Podsumowanie
- Od 1 stycznia 2023 r. istotnym zmianom uległy obowiązujące od 1 stycznia 2022 r. przepisy o podatku od przerzuconych dochodów.
- Podatkowi od przerzuconych dochodów podlegają co do zasady polskie podmioty wypłacające należności z wybranych tytułów podmiotom powiązanym z siedzibami w państwach o niższym poziomie opodatkowania.
- Aby potwierdzić lub wykluczyć podleganie podatkowi od przerzuconych dochodów, podatnik musi zweryfikować szereg czynników wewnętrznych i zewnętrznych, zwłaszcza dot. podmiotu powiązanego, na rzecz którego wypłaca należności.
Od 1 stycznia 2023 r. istotnym zmianom uległy obowiązujące od 1 stycznia 2022 r. przepisy o podatku od przerzuconych dochodów. Nasz cykl artykułów wyjaśnia, kto może podlegać podatkowi od przerzuconych dochodów, jakie konsekwencje się z tym wiążą i jak uchronić się przed dodatkowym obciążeniem podatkowym.
Podatek od przerzuconych dochodów – co weryfikować? Czynniki wewnętrzne (wypłacający)
Podstawowym czynnikiem „wewnętrznym” wymagającym weryfikacji, czyli odnoszącym się wyłącznie do polskiego podatnika lub położnego w Polsce zagranicznego zakładu podatnika spoza Polski (potencjalnie także opodatkowanego podatkiem od przerzuconych dochodów), jest wartość płatności z określonych tytułów do podmiotów powiązanych. Podatek od przerzuconych dochodów pojawi się, jeżeli suma:
- podlegających (rodzajowo) opodatkowaniu podatkiem od przerzuconych dochodów kosztów,
- poniesionych przez podatnika,
- na rzecz podmiotów powiązanych w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy CIT,
- zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów,
stanowi co najmniej 3% sumy kosztów uzyskania przychodów podatnika za dany rok podatkowy.
Wszystkie powyższe przesłanki powinny być spełnione łącznie. Oznacza to, że aby zweryfikować podleganie podatkowi od przerzuconych dochodów, konieczne jest ewidencyjne wyodrębnienie spełniających te kryteria wydatków – kosztów poniesionych (nie np. dopiero zakontraktowanych), na rzecz podmiotów powiązanych, z określonych tytułów i stanowiących koszty uzyskania przychodów.
Porównanie tej wielkości z sumą kosztów uzyskania przychodów podatnika za dany rok podatkowy pozwala odpowiedzieć na pytanie, czy stanowią co najmniej 3% tej sumy. Jeżeli nie – wykluczyliśmy opodatkowanie podatkiem od przerzuconych dochodów na poziomie analizy „wewnętrznej” podmiotu.
Warto jednak upewnić się, czy aby na pewno uwzględniliśmy w rachunku wszystkie należności podlegające podatkowi od przerzuconych dochodów; organy podatkowe mogą rozumieć to pojęcie odmiennie od nas (na niekorzyść podatnika), zwłaszcza w przypadku szeroko rozumianych „usług niematerialnych”.
Co weryfikować w związku z opodatkowaniem podatkiem od przerzuconych dochodów – czynniki zewnętrzne (odbiorca)
„Do tanga trzeba dwojga”; podobnie jest z podatkiem od przerzuconych dochodów. Aby polski podatnik podlegał dodatkowemu obciążeniu, konieczne jest spełnienie określonych warunków nie tylko przez niego, ale i przez zagraniczny podmiot, do którego wypłaca należności potencjalnie podlegające opodatkowaniu.
Taki odbiorca naszych należności musi spełniać – znowu, łącznie – następujące warunki:
- Musi uzyskiwać od podatnika lub podmiotów powiązanych z nim w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 5 Ustawy CIT (również ponoszących na rzecz odbiorcy opłaty podlegające opodatkowaniu podatkiem od przerzuconych dochodów) co najmniej 50% ogółu swoich przychodów określonych zgodnie z przepisami o podatku dochodowym lub przepisami o rachunkowości.
- Musi przekazywać, w jakiejkolwiek formie, co najmniej 10% przychodów z tytułów podlegających opodatkowaniu podatkiem od przerzuconych dochodów, na rzecz innego podmiotu, co może robić:
- zaliczając w związku z tym wydatki do kosztów rozliczanych dla celów podatku dochodowego lub wydatki te lub przychody odliczając od dochodu, podstawy opodatkowania lub od podatku w jakiejkolwiek formie, lub
- jeżeli przychody te składają się na zysk przeznaczony do wypłaty, bez względu na termin, wypłacając je w formie dywidendy lub innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych.
- Według przepisów prawa podatkowego obowiązujących w państwie jego siedziby, zarządu, zarejestrowania lub położenia, dochód (przychód) tego podmiotu uzyskany z jednego z tytułów podlegających opodatkowaniu podatkiem od przerzuconych dochodów, podlegać musi opodatkowaniu według stawki podatku dochodowego niższej niż 14,25% lub wyłączeniu z opodatkowania tym podatkiem. Stawkę podatku dochodowego ustala się poprzez odpowiednie pomniejszenie nominalnej stawki podatku dochodowego w odniesieniu do przychodu z tytułu podlegającego opodatkowaniu podatkiem od przerzuconych dochodów, o związane z tym przychodem odliczenia od podstawy opodatkowania lub podatku lub zwroty podatku, z wyjątkiem kosztów związanych z tym przychodem.
Jeżeli więc nie udało nam się „wykluczyć” opodatkowania przerzuconych dochodów na poziomie płatnika, niestety staje się on zobowiązany do żmudnej, wieloaspektowej analizy uwarunkowań zagranicznego odbiorcy należności.
Odbiorca ten, aby polski płatnik podlegał potencjalnie podatkowi od przerzuconych dochodów, musi polegać głównie na przychodach od podmiotów powiązanych (co w grupach podmiotów powiązanych bywa przecież normą), jednocześnie przekazując „dalej” część dochodów (co, znów w grupach podmiotów powiązanych, dla jednostek np. holdingowych bywa podstawową działalnością) i podlegając preferencyjnemu (w zamyśle polskiego ustawodawcy) opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Chcąc wykluczyć opodatkowanie podatkiem od przerzuconych dochodów, należy zweryfikować te aspekty. Pamiętać trzeba, że na mocy art. 24aa ust. 10a Ustawy CIT działa zasada „domniemania winy” – stanowi on, że ciężar dowodu, że nie został spełniony co najmniej jeden z warunków podlegania opodatkowaniu, spoczywa na podatniku.
Podatek od przerzuconych dochodów ma w zamyśle ustawodawcy zniechęcać do transferu dochodu do jurysdykcji, w których podatek dochodowy jest atrakcyjniejszy niż polski CIT. Niestety, jak zawsze w takich przypadkach, chcąc przeciwdziałać unikaniu opodatkowania ustawodawca obciążył także niestosujące agresywnej optymalizacji podatkowej podmioty uciążliwymi obowiązkami administracyjnymi. Niniejsza publikacja ma za zadanie usystematyzować wiedzę o nowym obowiązku i pomóc podatnikom zapewnić sobie bezpieczeństwo.
Autor: Łukasz Kempa
Weryfikator podatku od przerzuconych dochodów:
¹Do kosztów podlegających opodatkowaniu podatkiem od przerzuconych dochodów zalicza się koszty:
1) usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz usług o podobnym charakterze;
2) wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub wartości, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4-7 Ustawy CIT;
3) przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze;
4) finansowania dłużnego związane z uzyskaniem środków finansowych i korzystaniem z tych środków, w szczególności odsetki, opłaty, prowizje, premie, część odsetkową raty leasingowej, kary i opłaty za opóźnienie w zapłacie zobowiązań oraz koszty zabezpieczenia zobowiązań, w tym koszty pochodnych instrumentów finansowych;
5) opłat i wynagrodzeń za przeniesienie funkcji, aktywów lub ryzyk.
²Stawkę podatku dochodowego ustala się poprzez odpowiednie pomniejszenie nominalnej stawki podatku dochodowego, obowiązującej w państwie siedziby, zarządu, zarejestrowania lub położenia odbiorcy należności, o związane z przychodem odliczenia od podstawy opodatkowania lub podatku lub zwroty podatku, z wyjątkiem kosztów związanych z danym przychodem. Jeżeli odbiorca należności podlega częściowemu zwolnieniu lub wyłączeniu z opodatkowania podatkiem dochodowym, stawkę ustala się pomniejszając nominalną stawkę podatku dochodowego o procentową wartość przysługującego zwolnienia lub wyłączenia z opodatkowania.
³Przy ocenie, czy podmiot prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą, bierze się pod uwagę w szczególności, czy:
1) zarejestrowanie podmiotu wiąże się z istnieniem przedsiębiorstwa, w ramach którego wykonuje on faktycznie czynności stanowiące działalność gospodarczą, w tym czy podmiot ten posiada lokal, wykwalifikowany personel oraz wyposażenie wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej;
2) podmiot posiada możliwość samodzielnego decydowania o przeznaczeniu otrzymanej należności;
3) podmiot ponosi ryzyko ekonomiczne związane z utratą danej należności.
Przy ocenie, czy rzeczywista działalność gospodarcza ma charakter istotny, bierze się pod uwagę w szczególności stosunek przychodów uzyskiwanych z prowadzonej rzeczywistej działalności gospodarczej do jego przychodów ogółem.
Powyższe kryteria są nieostre. Ich spełnienie powinno być przedmiotem każdorazowej, indywidualnej oceny. W razie wątpliwości zalecana jest konsultacja z Doradcą Podatkowym.
Podatek od przerzuconych dochodów – dowiedz się więcej:
- Podatek od przerzuconych dochodów w zeznaniu CIT-8 za 2023 r.
- Wszystko, co musisz wiedzieć o podatku od przerzuconych dochodów
- Kogo dotyczy podatek od przerzuconych dochodów?
- Co jest opodatkowane podatkiem od przerzuconych dochodów?
- Jak okiełznać podatek od przerzuconych dochodów – część 1
- Jak okiełznać podatek od przerzuconych dochodów – część 2
- Jak okiełznać podatek od przerzuconych dochodów – procedura
