Na potrzeby raportowania w ramach zmodyfikowanej obecnej struktury JPK_KR (tzw. JPK_CIT) podatnicy CIT, będą zobligowani uzupełnić księgi rachunkowe o dodatkowe dane.
Kogo i od kiedy obejmie obowiązek?
Przepisy tzw. Polskiego Ładu wprowadziły dla podatników CIT oraz podatników PIT prowadzących działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych (w przypadku podatników PIT również PKPiR oraz ewidencji ŚTWNiP) przy użyciu programów komputerowych oraz przesyłania ich właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w odpowiedniej strukturze logicznej. Podmioty te będą zobowiązane do przesyłania ksiąg (oraz ewidencji lub wykazu ŚTWNiP) co roku bez wezwania organu podatkowego.
Nowe obowiązki będą realizowane stopniowo przez poszczególne grupy podatników za lata podatkowe rozpoczynające się po:
- 31 grudnia 2024 r. – w przypadku podatników CIT, u których wartość przychodu w poprzednim roku podatkowym przekroczyła 50 mln euro oraz podatkowych grup kapitałowych;
- 31 grudnia 2025 r. – w przypadku podatników CIT (innych niż ww.) i PIT obowiązanych do przesyłania JPK_VAT z deklaracją;
- 31 grudnia 2026 r. – w przypadku pozostałych podatników CIT i PIT.
Jakie dodatkowe dane będą musiały znaleźć się w księgach?
Punktem wyjścia do planowanych zmian była modyfikacja obecnej struktury JPK_KR na żądanie. Zgodnie z treścią projektu rozporządzenia, księgi będzie trzeba uzupełnić o:
1. dane identyfikacyjne kontrahenta podatnika [NIP o ile został nadany; pełna nazwa kontrahenta albo jego imię i nazwisko (wraz z ew. dodatkowym określeniem włączanym do firmy przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną)],
2. numer identyfikujący fakturę w KSeF, o ile został nadany (w przypadku faktur stanowiących dowód księgowy),
3. znaczniki identyfikujące konta rachunkowe wykazywane według słownika znaczników właściwego dla danego podmiotu (słowniki zostały określone w 7 załącznikach do projektu rozporządzenia),
4. dane potwierdzające nabycie, wytworzenie lub wykreślenie z ewidencji środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej:
- w przypadku faktur stanowiących dowód księgowy – numer identyfikujący fakturę w KSeF (o ile został nadany),
- określenie rodzaju dowodu potwierdzającego nabycie, wytworzenie lub wykreślenie z ewidencji,
- NIP kontrahenta podatnika.
5. wysokość, rodzaj i typ różnicy pomiędzy wynikiem bilansowym i podatkowym. Zgodnie z uzasadnieniem projektu rozporządzenia będzie to wiązało się z obowiązkiem wykazania:
- kosztów podatkowych niebędących kosztem bilansowym,
- kosztów bilansowych niebędących kosztem podatkowym,
- przychodów podatkowych niebędących przychodem bilansowym,
- przychodów bilansowych niebędących przychodem podatkowym,
- przychodów niepodlegających opodatkowaniu,
- kosztów związanych z przychodami niepodlegającymi opodatkowaniu,
- dochodów wolnych od podatku.
6. wysokość i rodzaju dochodu podlegającego opodatkowaniu w odniesieniu do podatników opodatkowanych ryczałtem od dochodów spółek. W tym zakresie w opracowywanych strukturach logicznych JPK_KR mają zostać wyszczególnione następujące rodzaje dochodu z tytułu:
- zysku netto wypracowanego w okresie opodatkowania ryczałtem, w części przeznaczonej do podziału między wspólników lub na pokrycie strat powstałych w okresie poprzedzającym opodatkowanie ryczałtem,
- ukrytych zysków,
- wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika,
- zmiany wartości składników majątku (w przypadku łączenia, podziału, przekształcenia),
- nieujawnionych operacji gospodarczych,
- zysku netto w części niepodzielonej lub nieprzeznaczonej na pokrycie straty w okresie stosowania ryczałtu (w przypadku podatnika, który zakończył opodatkowanie ryczałtem).
Podsumowanie najważniejszych założeń projektu
Projekt rozporządzenia ws. JPK_CIT zakłada wprowadzenie nowych danych do ksiąg rachunkowych, prowadzonych przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych. W zamiarze MF wprowadzenie w strukturze JPK_KR nowych danych ma przełożyć się na efektywność działalności analitycznej i kontrolnej jednostek KAS, a zarazem przyczynić się do zmniejszenia zaangażowania podatników w udzielanie wyjaśnień dotyczących dokonanych zapisów. Co prawda, Ministerstwo Finansów w projekcie rozporządzenia wskazuje, że nowe regulacje przyczynią się do zmniejszenia zaangażowania podatników, jednak celem nadrzędnym planowanych zmian jest dostarczenie informacji i danych do analizy organom podatkowym. W związku z tym, podatnicy muszą mieć świadomość, że organy podatkowe zyskają dodatkowe narzędzie do kontroli. Ponadto, podatnicy objęci nowym obowiązkiem poniosą koszty dostosowania systemów finansowo-księgowych do proponowanych zmian. Wprowadzenie dodatkowych danych ma również na celu zapewnienie porównywalności z danymi ze sprawozdań finansowych, danymi z JPK_VAT oraz informacjami z systemu KSeF.
Do 29 grudnia podatnicy mogli zgłaszać swoje uwagi, w ramach ogłoszonych przez Ministerstwo Finansów Konsultacji projektu rozporządzenia ws. JPK_CIT. W związku z tym, wersja ostateczna rozporządzenia wciąż nie jest znana. Wejście w życie projektu, wstępnie zaplanowano na 1 stycznia 2025 r. Jeśli planowana data zostanie utrzymana, 2025 rok będzie rokiem za który pierwsi podatnicy CIT będą zobowiązani przesłać dane w zmodyfikowanej strukturze JPK_KR. Podmioty te będą więc zmuszone do dostosowania systemów księgowych do ewidencjonowania i przesyłania danych w nowej formule. Szczególną uwagę powinni zachować podatnicy CIT, których roczne przychody oscylują wokół kwoty 50 mln euro, tak by w końcu 2024 r. nie zostali zaskoczeni omawianym obowiązkiem.
AUTORKA: Gabriela Borowa, Bieżące doradztwo podatkowe