Opierając się na technologiach znanych z Industry 4.0, takich jak IoT, AI i robotyka, piąta rewolucja przemysłowa położy większy nacisk na współpracę ludzi z maszynami, przy czym jako maszyny, można rozumieć nie tylko fizyczne obiekty, ale również, a może przede wszystkim, oprogramowanie, w tym AI. Aby odnieść sukces, firmy muszą strategicznie planować i adaptować się do nowych realiów rynkowych, szukając wyższej efektywności i wykorzystać to, co jeszcze jest w zasięgu europejskich przedsiębiorców.
Kluczowe założenia Industry 5.0
Industry 5.0 wyróżnia się podejściem humanistycznym. W przeciwieństwie do Industry 4.0, skoncentrowanego na automatyzacji, nowa rewolucja przemysłowa podkreśla rolę człowieka jako swoistego „partnera” maszyn, z którymi współpracuje. Zrównoważony rozwój staje się tutaj priorytetem — przedsiębiorstwa wprowadzają zielone technologie i modele gospodarki cyrkularnej, minimalizując wpływ na środowisko. Jednocześnie rośnie znaczenie odporności, czyli zdolności systemów do reagowania na nieoczekiwane zakłócenia. Nowoczesne narzędzia, takie jak sztuczna inteligencja, internet rzeczy, cyfrowe bliźniaki czy platformy low-code, mogą wspierać decyzje w czasie rzeczywistym, opierać się na analizie predykcyjnej oraz personalizować doświadczenia klientów – przy czym klientami są również użytkownicy wewnętrzni tych ekosystemów, na przykład pracownicy danej fabryki. To wszystko sprzyja wzrostowi efektywności i konkurencyjności firm.
Senior Business Designer Edisonda
W mojej opinii, „człwowieczocentryzm” piątej rewolucji przemysłowej powinien dążyć do uruchomienia ukrytych zdolności na poziomie organizacji, w szczególności w obrębie pracowników, przypisanych do danych czynności. Odwrócony jest sposób planowania centralnego. To znaczy, że kierownictwo będzie musiało dużą uwagę skupić na holistycznym łączeniu i adresowaniu potrzeb, ale punktem wyjścia będzie naturalna operacja pracowników z zaszytymi procesami IT.
Mikroekonomiczne korzyści Industry 5.0
Przedsiębiorstwa mogą zyskać przewagę konkurencyjną poprzez optymalizację procesów i eliminację nieefektywności. Jest to dość klasyczna droga, stosowana również obecnie, jednak ta w głównej mierze skupiała się na optymalizacji wykorzystania zasobów, jak również bardzo zwracano uwagę na aspekt wydajności pracy pracowników. Narzędzia analityczne, takie jak predykcyjna konserwacja i analiza danych w czasie rzeczywistym, zmniejszają przestoje, poprawiają alokację zasobów i zwiększają produktywność. Jednakże jest to tylko pewien ograniczony punkt widzenia.
W wielu organizacjach wciąż funkcjonują nieformalne praktyki pracowników, tzw. „obchodzenia” procedur, które mogą stanowić wspaniałe źródło usprawnień. Brakuje również spójności we współpracy pomiędzy działami wewnętrznymi. Przykładem może być brak wymiany informacji na linii logistycznej, produkcyjnej, sprzedaży oraz marketingu – każdy z działów w teorii komunikuje się na określonym poziomie, ale procesy te nie są skorelowane w obrębie procedur, ekosystemu, narzędzi. Praktyki wymiany informacji w tym zakresie również bywają mniej formalne, na poziomie ustaleń poszczególnych kierowników działów lub pracowników liniowych. Kluczem do rozwiązania tych wyzwań jest zrozumienie tych zachowań. Zrozumienie to można najefektywniej uzyskać za pomocą badań etnograficznych, które pozwalają projektować bardziej efektywne procesy i zwiększać wydajność. Mapowanie takich zachowań i transformowanie ich do formy procedur oraz elementów systemów informatycznych jest częścią sukcesu w obrębie transformacji cyfrowej. Przejście na myślenie w formacie Industry 5.0 wymaga zatem, projektowania systemów, które nie tylko wdrażają zaawansowane technologie, ale też, a może przede wszystkim, odpowiadają na potrzeby pracowników i klientów i pomagają w koordynacji czasem spójnych, a czasem rozbieżnych interesów.
google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
Globalne perspektywy i polityka
Kraje, które jako pierwsze wdrożą Industry 5.0, zyskają przewagę jako liderzy innowacji i handlu. Aby to osiągnąć, konieczne są polityki promujące cyfrową transformację i zrównoważony rozwój. Jednocześnie rynki pracy zmieniają się pod wpływem automatyzacji i AI, co zwiększa zapotrzebowanie na wysoko wykwalifikowanych specjalistów. Uczestnicy rynku Rządy muszą inwestować w edukację i przekwalifikowanie siły roboczej, aby sprostać tym wyzwaniom.
Jak podejść strategicznie do Industry 5.0?
Budowanie przewagi konkurencyjnej na gruncie procesów ciągłego doskonalenia oraz adopcji reguł Industry 5.0 wymaga strategicznego podejścia opartego na kilku kluczowych filarach:
1. Podstawowym krokiem jest zidentyfikowanie wszystkich procesów zachodzących w organizacji, w tym praktyk nieformalnych stosowanych przez pracowników. Często takie nieformalne „obejścia” procedur są wynikiem nieefektywności systemów lub braku ich dostosowania do potrzeb. Eliminacja tych praktyk wymaga wglądu w codzienną pracę ludzi – badania etnograficzne stanowią tutaj kluczowe narzędzie, dostarczając informacji o rzeczywistych wyzwaniach i potrzebach operacyjnych.
2. Istotnym elementem jest bliska współpraca z ekspertami w zakresie Internetu Rzeczy (IoT) oraz sztucznej inteligencji (AI). Mapowanie procesów biznesowych w partnerstwie z technologicznymi dostawcami umożliwia identyfikację obszarów, w których nowoczesne rozwiązania mogą przynieść największe korzyści. Taka współpraca pozwala organizacji lepiej dostosować swoje procesy do wymagań cyfrowego świata.
3. Warsztaty oraz analizy użytkowników odgrywają kluczową rolę w projektowaniu narzędzi i technologii. Zrozumienie realnych potrzeb zarówno pracowników, jak i klientów pozwala na wdrożenie rozwiązań, które będą bardziej intuicyjne, funkcjonalne i skuteczne. Dzięki temu technologia staje się wsparciem, a nie przeszkodą w pracy.
4. Aby zapewnić płynne i skuteczne wdrażanie nowych technologii, konieczne jest opracowanie szczegółowych map procesów informatycznych. Kluczowe znaczenie ma tutaj warstwowe podejście, które polega na równoczesnym mapowaniu procesów informatycznych i procesów biznesowych. Dzięki temu możliwe jest kompleksowe zrozumienie interakcji pomiędzy technologią a biznesem, co pozwala na skuteczną diagnozę luk i rozbieżności w funkcjonowaniu systemów oraz procesów. Takie podejście ułatwia identyfikację obszarów wymagających automatyzacji, optymalizacji i synchronizacji działań. Warstwowe mapowanie umożliwia również zlokalizowanie potencjalnych wąskich gardeł, zidentyfikowanie nieefektywnych punktów styku między procesami oraz zaprojektowanie rozwiązań, które maksymalizują efektywność zarówno z perspektywy operacyjnej, jak i strategicznej. Dzięki temu można uniknąć ryzyka wdrożeń, takich jak brak kompatybilności technologii z potrzebami biznesowymi, oraz zapewnić większą elastyczność i skalowalność rozwiązań. Precyzyjna dokumentacja, wynikająca z analizy zarówno procesów informatycznych, jak i biznesowych, stanowi solidny fundament dla integracji nowych technologii. Dodatkowo, wielopoziomowa analiza umożliwia nie tylko usprawnienie procesów, ale także lepsze zarządzanie zmianą poprzez zrozumienie jej wpływu na różne warstwy organizacyjne. W ten sposób przedsiębiorstwo zyskuje narzędzie do bieżącego monitorowania postępów wdrożenia oraz podejmowania decyzji wspierających długoterminową optymalizację i innowacyjność.
5. Wprowadzenie rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji otwiera możliwość automatyzacji kluczowych obszarów, takich jak zarządzanie zapasami, logistyka czy produkcja. Analiza predykcyjna pozwala przewidywać potencjalne przestoje oraz unikać strat poprzez lepsze zarządzanie zasobami i procesami.
6. Transformacja cyfrowa produkcji wymaga integracji nowoczesnych technologii, takich jak Internet Rzeczy, cyfrowe bliźniaki czy narzędzia low-code. Te rozwiązania umożliwiają tworzenie systemów produkcyjnych, które są nie tylko wydajne, ale także elastyczne i zdolne do szybkiego dostosowania się do zmieniających się warunków rynkowych. Wprowadzenie zasad Industry 5.0 przynosi wielowymiarowe korzyści, które obejmują zarówno wzrost efektywności operacyjnej, jak i poprawę doświadczeń klientów oraz pracowników. Kluczową zaletą tego podejścia jest harmonijne połączenie technologii i ludzkiego potencjału. Praktyczne efekty obejmują:
- Lepszą wydajność procesów produkcyjnych dzięki predykcyjnej analizie danych i automatyzacji krytycznych operacji.
- Poprawę doświadczeń pracowników poprzez dostosowanie narzędzi do ich rzeczywistych potrzeb, co zwiększa produktywność i satysfakcję z pracy.
- Większą elastyczność biznesową, umożliwiającą szybsze dostosowanie do zmieniających się wymagań rynkowych.
- Zrównoważony rozwój, dzięki bardziej efektywnemu wykorzystaniu zasobów i redukcji odpadów w procesach produkcyjnych.
- Zwiększenie innowacyjności, pozwalając firmom wyprzedzić konkurencję poprzez wdrażanie nowatorskich technologii.
Prezes Edisonda
U podstaw naszej wiedzy specjalistycznej leży zdolność projektowania spersonalizowanych procesów i rozwiązań, które harmonijnie łączą specyficzne wymagania branżowe, aspiracje klientów końcowych oraz możliwości technologiczne organizacji. EDISONDA nie tylko dostosowuje się do podróży transformacji cyfrowej – my nią kierujemy. Działając jako kluczowe pierwsze ogniwo w łańcuchu transformacji, precyzyjnie mapujemy procesy, identyfikujemy możliwości dla optymalizacji, w tym automatyzacji i współpracujemy z wiodącymi dostawcami technologii, aby wspólnie szukać dróg przewagi konkurencyjnej. Takie podejście gwarantuje świeże spojrzenie w aspekcie Industry 5, które można adoptować nie tylko w przemyśle, ale również w wielu innych branżach.
Transformacja cyfrowa to nie tylko technologia – to zrozumienie ludzi i procesów, które ją napędzają. Fundamentem sukcesu jest projektowanie rozwiązań w oparciu o głęboki wgląd w potrzeby klientów i pracowników. Industry 5.0 otwiera zatem, ogromne możliwości, ale także wymaga odpowiedzi na wyzwania związane z:
- równością i etyką, w szczególności w zakresie masowego wdrażania AI i redukcji etatów,
- kosztami takich inwestycji, które mogą być wyzwaniem wobec długu technologicznego oraz wyzwaniem na gruncie nowych technologii, które są drogie w utrzymaniu,
- otoczeniem społeczno-gospodarczym, które niejako narzuca pewne wyzwania dla firm europejskich, w zakresie konkurencyjności na arenie międzynarodowej,
- odpowiedzialnego podejścia do kwestii prywatności danych.
Co z tą konkurencyjnością?
Industry 5.0 redefiniuje, czym jest przewaga konkurencyjna, ale nie wprost. W centrum tego podejścia stoi człowiek, współpracujący z technologią na rzecz efektywności, zrównoważonego rozwoju i odporności na wyzwania przyszłości. Dla przedsiębiorstw oznacza to nie tylko możliwość optymalizacji procesów, ale także otwarcie nowych ścieżek rozwoju poprzez innowacyjne modele działania. Firmy, które strategicznie podejdą do adaptacji zasad Industry 5.0, będą w stanie budować przewagi konkurencyjne, integrując potrzeby klientów, pracowników i globalnych rynków. To nie tylko kwestia technologii, ale także umiejętności tworzenia spójnych, inteligentnych procesów opartych na głębokim zrozumieniu i analizie zachowań organizacyjnych. Właściwie wdrożone – stają się fundamentem długoterminowego sukcesu.
Prezes Edisonda
Przewaga konkurencyjna w erze Industry 5.0 to umiejętność łączenia technologii z humanistycznym podejściem do biznesu. To wyzwanie, ale także ogromna szansa, którą możemy wspólnie wykorzystać
Rok 2025 będzie wielkim testem dla przedsiębiorstw – czasem, w którym liderzy rynkowi wyłonią się spośród tych, którzy potrafią zbudować elastyczne i innowacyjne modele działania, odpowiadające zarówno na współczesne, jak i przyszłe potrzeby. Industry 5.0 oferuje narzędzia, ale to strategiczne myślenie i odwaga do ich zastosowania pozwolą wyznaczać nowe standardy konkurencyjności. Transformacja cyfrowa w duchu Industry 5.0 to nie koniec, lecz początek budowania trwałej przewagi na globalnym rynku – przewagi, która łączy technologię, ludzi i wartości przyszłości.
AUTOR: Grzegorz Sperczyński, EDISONDA
