Kategoria „jednostek małych” została wprowadzona ustawą o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw z dnia 23 lipca 2015 r. (Dz. U. 2015, poz. 1333, z późniejszymi zmianami). Wprowadzenie tej kategorii podmiotów ma na celu uproszczenie ich księgowości poprzez ograniczenie zakresu zasad rachunkowości oraz ujawnianiu informacji w sprawozdaniach finansowych.
AKTUALIZACJA z dnia 13.03.2019 r.
Jednostki małe – jakie podmioty zaliczają się do tej kategorii?
Jednostką małą może być jednostka, która w roku obrotowym, za które sporządza sprawozdanie finansowe oraz w roku poprzedzającym ten rok, nie przekroczyła co najmniej dwóch z trzech wielkości:
- 25 500 000 zł – sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
- 51 000 000 zł – przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
- 50 osób – średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty.
Wyżej przedstawione progi zostały wprowadzone do ustawy o rachunkowości z dniem 1 stycznia 2019 r. i obowiązują po raz pierwszy od sprawozdań sporządzanych za 2019 rok.
Dodatkowo jednostki, które uzyskają status jednostki małej w danym roku obrotowym,
a w następnym roku obrotowym przekroczą w/w progi, nadal będą mogły korzystać z uproszczeń przewidzianych dla tych jednostek. Jednostka utraci status jednostki małej, jeśli dwa lata z rzędu przekroczy w/w progi.
Do jednostek małych nie mogą być zaliczone:
- alternatywne spółki inwestycyjne w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, w tym uprawnionych do posługiwania się nazwą „EuVECA” albo „EuSEF”,
- jednostki organizacyjne działające na podstawie Prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
- jednostki zamierzające ubiegać się albo ubiegające się o zezwolenie na wykonywanie działalności na podstawie przepisów wymienionych w pkt 1 lub wpis do rejestru zarządzających ASI na podstawie przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
- emitenci papierów wartościowych dopuszczonych, emitenci zamierzający ubiegać się lub ubiegający się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego,
- emitenci papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu w alternatywnym systemie obrotu,
- krajowe instytucje płatnicze,
- instytucje pieniądza elektronicznego,
- jednostki sektora finansów publicznych,
- jednostki, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z wyjątkiem spółek kapitałowych, oraz jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2 tej ustawy.
Forma uproszczona dla jednostek małych
Jednostki małe mogą sporządzać w formie uproszczonej bilans, rachunek zysków i strat oraz dodatkowe informacje i objaśnienia, wykorzystując wzory określone w załączniku 5 do ustawy
o rachunkowości:
Jakie uproszczenia dla jednostek małych?
Jednostka mała może skorzystać z uproszczeń przewidzianych dla takich jednostek pod warunkiem podjęcia decyzji (uchwały) przez organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe.
Rodzaje uproszczeń:
- klasyfikowanie umów leasingu według przepisów prawa podatkowego,
- brak obowiązku ustalania rezerw i aktywów z tytułu odroczonego podatku,
- wycena instrumentów finansowych wyłącznie na podstawie przepisów ustawy rachunkowości określonych w art. 28 i 35,
- nie sporządzania zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym,
- nie sporządzania przepływów środków pieniężnych,
- nie sporządzania sprawozdania z działalności pod warunkiem przedstawienia w informacji dodatkowej informacji o nabyciu udziałów własnych,
- obliczając koszt wytworzenia produktu zgodnie z art. 28 ust. 3 UoR, jednostka może do kosztów bezpośrednich doliczyć koszty pośrednie związane z wytworzeniem tego produktu, niezależnie od poziomu wykorzystania zdolności produkcyjnych. Ustalony w ten sposób koszt wytworzenia nie może być wyższy od ceny sprzedaży netto.
Uproszczenia wprowadzone z dniem 1 stycznia 2019 r. obowiązujące po raz pierwszy od sprawozdań sporządzanych za 2019 rok:
- wycena aktywów i pasywów w zakresie tworzenia odpisów aktualizujących wartość aktywów oraz rezerw na znane ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń – bez zachowania zasady ostrożności,
- odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe – stosowanie wg przepisów podatkowych,
- brak konieczności tworzenia biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów dotyczących przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych.
Wprowadzonych z początkiem 2019 roku uproszczeń nie mogą stosować spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne i spółki jawne lub komandytowe, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej – nawet jeśli mają status jednostki małej.
Jednostka mała może skorzystać z uproszczeń przewidzianych dla takich jednostek pod warunkiem podjęcia decyzji (uchwały) przez organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe.
Stosowane uproszczenia należy również opisać w polityce rachunkowości jednostki, przy czym trzeba pamiętać, że nie mogą one wpływać na rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej.
Ważne jest, żeby zapewnić w sprawozdaniu finansowym porównywalność danych za bieżący okres z danymi za poprzednie okresy. Jednostka zmieniając status na małą powinna przekształcić dane porównawcze za poprzednie okresy oraz opisać ich wpływ na sprawozdanie finansowe.
Obejrzyj film instruktażowy i zaloguj się aplikacji do e-Sprawozdań
Zapraszamy do zapoznania się z możliwościami naszego innowacyjnego narzędzia oraz do bezpośredniego kontaktu. Zanim jednak zapoznają się Państwo z naszą aplikacją, przypomnijmy kluczowe informacje dotyczące nowelizacji przepisów obejmujących obowiązek elektronicznego raportowania sprawozdań finansowych.
Zapraszamy do lektury naszego Informatora o e-Sprawozdaniach:
