W niniejszym artykule przybliżone zostaną najważniejsze konsekwencje dla działalności spółki związane z ogłoszeniem upadłości.
Podsumowanie
- Z dniem ogłoszenia upadłości przedsiębiorca zostaje pozbawiony możliwości korzystania, jak i zarządzania przedsiębiorstwem.
- Najistotniejsze konsekwencje dla spółki w związku z ogłoszeniem upadłości można podzielić na cztery kategorie, tj. na te związane z majątkiem spółki, zarządzaniem spółką, jej zobowiązaniami oraz zakładem pracy prowadzonym przez tę spółkę
Czytaj raport: Ryzyko upadłości wśród polskich firm rośnie
Przejęcie zarządu nad przedsiębiorstwem przez syndyka
Pierwszym oraz najbardziej dotkliwym skutkiem ogłoszenia upadłości jest przejęcie zarządu nad przedsiębiorstwem przez syndyka. Z dniem ogłoszenia upadłości przedsiębiorca pozbawiony zostaje możliwości korzystania, zarządzania i rozporządzania mieniem wchodzącym do masy upadłości, do której co do zasady należeć będzie właśnie przedsiębiorstwo. W przypadku, gdyby przedsiębiorca mimo powyższej zasady rozporządził częścią masy upadłości, czynność taka będzie nieważna.
Nadto, w sytuacji ustanowienia rady wierzycieli, los przedsiębiorstwa upadłego może być zależny będzie także od wydania stosownych zezwoleń przez jej członków w toku postępowania.
Ważny fragment
Należy mieć także na uwadze, ogłoszenie upadłości skutkuje wygaśnięciem wszystkich udzielonych przez podmiot pełnomocnictw, włączając w to prokurę.
Istotną kwestię dla spółek, które uczestniczą w innych spółkach stanowić będzie również okoliczność, że uprawnienia upadłego wynikające z tego tytułu wykonywać będzie syndyk.
Upadłość spółki a jej majątek
Ogłoszenie upadłości spółki skutkuje także, jak można wywnioskować z powyższego akapitu, nadaniem majątkowi upadłego (z pewnymi wyjątkami) statusu masy upadłości, która będzie przeznaczona do zaspokojenia wierzycieli. Upadły obowiązany jest wskazać, jak również wydać całość swojego majątku syndykowi wraz ze stosownymi dokumentami dotyczącymi swojej działalności, majątku oraz rozliczeń.
Wypełnienie przedmiotowego obowiązku potwierdzane jest przez upadłego w formie pisemnego oświadczenia. Nadto upadły zobligowany jest do udzielania sędziemu-komisarzowi, jak również syndykowi potrzebnych wyjaśnień dotyczących swojego majątku.
Majątek spółki objęty zostanie przez syndyka, który oprócz zabezpieczenia go, będzie również nim zarządzał oraz przystąpi co do zasady do jego likwidacji. Jak już wskazano wyżej, czynności upadłego dotyczące masy upadłości będą uznawane za nieważne.
Umowy i zaciągnięte zobowiązania po ogłoszeniu upadłości spółki
Z dniem ogłoszenia upadłości staną się wymagalne zobowiązania pieniężne spółki, co do których nie nastąpił jeszcze termin płatności. W zakresie zobowiązań majątkowych niepieniężnych, zmienią się one z dniem ogłoszenia upadłości na zobowiązania pieniężne. Do terminu ich płatności zastosowanie będzie miała analogiczna zasada jak w przypadku zobowiązań pieniężnych.
W zakresie umów wzajemnych, które nie zostały wykonane w całości albo w części, syndyk po uzyskaniu zgody sędziego-komisarza może spełnić zobowiązanie upadłego oraz zażądać spełnienia świadczenia wzajemnego od drugiej strony umowy albo też od umowy odstąpić ze skutkiem na dzień ogłoszenia upadłości. W przypadku innej umowy niż umowa wzajemna, jeżeli ustawa nie zastrzega innego skutku, zasadą jest, że syndyk może odstąpić od takiej umowy, na analogicznych zasadach jak od umowy wzajemnej.
Istotną informacją dla spółek wobec których zostałaby ogłoszona upadłość jest fakt, że z dniem ogłoszenia upadłości wygasa umowa kredytu, o ile wcześniej kredytodawca nie przekazał środków do dyspozycji upadłego. Jeżeli kredytodawca przekazał upadłemu jedynie część środków przed dniem ogłoszenia upadłości, upadłemu nie przysługuje prawo do żądania wypłaty pozostałej kwoty. Jednakże należy mieć na uwadze, że kredytodawca będzie mógł dochodzić naprawienia szkody powstałej po jego stronie w postępowaniu upadłościowym.
Ogłoszenie upadłości przez pracodawcę w zakładzie pracy
Ogłoszenie upadłości niesie ze sobą również doniosłe skutki w sprawach z dziedziny prawa pracy. Pracodawcę, który ogłosił upadłość nie będą bowiem obowiązywały niektóre przepisy w zakresie ochrony pracowników, dotyczące możliwości wypowiadania i rozwiązywania umów o pracę. Między innymi, taki pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy.
Innym przykładem konsekwencji ogłoszenia upadłości przez pracodawcę jest możliwość rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem z pracownikiem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego. Wypowiedzenie to jednakże związane jest z obowiązkiem po stronie pracodawcy do uzgodnienia z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową terminu rozwiązania umowy o pracę. W sytuacji braku możności zapewnienia w tym okresie innego zatrudnienia, pracownicy przysługiwać będą stosowne świadczenia.
Ogłoszenie upadłości przez spółkę wiązać się będzie ze zmianą jej funkcjonowania na każdej płaszczyźnie. Ze względu na liczbę konsekwencji związanych z nadaniem przedsiębiorcy statusu upadłego, jak również ich wagę, konieczna jest indywidulana ocena skutków ogłoszenia upadłości dla każdego podmiotu. Jedynie takie podejście pozwoli całościowo ocenić potencjalne ryzyka oraz możliwe następstwa ogłoszenia upadłości przez spółkę.
JAK MOŻEMY POMÓC?
Eksperci Grant Thornton zapewniają wsparcie prawno-finansowe, polegające na wdrożeniu mechanizmów pozwalających na zapewnienie przedsiębiorcom osobistego bezpieczeństwa w sytuacji zaistnienia stanu niewypłacalności, poprzez przygotowanie narzędzi umożliwiających bieżący monitoring sytuacji finansowej przedsiębiorcy, a także kompleksowe wsparcie prawne w zakresie przygotowań do postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych, w tym również poprzez dokonanie analizy aktualnej sytuacji spółki oraz możliwych skutków związanych z ogłoszeniem przez nią upadłości.
Grant Thornton współpracuje także ze specjalistami doświadczonymi we wspieraniu podmiotów już w toku postępowania upadłościowego, przez co może zapewnić przedsiębiorcom całościową obsługę podczas przeprowadzania omawianej procedury.
AUTORKA: Zuzanna Piątek, Junior Associate w Zespole Kancelarii Prawnej Grant Thornton
Upadłość / restrukturyzacja spółki – dowiedz się więcej
- Upadłość czy restrukturyzacja? Dlaczego warto przygotować się do takiego wyboru?
- Jak przygotować się do restrukturyzacji?
- Upadłość spółki – jak się do niej przygotować?
- Jaki rodzaj postępowania restrukturyzacyjnego wybrać?
- Jak wygląda postępowanie upadłościowe?
- Jakie są konsekwencje ogłoszenia upadłości dla prowadzonego biznesu?