19 kwietnia Komisja Europejska przyjęła nowe „Wytyczne w sprawie regionalnej pomocy państwa” na lata 2022-2027, które wpłyną na tzw. mapę pomocy regionalnej udzielanej po 1 stycznia 2022 r. Zasady te będą miały zastosowanie także do wsparcia w ramach Polskiej Strefy Inwestycji (PSI), określając jaką część wydatków na inwestycje można odzyskać jako zwolnienie z podatku dochodowego.
Podsumowanie:
- Wartość zwolnienia z podatku dochodowego przysługującego w ramach PSI waha się od 10 do 50% tzw. kosztów kwalifikowanych. Poziom dostępnego wsparcia zależy od statusu przedsiębiorcy i lokalizacji inwestycji.
- Dla pomocy regionalnej udzielanej po 1 stycznia 2022 r. dla wielu lokalizacji będą obowiązywać nowe limity pomocy publicznej (zwolnienia z podatku), a dla innych stanie się ona niedostępna (Warszawa).
- Przepisy nie określają wprost, jak zmiana limitów pomocy publicznej wpływa na już wydane decyzje. Dominuje wykładnia przepisów, zgodnie z którą zastosowanie znajdują maksymalne wartości zwolnienia obowiązujące w dacie wydawania decyzji o wsparciu.
- Warto sprawdzić, czy dla lokalizacji, w której planowana jest inwestycja, wartości pomocy nie spadną (wówczas lepiej zawnioskować o decyzję jeszcze w 2021 r.) lub nie wzrosną (wówczas może się okazać, że warto wstrzymać się ze złożeniem wniosku o decyzję).
Nowa mapa: (już nie) cała Polska specjalną strefą ekonomiczną
Inwestorów planujących skorzystanie ze wsparcia w ramach PSI i pytających, jakiej wartości zwolnienia z podatku mogą oczekiwać, dziś należy odesłać do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2014 r. w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej na lata 2014-2021. Określa ono tzw. maksymalną intensywność pomocy publicznej, czyli (w przypadku PSI) – ile % wydatków ponoszonych na tzw. koszty kwalifikowane inwestor będzie mógł „odzyskać” w formie niezapłaconego podatku dochodowego.
Ważny fragment
Od 1 stycznia 2022 r. obowiązywać mają nowe poziomy dostępnego zwolnienia z podatku. 19 kwietnia Komisja Europejska przyjęła nowe „Wytyczne w sprawie regionalnej pomocy państwa” na lata 2022-2027, które wpłyną na tzw. mapę pomocy regionalnej udzielanej po 1 stycznia 2022 r.
Wytyczne nie wpływają bezpośrednio na uprawnienia podatników – stanowią tylko „limity”, w ramach których poruszać się może polski ustawodawca tworząc rozporządzenie ws. mapy pomocy publicznej (mające zastąpić to funkcjonujące obecnie). Jednak najważniejsze wnioski z nich płynące są następujące:
- W Warszawie nie będzie już możliwości korzystania za zwolnienia na podstawie decyzji o wsparciu.
- Inwestorzy w województwach dolnośląskim i wielkopolskim pozostaną uprawnieni do korzystania z pomocy regionalnej, ograniczonej jednak co do intensywności z 25% do 15%, przy czym dla dużych przedsiębiorstw pojawią się dodatkowe bariery korzystania ze zwolnienia.
- W województwie pomorskim nastąpi ograniczenie intensywności z poziomu aktualnych 35% na 30%.
- W przypadku 9 kolejnych województw bazowa intensywność wsparcia może ulec zwiększeniu. Dotyczyć to będzie woj. małopolskiego, śląskiego, zachodniopomorskiego, lubuskiego, opolskiego, kujawsko-pomorskiego, łódzkiego (potencjalny wzrost z 35 do 40%), świętokrzyskiego (możliwy wzrost z 35 do 50%) oraz mazowieckiego poza Warszawa (zmiana o 5 do nawet 15%na korzyść podatników w zależności od obszaru).
- W województwach tzw. Polski Wschodniej (warmińsko-mazurskie, lubelskie, podkarpackie, podlaskie) sytuacja nie ulegnie zmianie (50% intensywności pomocy).
Podane wyżej % są wartościami „bazowymi”, tj. w praktyce obowiązują one wyłącznie podmioty mające status tzw. dużych przedsiębiorców. Dla podmiotów kwalifikowanych w rozumieniu unijnych przepisów jako firmy „średnie” intensywność pomocy jest większa o 10 punktów procentowych, zaś dla mikro i małych – o 20%. Potencjalnie można więc odzyskać w formie zwolnienia z podatku nawet 70% wydatków na tzw. koszty kwalifikowane.
Ustawodawca może wprowadzić także zasady mniej korzystne niż wynikające z wytycznych, jeżeli uzna, że wystarczą one jako zachęta do inwestowania. Niekoniecznie więc potencjalny wzrost poziomu zwolnienia z podatku dozwolony w wytycznych przełoży się na polskie przepisy. Za to tam, gdzie sytuacja inwestorów ma stać się mniej korzystna, wytyczne nie pozostawiają wiele pola manewru i można spodziewać się pogorszenia warunków.
Na co jeszcze wpłynie nowa mapa pomocy regionalnej
Zmiana mapy pomocy publicznej determinuje nie tylko intensywność pomocy. Wpływa ona jeszcze także na:
- Okres ważności decyzji (a więc i uprawnienia do korzystania ze zwolnienia z podatku). Przepisy stanowią, że decyzję o wsparciu wydaje się na:
- 10 lat – w przypadku inwestycji zlokalizowanej w regionie o maksymalnej intensywności pomocy publicznej wynoszącej 10%, 20% albo 25%,
- 12 lat – w przypadku takiej zlokalizowanej w regionie o maksymalnej intensywności pomocy publicznej wynoszącej 35%,
- 15 lat – w przypadku przedsięwzięć w regionie o maksymalnej intensywności pomocy publicznej wynoszącej 50%.
- kryterium jakościowe (wymóg spełniania przez inwestycję lub przedsiębiorcę wybranych spośród katalogu szczegółowo określonych założeń; potencjalnie możliwe jest zdobycie 10 punktów). Co do zasady konieczne spełnienie 6 takich kryteriów („punktów”). Jednak w przypadku nowej inwestycji zlokalizowanej na terenach, w których maksymalna intensywność pomocy wynosi:
- 35% – konieczne jest „uzyskanie” 5 punktów,
- 50% – wystarczy „spełnienie” 4 punktów.
Jeżeli przepisy te nie ulegną zmianie, sytuacja inwestorów na gruncie innym niż wartość zwolnienia z podatku pogorszy się w województwie pomorskim, gdzie nastąpi ograniczenie intensywności z poziomu aktualnych 35% na 30%, a co za tym idzie – konieczne będzie uzyskanie 6 pkt za kryterium „jakościowe” (a nie 5 jak obecnie). Niewiadomą pozostaje, na jaki okres decyzje będą tam wydawane (przepisy nie przewidują intensywności na poziomie 30% i nie ustanawiają dla takowej okresu ważności decyzji). W pozostałych lokalizacjach parametry decyzji takie jak okres ważności i kryterium „jakościowe” nie powinny się pogorszyć.
Czy zmiany obejmą decyzje o wsparciu uzyskane przed 1 stycznia 2022 r.?
Naturalne z uwagi na charakter zmiany jest pytanie, jak wpłynie ona na decyzje o wsparciu uzyskiwane przed 1 stycznia 2022 r. W naszej ocenie zmiana nie powinna wpłynąć na poziomy zwolnienia przysługujące na podstawie już wydanych decyzji. Zezwolenie mające formę decyzji administracyjnej należy traktować jako swoistą „umowę”, na mocy której w zamian za spełnienie określonych warunków przedsiębiorca ma prawo otrzymać pomoc publiczną w konkretnej wysokości. Przyjęcie stanowiska, że zmiana statusu przedsiębiorstwa powinna powodować zmianę wysokości przysługującej mu pomocy publicznej, byłoby niezgodne z zasadą ochrony praw nabytych, niedziałania prawa wstecz oraz (pośrednio) przyjaznej interpretacji przepisów. Powinno być to szczególnie istotne dla inwestorów planujących przedsięwzięcia w województwach pomorskim, dolnośląskim i wielkopolskim (dla nich zdobycie decyzji jeszcze w 2020 r. może pomóc w uniknięciu pogorszenia warunków zwolnienia) oraz w Warszawie (gdzie zwolnienie może być od 2022 r. nie do uzyskania). Przepisy nie zawierają jednak uregulowań stanowiących tak wprost, a co za tym idzie – nie można wykluczyć przyjęcia przez organy podatkowe niekorzystnego stanowiska, zgodnie z którym poziom intensywności pomocy określać należy na moment poniesienia wydatków.
Ważny fragment
Oznaczałoby to, że nawet w razie otrzymania decyzji przed 2022 r. wysokość przysługującej pomocy może być określana zgodnie z „nową” mapą – przynajmniej w odniesieniu do wydatków ponoszonych po 1 stycznia 2022 r.
Można jednak starać się o ochronę prawną uprawnienia do skorzystania z pomocy na dotychczasowych zasadach w formie interpretacji indywidualnej. Organy podatkowe w odniesieniu do przepisów o specjalnych strefach ekonomicznych (od których, w naszej ocenie, przepisy o Polskiej Strefie Inwestycji (PSI) nie różnią się w istotnym dla zagadnienia zakresie) wydawały takie rozstrzygnięcia (np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 18 października 2019 r., sygn. 0114-KDIP3-2.4011.452.2019.1.EC). Możliwe więc (choć nie jest to pewne), że w przypadku decyzji o wsparciu zajmą podobne stanowisko.
Chwila zmiany „mapy pomocy publicznej” to moment przełomu, w którym jedni inwestorzy staną przed ostatnią szansą zapewnienia sobie szerszych uprawnień do zwolnienia z podatku, a inni przed pytaniem, czy nie lepiej „się wstrzymać”. Jedno jest pewne – nowe wytyczne wyznaczają „maksymalne limity” pomocy publicznej, a co za tym idzie polskie przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2022 r. nie powinny być od nich korzystniejsze. Inwestorzy planujący przedsięwzięcia w województwach pomorskim, dolnośląskim i wielkopolskim oraz w Warszawie, gdzie zwolnienie ma być mniejsze niż teraz lub w ogóle niedostępne, powinni rozważyć więc przyspieszenie wnioskowania o decyzję – oraz zabezpieczenie prawa do zwolnienia na korzystniejszych, dotychczasowych zasadach, np. interpretacją indywidualną.
Zapraszamy w tym zakresie do kontaktu z ekspertami Grant Thornton.
