Jeszcze dwie dekady temu głównym celem przedsiębiorstw była maksymalizacja zysków i wzrost wartości dla akcjonariuszy. Rentowność, ekspansja i efektywność stanowiły podstawowe miary sukcesu.
Po kryzysie finansowym 2008–2009 firmy zaczęły bardziej koncentrować się na płynności finansowej, cash flow i zdolności do obsługi długu – stabilność stała się równie ważna jak wzrost.
Obecnie, w obliczu inflacji, wysokich stóp procentowych i ryzyk geopolitycznych, priorytetem jest nie tylko EBITDA (jako wskaźnik operacyjnej rentowności) i cash flow (utrzymanie płynności), ale także resilience – odporność na kryzysy, dywersyfikacja i zdolność do adaptacji.
Jednocześnie oczekiwania wobec biznesu są znacznie szersze: firmy powinny minimalizować negatywny wpływ na środowisko, budować pozytywne relacje z pracownikami i społecznościami lokalnymi oraz działać zgodnie z zasadami etyki i przejrzystości. Zrównoważony rozwój staje się nowym paradygmatem zarządzania, redefiniując sposób prowadzenia biznesu – od logiki „maksymalizacji zysku” do „wartości dla wszystkich interesariuszy”.
Jak ESG zmienia reguły gry?
ESG (Environmental, Social, Governance) to koncepcja, która przesuwa akcent z krótkoterminowego zysku na długoterminową wartość i odporność biznesu. Nie chodzi już tylko o „papierologię” czy spełnianie wymogów regulacyjnych – ESG oznacza realne działania, które wpływają na:
- Efektywność operacyjną
- Zarządzanie ryzykiem
- Poprawę konkurencyjności
- Dostęp do kapitału
- Reputację firmy
Badania z lat 2024–2025 pokazują, że ESG stało się kluczowym elementem strategii biznesowych:
- 100% firm uznało zmianę klimatu, zasoby pracownicze i etykę biznesową za istotne.
- 89% firm zidentyfikowało szanse związane z ESG.
- 64% spółek zadeklarowało przyjęcie strategii ESG.
- 54% firm przyjęło cele dekarbonizacji.
- 31% firm wynagradza zarząd za realizację celów ESG.
- 14% firm posiada plan transformacji.
(Źródło: Raporty Grant Thornton, Deloitte, Civitta)
Oczekiwania interesariuszy wobec ESG
Nie można zapominać o rosnących oczekiwaniach interesariuszy. Coraz więcej firm otrzymuje żądania przedstawienia dowodów na swoje „zrównoważenie” – ESG staje się warunkiem współpracy i czynnikiem decydującym o konkurencyjności.
- Inwestorzy: częściej opierają swoje decyzje kapitałowe na danych ESG – transparentność raportów wpływa na dostęp do finansowania.
- Klienci: oczekują odpowiedzialnych produktów i usług – zrównoważony rozwój staje się kryterium wyboru dostawcy.
- Kontrahenci: wymagają zgodności z zasadami etycznymi i środowiskowymi – ESG staje się warunkiem włączenia do łańcucha wartości.
- Pracownicy: wybierają pracodawców, którzy dbają o środowisko, różnorodność i kulturę organizacyjną.
- Regulatorzy: wprowadzają obowiązki raportowania i należytej staranności – brak zgodności to ryzyko prawne i reputacyjne.
Korzyści z podążania zrównoważoną ścieżką
Korzyści z wejścia na ścieżkę zrównoważonego rozwoju nie są jedynie „marketingową zachętą” firm doradczych. To realne, mierzalne benefity, potwierdzone przez przedsiębiorstwa, które od lat wdrażają strategie ESG. Na jakie korzyści wskazują najczęściej:
- Odporność biznesu – lepsze zarządzanie ryzykiem ESG i większa stabilność w obliczu kryzysów.
- Optymalizacja kosztów – redukcja zużycia energii, wody i ilości odpadów, co przekłada się na niższe koszty operacyjne.
- Dostęp do kapitału – preferencyjne finansowanie, zielone obligacje, lepsze warunki kredytowe.
- Poprawa konkurencyjności – zdobywanie nowych segmentów klientów, którzy oczekują odpowiedzialnych produktów i usług.
- Reputacja i wartość firmy – wzrost zaufania inwestorów, klientów i pracowników, co przekłada się na długoterminową wartość rynkową.
Google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
ESG a wyniki finansowe – inwestycja, nie koszt
Zrównoważony rozwój to nie obciążenie, lecz inwestycja w przyszłość firmy. Choć pojawiają się głosy o wycofywaniu się biznesu z ambitnych celów klimatycznych, dane pokazują coś zupełnie innego. Najnowsze badania Grant Thornton, czy Boston Consulting Group (BCG) i CO2 AI potwierdzają, że przedsiębiorstwa intensywnie inwestują w dekarbonizację
i adaptację do zmian klimatu – szczególnie tam, gdzie działania te przekładają się na realną wartość biznesową.
Kluczowe wnioski:
- Ponad 80% firm deklaruje wymierne korzyści finansowe z działań klimatycznych.
- 82% firm odnotowało ekonomiczne efekty transformacji, a w przypadku 6% z nich korzyści sięgnęły powyżej 10% rocznych przychodów.
- Średnia wartość netto z działań klimatycznych wynosi 221 mln USD na firmę.
- Zyski pochodzą m.in. z rosnącego popytu na produkty zrównoważone oraz oszczędności operacyjnych dzięki optymalizacji zasobów i efektywności energetycznej.
Źródła korzyści:
- Efektywność energetyczna – modernizacja maszyn, automatyzacja procesów = niższe rachunki.
- Gospodarka obiegu zamkniętego – wykorzystanie odpadów jako surowców wtórnych.
- Preferencyjne finansowanie – banki oferują kredyty powiązane z realizacją celów ESG (obniżka marży nawet o 1 p.p.).
- Lepsza wycena rynkowa – firmy z wysokimi ocenami ESG są postrzegane jako mniej ryzykowne i bardziej przyszłościowe.
Jak przygotować firmę na nowy paradygmat zarządzania?
Przejście na model zrównoważonego rozwoju wymaga nie tylko deklaracji, ale konkretnych działań. Firmy, które chcą sprostać oczekiwaniom inwestorów, klientów, regulatorów i pracowników, muszą zbudować solidne fundamenty ESG.
Kluczowe kroki:
- Zbadać aktualny poziom dojrzałości zrównoważonego rozwoju w firmie (analiza luki ESG).
- Zidentyfikować ryzyka ESG, w tym ryzyka klimatyczne, oraz stworzyć system ich zarządzania.
- Policzyć emisje gazów cieplarnianych w zakresie 1 i 2, a docelowo także w zakresie 3.
- Opracować plan transformacji, czyli redukcji emisji GHG.
- Stworzyć kompleksową strategię ESG.
Rozpocząć raportowanie – najlepiej od dobrowolnego raportu ESG w standardzie VSME.
Podsumowanie
ESG nie jest już opcją – to fundament nowoczesnego biznesu, który redefiniuje sposób zarządzania. Firmy oceniane są dziś nie tylko przez pryzmat wyników finansowych, ale również przez wpływ na środowisko, społeczeństwo i jakość ładu korporacyjnego.
Dlaczego to ważne?
- ESG staje się miarą jakości zarządzania i warunkiem utrzymania konkurencyjności.
- Organizacje, które wdrażają ESG, budują odporność, zyskują przewagę rynkową i lepszy dostęp do finansowania.
- Zrównoważony rozwój to nie koszt, lecz inwestycja w przyszłość – obniża ryzyka, otwiera nowe możliwości wzrostu i generuje realny zwrot z inwestycji.
Pytanie nie brzmi już: „Czy wdrożyć ESG?”, lecz: „Czy stać nas na brak ESG?”
Czytaj więcej:
- VSME – nowy standard ESG dla MŚP. Co warto wiedzieć?
- VSME – dobrowolny standard ESG, który może stać się rynkowym obowiązkiem
- ESG w polskim biznesie – co zachęca firmy do zrównoważonego rozwoju?
- ESG w polskim biznesie – czy firmy są świadome obowiązków?
- Jak przygotować strategię ESG?
- Strategia ESG – kto odpowiada za jej opracowanie i wdrożenie?
- Strategia ESG – czym jest i kto powinien ją wprowadzić?