Jak wskazywaliśmy już w poprzedniej części naszego cyklu, najważniejszą zasadą ustalania dochodu zagranicznego zakładu jest stosowanie zasady „odrębnej i niezależnej jednostki” – oznacza to, że do wyceny operacji między zakładem a innymi częściami tego samego przedsiębiorstwa należy dokonywać takiej ich wyceny oraz warunków (realizowanych funkcji, zaangażowanych aktywów i ponoszonych ryzyk), jaka zostałaby ustalona w przypadku, gdyby podobne działania podejmowały podmioty niepowiązane.
Założenie zgodnie, z którym zakład jest traktowany jak odrębny funkcjonalnie i niezależny podmiot jest fikcją niezbędną dla ustalenia prawidłowych zysków przedsiębiorstwa zgodnie z art. 7 MK OECD. Zgodnie z Raportem OECD w zakresie przypisywania zysków zakładów, zalecana jest dwustopniowa analiza.
Etap pierwszy analizy obejmuje analizę funkcjonalną, która powinna być wykonana zgodnie z zasadami opisanymi w dokumencie Transfer Pricing Guidelines for Multinational Entreprises and Tax Administrations (Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych i administracji podatkowych dalej „Wytyczne OECD w sprawie cen transferowych”). W zakres analizy funkcjonalnej wchodzą następujące elementy:
- identyfikacja i przypisanie do zakładu ekonomicznie istotnych rodzajów prowadzonych działalności, zadań i obowiązków wynikających z transakcji między przedsiębiorstwem, którego zakład jest częścią, a niezależnymi (trzecimi) przedsiębiorstwami,
- identyfikacja istotnych funkcji, aktywów i ryzyk związanych z działalnością zakładu,
- określenie istoty wewnętrznych transakcji (tak zwanych „dealings”) pomiędzy zakładem i innymi częściami tego samego przedsiębiorstwa,
- przypisanie do zakładu kapitału wynikającego z pełnionych przez niego funkcji, ponoszonego ryzyka oraz zaangażowanych aktywów.
Sprawdź Ceny transferowe Grant Thornton
Pierwszy etap analizy polega na wnikliwym przeanalizowaniu zadań realizowanych przez zakład w szerszym kontekście działalności całego przedsiębiostwa, którego jest częścią. Następnie, w świetle zidentyfikowanych zadań i obowiązków zakładu, przypisanie do zakładu odpowiednich aktywów do realizowanych działań oraz związanych z tą działalnością ryzyk.
W drugim etapie następuje wycena zarówno „dealings” tj. operacji między zakładem a przedsiębiostwem macierzystym oraz innych transakcji realizowanych przez zakład z podmiotami niepowiązanymi. Zgodnie z Wytycznymi OECD wycena dokonywana jest poprzez:
- ustalenie porównywalności pomiędzy transakcjami wewnętrznymi („dealings”) i transakcjami na wolnym rynku pomiędzy podmiotami powiązanymi. Ustalenie porównywalności powinno być dokonane zgodnie z Wytycznymi OECD w sprawie cen transferowych poprzez porównanie cech charakterystycznych dóbr i usług, okoliczności ekonomicznych i strategii handlowej,
- zastosowanie przez analogię metod zawartych w Wytycznych OECD w sprawie cen transferowych (metodę porównywalnej ceny niekontrolowanej, metodę ceny odsprzedaży i metodę koszt plus, metodę marży transakcyjnej netto i metodę podziału zysku transakcyjnego) w celu ustalenia wynagrodznenia rynkowego z tytułu transakcji wewnętrznych między zakładem a przedsiębiostwem.
Powyższa metodyka ma prowadzić do przeprowadzenia wnikliwej analizy „dealings”, czyli operacji między zakładem a przedsiębiorstwem, następnie porównanie warunków (funkcji, aktywów, ryzyk) „dealings” z podobnymi transakcjami zawieranymi między podmiotami niepowiązanymi, a następnie wycena operacji zgodnie z metodami zaprezentowanym w Wytycznych OECD w sprawie cen transferowych.
W kolejnym etapie naszego cyklu przedstawimy zasady określania zysków w przypadku zakładu utworzonego w związku z działalnością zależnego agenta.
Autor: Hanna Czogalla
