu dowiesz się m.in.:
- W jakich przypadkach planowane regulacje dotyczące zdalnej pracy dopuszczają możliwość wykonywania jej z dowolnego miejsca na świecie.
- Czy pracownikom będzie przysługiwał ekwiwalent np. za prąd.
- Jakich prac nie będzie można zlecać w ramach home office.
- Kiedy mają wejść w życie regulacje dotyczące pracy zdalnej.
Mimo wcześniejszych zapowiedzi o zakończeniu w I kwartale 2021 roku prac nad zmianami w Kodeksie pracy, Ministerstwo Rozwoju Pracy i Technologii 25 marca 2021 r. przedstawiło najnowszą wersję projektu ustawy, w której podano szczegóły założeń dotyczących pracy zdalnej.
Miejsce pracy zdalnej – uzgodnione między stronami umowy
Wiceminister Iwona Małek poinformowała, że zgodnie z założeniami
"praca zdalna będzie mogła być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu zamieszkania pracownika lub w innym miejscu ustalonym przez pracownika i pracodawcę".
Uzgodnienie między stronami dotyczące wykonywania pracy zdalnej będzie dopuszczalne zarówno przy zawieraniu umowy o pracę, jak również w trakcie zatrudnienia.
Zasady świadczenia zdalnej pracy – porozumienie, regulamin lub polecenie
Zasady wykonywania tzw. home office będą określane w porozumieniu zawieranym między pracodawcą i zakładowymi organizacjami zawodowymi, a jeżeli nie dojdzie do zawarcia takiego porozumienia albo u pracodawcy nie istnieją związki zawodowe – w regulaminie ustalonym przez pracodawcę. W szczególnych przypadkach taka praca będzie mogła być wykonywana również na polecenie pracodawcy. Stanie się to możliwe jedynie w sytuacji, w której pracownik będzie posiadał warunki lokalowe i techniczne do wykonywania pracy zdalnej.
W przypadku, gdy odnośnie home office w danym zakładzie pracy nie zostało zawarte porozumienie ani regulamin, będzie dopuszczalne wykonywanie pracy zdalnej na polecenie pracodawcy lub na wniosek pracownika.
Każda ze stron będzie mogła wycofać się z ustaleń dot. home office w terminie 3 miesięcy od dnia podjęcia takiej formy współpracy.
Narzędzia pracy i ekwiwalent – obowiązek pracodawcy
Do jednych z najważniejszych zadań pracodawcy będzie należało dostarczenie pracownikowi materiałów i narzędzi pracy niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, jak również pokrycie kosztów bezpośrednio związanych z wykonywaniem pracy zdalnej, tj. dostępu do łączy telekomunikacyjnych oraz kosztów energii elektrycznej. Pracownikowi będzie przysługiwał również ekwiwalent lub ryczałt w wysokości ustalonej przez strony w przypadku, gdy do pracy zdalnej zostaną wykorzystane materiały i narzędzia pracy stanowiące własność pracownika. Pracownik i pracodawca będą mogli zawrzeć porozumienie, w którym zostaną określone zasady eksploatacji takich materiałów czy też narzędzi pracy.
Nasz ekspert Adriana Gęsicka jest do Twojej dyspozycji.
Zasady BHP podczas home office – kodeksowe
Zgodnie z założeniami nowelizacji ustawy, niedopuszczalnym będzie zlecanie w ramach kome office prac szczególnie niebezpiecznych: w wyniku których następuje przekroczenie dopuszczalnych norm czynników fizycznych dla pomieszczeń mieszkalnych; z zastosowaniem substancji niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia, żrących, promieniotwórczych, drażniących, uczulających lub innych o nieprzyjemnym zapachu, pylących lub intensywnie brudzących.
Projekt Ministerstwa w kwestii wstępnych szkoleń BHP przewiduje, że takie szkolenie w całości będzie mogło się odbywać za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej. Natomiast pracownicy podlegający szkoleniom okresowym będą je przechodzić na zasadach ogólnych.
Zanim pracownik podejmie wykonywanie pracy w sposób zdalny, będzie zobowiązany do złożenia oświadczenia o tym, że jego stanowisko pracy zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki.
W razie nieszczęśliwych zdarzeń przy pracy zdalnej zostaną zastosowane odpowiednio przepisy o wypadkach przy pracy z uwzględnieniem prawa pracownika do ochrony życia prywatnego.
Kiedy nowe regulacje o zdalnej pracy? 3 m-ce po odwołaniu stanu epidemii
Zapisy regulujące charakter home office, które zostaną uregulowane w Kodeksie pracy, będą na tyle ogólne, by udostępnić furtkę do wspólnych ustaleń między pracownikiem a pracodawcą. Elastyczna praca zdalna pozostanie na stałe w przepisach Kodeksu pracy.
Wiceminister Michałek poinformowała, że
"trudno obecnie określić, kiedy dokładnie dobiegną końca prace legislacyjne nad projektem zmian w Kodeksie pracy w zakresie pracy zdalnej. Obecne rozwiązania w tym zakresie obowiązują nadal i będą obowiązywały do upływu 3 miesięcy od dnia odwołania stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19".
Aktualne regulacje dotyczące zdalnej pracy
Ustawa z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych w art. 3 wprowadziła przepis, zgodnie z którym w okresie obowiązywania stanu epidemii lub 3 miesiące po jego odwołaniu pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie przez określony czas pracy poza miejscem jej stałego wykonywania.
Zgodnie z obowiązującymi obecnie wytycznymi, wykonywanie pracy zdalnej jest możliwe, gdy:
- pracownik posiada umiejętności i możliwości techniczne oraz lokalowe do prowadzenia pracy, a rodzaj pracy na to pozwala,
- pracodawca zapewnia obsługę logistyczną narzędzia oraz materiały niezbędne do wykonywania tego rodzaju pracy,
- pracownik ma prawo wykorzystywać niezapewnione przez pracodawcę materiały i narzędzia, jeśli zapewnia to poszanowanie i ochronę informacji poufnych oraz innych tajemnic chronionych prawem,
- na polecenie pracodawcy pracownik ma obowiązek prowadzenia ewidencji wykonywanych czynności podczas świadczenia pracy,
- pracodawca może w każdym czasie cofnąć polecenie pracy zdalnej.
Z perspektywy obowiązujących przepisów, praca zdalna została wprowadzona do prawa pracy w odpowiedzi na nowe potrzeby rynku pracy i posiada charakter tymczasowy. W związku z tym zarówno pracodawcy, jaki pracownicy, z niecierpliwością czekają na szybkie postępy w kwestii nowelizacji regulacji kodeksowych w powyższym zakresie.
AUTOR: Ewa Gulczyńska, Specjalista ds. kadr i płac, Outsourcing kadr i płac
![Składki ZUS od wszystkich umów zlecenia od 2025 r.? [WYLICZENIA]](https://grantthornton.pl/wp-content/uploads/2024/01/view-through-the-glass-two-stockbrokers-in-formal-2023-11-27-04-53-37-utc.jpg)
