W dniu 31 października 2016 r. do sejmu wpłynął poselski projekt ustawy zmieniającej podatki dochodowe przewidujący likwidację z początkiem 2017 roku zwolnienia z opodatkowania zamkniętych funduszy inwestycyjnych (FIZ).
Status podatkowy zamkniętych funduszy inwestycyjnych miał bezpośrednie przełożenie na ich dużą popularność. Opodatkowanie zamkniętych funduszy inwestycyjnych spowoduje znaczące obniżenie efektywności wykorzystujących je struktur, w wyniku czego należy spodziewać się zarówno znaczącego zmniejszenia ilości tworzonych funduszy jak również wychodzenia ze struktur stworzonych w ostatnich latach.
Proponowane zmiany
Projekt zmiany ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych uchyla przepisy przewidujące zwolnienie podmiotowe funduszy inwestycyjnych oraz instytucji wspólnego inwestowania posiadających siedzibę poza RP z opodatkowania oraz wprowadza zwolnienie przedmiotowe dla funduszy inwestycyjnych otwartych (FIO) oraz specjalistycznych funduszy otwartych (SFIO). Wolne od podatku mają być dochody (przychody) FIO oraz SFIO z wyłączeniem specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych stosujących zasady i ograniczenia inwestycyjne określone dla funduszy inwestycyjnych zamkniętych – pochodzące z odsetek, dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, zbycia wierzytelności, walut, udziałów (akcji) i innych papierów wartościowych, w tym pochodnych instrumentów finansowych lub realizacji praw z nich wynikających. Pod pewnymi warunkami wolne od podatku będą również dochody (przychody) instytucji wspólnego inwestowania osiągane przez te instytucje z odsetek, dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, zbycia wierzytelności, walut, udziałów (akcji) i innych papierów wartościowych, w tym pochodnych instrumentów finansowych lub realizacji praw z nich wynikających. Przy czym zwolnienia nie będzie stosowało się jeżeli będą prowadziły one swoją działalność w formie instytucji wspólnego inwestowania typu zamkniętego albo będą instytucją wspólnego inwestowania typu otwartego działającą na podstawie zasad i ograniczeń inwestycyjnych odpowiadających instytucjom wspólnego inwestowania typu zamkniętego.
Termin wprowadzenia zmian
Wszystko wskazuje na to, że tempo prac nad projektem będzie ekspresowe. Realizacja planów projektodawców wymaga uchwalenia ustawy najbliższych posiedzeniach sejmu jeszcze w listopadzie. Wraz ze zmianami dotyczącymi opodatkowania funduszy inwestycyjnych projekt ustawy obejmuje zmianę przepisów dotyczących kwoty wolnej od podatku dochodowego od osób fizycznych, które zostały uznane przez Trybunał Konstytucyjny za niekonstytucyjne i stracą moc z końcem listopada. Umożliwienie odliczania kwoty wolnej od podatku w roku 2017 będzie wymagało uchwalenia ustawy w listopadzie. Tak więc możliwe, że ekspresowe tempo procesu legislacyjnego obejmie zarówno kwestię kwoty wolnej od podatku jak i opodatkowania zamkniętych funduszy inwestycyjnych.
Opodatkowanie zamkniętych funduszy inwestycyjnych z pewnością znacząco zmniejszy ich popularność. Należy spodziewać się w szczególności istotnego spadku ilości nowych funduszy. Wysoce prawdopodobne są też działania zmierzające do wychodzenia ze struktur opartych na zamkniętych funduszach inwestycyjnych. W praktyce realokacja znaczących aktywów zgromadzonych w ramach zamkniętych funduszy inwestycyjnych może być bardzo kłopotliwa. Ekspresowe tempo wprowadzenia zmiany znacząco ogranicza możliwości jej uwzględnienia przez inwestorów przy tworzeniu strategii inwestowania swoich aktywów.
AUTOR: Marcin Książek, senior konsultant, Bieżące doradztwo podatkowe
