O schemat podatkowy jest prościej niż można by się spodziewać. Poniżej wskazujemy na wybrane uzgodnienia, które łatwo mogą doprowadzić do raportowania MDR.
Rozliczenie CIT 2023 i schematy podatkowe
Wielkimi krokami zbliża się termin na rozliczenie 2023 roku. Wraz ze złożeniem zeznań rocznych musimy pamiętać o wielu innych obowiązkach z tym związanych.
Jednym z nich jest zaraportowanie wdrożenia schematu bądź osiągnięcia korzyści podatkowej wygenerowanej w podatkach dochodowych. Jest to obowiązek, o którym ze względu na funkcjonujące w ostatnich latach zawieszenie, łatwo zapomnieć.
Jednakże, żeby przejść do raportowania korzyści bądź wdrożenia schematu, tenże schemat musiał najpierw zostać zaraportowany.
Kiedy powstaje schemat podatkowy?
Aby można było mówić o wystąpieniu schematu podatkowego niezbędne jest, aby dane uzgodnienie (czyli w zasadzie dowolna czynność wpływająca na skutki podatkowe) spełniało:
- kryterium głównej korzyści i co najmniej jedną z ogólnych cech rozpoznawczych lub,
- szczególną cechę rozpoznawczą, lub,
- inną szczególną cechę rozpoznawczą.
W naszym artykule skupimy na wybranych szczególnych i innych szczególnych cechach rozpoznawczych. W naszej ocenie przy tych cechach łatwiej o schemat, ponieważ nie zależą one od spełnienia kryterium głównej korzyści, które jest często dość ocennym i płynnym wskaźnikiem.
Szczególne cechy rozpoznawcze odnoszą się do transakcji transgranicznych lub zdarzeń o charakterystycznych cechach. Przykładem spełnienia tej cechy rozpoznawczej są m.in. płatności do odbiorców z tzw. rajów podatkowych, uproszczenia w stosowaniu przepisów w zakresie cen transferowych, przeniesienia pomiędzy podmiotami powiązanymi funkcji, ryzyka lub aktywów istotnie wpływających na EBIT.
Inne szczególne cechy rozpoznawcze odnoszą się z kolei do transakcji lub zdarzeń o określonej wartości, co do zasady powyżej 25 mln PLN rocznie lub poboru podatku przekraczającego 5 mln PLN rocznie.
Safe harbour – czyli MDR w umowach pożyczek
Uproszczenie safe harbour może być stosowane, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
- oprocentowanie pożyczki w ujęciu rocznym na dzień zawarcia umowy jest ustalane w oparciu o rodzaj bazowej stopy procentowej i marżę, określone w obwieszczeniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych aktualnym na dzień zawarcia tej umowy.
- nie przewidziano wypłaty innych niż odsetki opłat związanych z udzieleniem lub obsługą pożyczki, w tym prowizji lub premii;
- pożyczka została udzielona na okres nie dłuższy niż 5 lat;
- w trakcie roku podatkowego łączny poziom zobowiązań albo należności podmiotu powiązanego z tytułu kapitału pożyczek z podmiotami powiązanymi liczony odrębnie dla udzielonych oraz zaciągniętych pożyczek wynosi nie więcej niż 20 000 000 zł lub równowartość tej kwoty;
- pożyczkodawca nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.
Jak wskazano w Objaśnieniach Ministra Finansów:
Raportowaniu w ramach MDR podlegają, co do zasady, uzgodnienia, w ramach których wykorzystuje się wprowadzone jednostronnie w danym państwie uproszczenie w stosowaniu przepisów związanych z ustalaniem cen transferowych. Takim uproszczeniem będzie np. rozwiązanie typu „bezpieczna przystań” (ang. safe harbour) dla pożyczek, kredytów oraz emisji obligacji wprowadzone do podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku dochodowego od osób fizycznych z początkiem 2019 r. (art. 23s ustawy o PIT i art. 11g ustawy o CIT).
Spełnienie wszystkich warunków powoduje, że spełniona została szczególna cecha rozpoznawcza i powstał schemat podatkowy dla którego konieczne jest złożenie informacji MDR-1 (informacji o schemacie podatkowym) w stosunku do umowy pożyczki.
Niemniej jednak, transakcje objęte uproszczeniem safe harbour są zwolnione z obowiązku opracowania lokalnej dokumentacji cen transferowych. Czyli jak widać mniej obowiązków w zakresie cen transferowych przekłada się na dodatkowe obowiązki w zakresie raportowania MDR.
Płatności do rajów podatkowych a MDR
Raportowaniu podlegają również uzgodnienia podlegające na zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów transgranicznych płatności pomiędzy podmiotami powiązanymi oraz:
- odbiorca płatności nie ma miejsca zamieszkania, siedziby ani zarządu w żadnym z państw,
- odbiorca płatności posiada miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, wskazanych w aktach wykonawczych wydanych na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych oraz w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych przyjmowanym przez Radę Unii Europejskiej.
Ważny fragment
Wobec tego, zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów płatności do odbiorców z krajów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową lub odbiorców bez rezydencji dokonywanych pomiędzy podmiotami powiązanymi powoduje spełnienie szczególnej cechy rozpoznawczej i obowiązek złożenia informacji o schemacie podatkowym.
Pod uwagę należy wziąć nie tylko kontrahentów z krajów wymienionych w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2019 r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, ale także te kraje, które zostały wymienione w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych do współpracy do celów podatkowych (np. Rosja). Wykazy krajów będących tzw. „rajami podatkowymi” ulegają zmianie, dlatego ważne jest trzymanie ręki na pulsie.
Istotna zmiana EBIT a MDR
Gdy pomiędzy podmiotami powiązanymi dochodzi do przeniesienia funkcji, ryzyka lub aktywów, jeżeli przewidywany roczny wynik finansowy podmiotu przenoszącego lub podmiotów przenoszących przed odsetkami i opodatkowaniem (EBIT) w trzyletnim okresie po tym przeniesieniu wyniósłby mniej niż 50% przewidywanego rocznego EBIT, gdyby nie dokonano przeniesienia mamy do czynienia ze schematem podatkowym. Należy zatem przeanalizować, czy występowały przeniesienia wartości innych niż środki trwałe/WNiP, np. funkcji, albo ZCP a przy tym, przeanalizować, czy zmiana EBIT jest na tyle istotna, że powoduje wystąpienie obowiązków w zakresie raportowania.
Pobór podatku u źródła oraz płatności na rzecz nierezydentów a MDR
Poza wskazanymi powyżej transakcjami warto zwrócić również uwagę na płatności przekraczające 25 mln zł oraz pobór podatku przekraczający 5 mln zł w roku kalendarzowym.
Inną szczególną cechą rozpoznawczą jest uzgodnienie polegające na tym, że dochody (przychody) podatnika będącego rezydentem innego państwa, wynikające lub oczekiwane w związku z wykonaniem uzgodnienia, przekraczają łącznie w trakcie roku kalendarzowego kwotę 25 mln zł.
Inna szczególna cecha rozpoznawcza jest również spełniona, gdy płatnik podatku dochodowego byłby zobowiązany do pobrania podatku przekraczającego w trakcie roku kalendarzowego kwotę 5 mln zł, jeżeli w odniesieniu do wypłat należności wynikających lub oczekiwanych w związku z wykonaniem uzgodnienia nie miałyby zastosowania właściwe umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub zwolnienia podatkowe.
Przykładami uzgodnień podlegających raportowaniu MDR, spełniających inną szczególną cechę rozpoznawczą będą zatem np. dokonywanie płatności z tytułu odsetek od pożyczki, czy wypłata dywidendy na rzecz podmiotu zagranicznego, które co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem u źródła. Może to być również zwykła płatność za usługę na rzecz nierezydenta, jeśli sumaryczne w ciągu roku przekracza 25 mln zł.
Zawieszenie terminów raportowania schematów podatkowych w trakcie pandemii spowodowało, że temat schematów podatkowych u części podatników został odłożony „na potem”. Obecnie terminy te już nie za zawieszone, warto więc dołożyć starań, aby nadrobić zaległości i na bieżąco identyfikować schematy podatkowe podlegające raportowaniu do Szefa KAS. Szczególną uwagę należy zwrócić w związku z nadchodzącym rozliczeniem podatków dochodowych i powiązanego terminu na zaraportowanie korzyści podatkowej w formie MDR-3. Wysokie sankcje za niestosowanie się do przepisów MDR powodują, że obok tej materii podatnicy nie mogą przejść obojętnie.
AUTORKA: Paulina Mielcarz-Pawlak; Konsultant; Bieżące doradztwo podatkowe, Maciej Kordalewski
- Raportowanie schematów podatkowych w 2024 r.- kogo dotyczy obowiązek i jak się z niego wywiązać?
- Co oznaczają pytania audytorów o schematy podatkowe MDR?
- Schematy podatkowe – jak przygotować procedurę MDR?
- Jakie jeszcze zmiany w MDR szykują się w 2023?
- Czym są schematy podatkowe – definicja
- Schematy podatkowe – obowiązki Promotora, Korzystającego i Wspomagającego
