Niniejszy wpis jest pierwszym artykułem z cyklu ABC ulg podatkowych, który w pełni będzie poświęcony zagadnieniom dotyczącym problematyki stosowania ulg podatkowych
Ochrona prawna programu komputerowego
Program komputerowy jest objęty ochroną praw autorskich, jeśli reprezentuje indywidualną i kreatywną działalność o unikalnym charakterze, wynikającą z intelektualnej pracy autora. Kreatywna działalność autora, czyli aspekt twórczy i oryginalność, nie musi być ściśle związana z szerokim kontekstem ekonomicznym, ani nie musi mieć globalnego zasięgu. Wystarczy, że ma ona związek z działalnością gospodarczą konkretnego podmiotu.
Pod ochroną prawa autorskiego znajdują się również dzieła w formie nieukończonej – wersje testowe, alfa, beta oraz wersje demonstracyjne, a także dokumentacja techniczna dotycząca programu komputerowego Istotny jest natomiast fakt, że mimo, iż prawo autorskie wprost wymienia program komputerowy jako utwór, to polskie prawo nie zawiera definicji legalnej „programu komputerowego”.
Ważny fragment
Z tego względu ważne jest, aby stosując preferencje podatkowe odnoszące się do autorskich praw, we właściwy sposób dokonać kwalifikacji danego wyniku pracy twórczej jako program komputerowy.
Przedsiębiorcy z branży IT, tworzący oprogramowanie komputerowe, mogą skorzystać z ulgi B+R oraz ulgi IP Box. Ich pracownicy zaś mogą skorzystać z preferencyjnych, 50% kosztów uzyskania przychodów (KUP).
Ulga B+R a autorskie prawo do programu komputerowego
Ulga ta stanowi podatkową zachętę dla firm prowadzących innowacyjne projekty również w skali przedsiębiorstwa – niekoniecznie w skali kraju lub globalnej. Warto zaznaczyć, że dany projekt nie musi zawsze zakończyć się sukcesem.
Zgodnie z przepisami prawa podatkowego ulga B+R jest skierowana do wszystkich podatników prowadzących działalność gospodarczą w Polsce opodatkowaną podatkiem dochodowym – o ile oczywiście, prowadzą oni działalność badawczo-rozwojową.
Ważny fragment
Tworzenie nowych programów komputerowych w zasadzie odpowiada definicji działalności badawczo-rozwojowej, co potwierdzają liczne indywidualne interpretacje wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, a także orzecznictwo sądów administracyjnych
Ulga B+R – koszty kwalifikowane przy programach komputerowych
Ulga B+R pozwala na odliczenie od podstawy opodatkowania CIT i PIT określonych kategorii wydatków (kosztów kwalifikowanych), jakie zostały poniesione przez podatnika na działalność badawczo-rozwojową. W przypadku tworzenia programów komputerowych kosztami kwalifikowanymi będą:
- Wynagrodzenia pracowników (umowa o pracę, umowa zlecenia, umowa o dzieło) wraz z narzutami pracodawcy;
- Wydatki poniesione na nabycie sprzętu komputerowego, który nie stanowi środków trwałych;
- Odpisy amortyzacyjne dokonywane od sprzętu komputerowego oraz oprogramowania wykorzystywanego do tworzenia programów komputerowych.
Do kosztów kwalifikowanych związanych z opracowywaniem programów komputerowych można zaliczyć wydatki poniesione na tworzenie m.in.:
- oprogramowania, które zostanie wykorzystane wewnętrznie w działalności operacyjnej przedsiębiorstwa
- nowego oprogramowania stanowiącego ofertę przedsiębiorstwa
- prototypowych rozwiązań informatycznych,
- oprogramowania maszyn CNC,
- prototypowego oprogramowania stanowiącego części składowe większych systemów i testowanie ich w ramach opracowanej metodyki,
- oprogramowania urządzeń (np. IoT),
- oprogramowania modułów Salesforce, SAP, itd.,
- nowych modułów/funkcjonalności do już istniejącego oprogramowania,
- interfejs / UX design (jako element składowy programu komputerowego),
- narzędzi analitycznych data science,
- narzędzi do debugowania,
- gier komputerowych,
- rozwiązań w zakresie sztucznej inteligencji (SI/AI),
- Efektów uczenia maszynowego.
Z ulgi B+R można skorzystać wstecz, za okresy nieprzedawnione jeżeli przedsiębiorca spełniał w tych okresach warunki jej zastosowania. Jeśli podatnik chce skorzystać wstecznie z ulgi, niezbędne jest złożenie korekty deklaracji rocznej. Do końca 2023 roku podatnicy mogą skorzystać jeszcze z ulgi B+R za 2017 rok.
Ulga IP Box a autorskie prawo do programu komputerowego
Generowanie przychodów z praw autorskich do oprogramowania komputerowego (przy jednoczesnym spełnieniu pozostałych warunków ulgi IP Box) umożliwia skorzystanie z obniżonej stawki opodatkowania wynoszącej 5%. Ulga IP Box jest przeznaczona zarówno dla podatników CIT, jak i dla indywidualnych przedsiębiorców opodatkowanych PIT.
W przepisach regulujących stosowanie ulgi IP Box ustawodawca wprost wymienił autorskie prawo do programu komputerowego jako kwalifikowane prawo własności intelektualnej, umożliwiające stosowanie ulgi IP Box.
50% KUP a autorskie prawo do programu komputerowego
Dla wybranej kategorii podatników ustawodawca wprowadził preferencyjne koszty uzyskania przychodów (KUP), które mogą wynosić aż 50% dochodu. W tej grupie znajdują się między innymi specjaliści z branży IT, którzy w ramach swojego zatrudnienia tworzą programy komputerowe i przekazują prawa autorskie swojemu pracodawcy. W takiej sytuacji, w prostym ujęciu, opodatkowaniu podlegać będzie jedynie 50% dochodu, gdyż pozostałe 50% stanowi preferencyjne koszty uzyskania przychodów.
Przepisy Ustawy PIT odnoszą się bezpośrednio do rodzajów pracy twórczej, które uprawniają do zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodu i wskazują na m.in.: działalność twórczą w zakresie programów komputerowych, gier komputerowych oraz działalność badawczo-rozwojową.
Ważny fragment
Warto zaznaczyć że przedsiębiorcy – twórcy programów komputerowych – od stycznia 2022 r. mogą korzystać jednocześnie z ulgi B+R oraz IP Box w ramach tych samych projektów B+R. Równocześnie nie ma żadnych przeciwskazań, by stosować preferencyjne 50% KUP wobec pracowników zatrudnionych w firmach korzystających z ulg B+R i IP Box.
Autorskie prawa do programów komputerowych umożliwiają podatnikom korzystanie z preferencji podatkowych. Co ważne, podatnicy mogą łączyć poszczególne ulgi, gdyż nie wykluczają się one nawzajem.
WSPÓŁAUTOR: Karol Stasiewicz, Senior Konsultant, Bieżące doradztwo podatkowe
Czytaj więcej: Ulgi podatkowe dla firm z branży IT
Cykl ABC ulg podatkowych:
- Autorskie prawo do programu komputerowego – ulga B+R, IP Box, 50% KUP
- Badania lub rozwój – warunki do zastosowania ulgi B+R
- Centrum Badawczo Rozwojowe – dodatkowe uprawnienia w uldze B+R
- Działalność twórcza jako warunek do zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów
- Etap rozruchu technologicznego w uldze na prototyp
- Fabrycznie nowe środki trwałe w uldze na robotyzację i prototyp
- Gry komputerowe a ulgi podatkowe
- Harmonijność ulg podatkowych
- Innowacyjni pracownicy – możliwość stosowania ulgi B+R w trakcie roku
- Jednostki naukowe w ulgach podatkowych
- Koszty kwalifikowane w ulgach podatkowych
- Leasing środków trwałych w ulgach podatkowych
- Milion złotych dodatkowego odliczenia w ramach ulgi na ekspansję
- Nexus – wskaźnik w uldze IP Box
- Okresy obowiązywania ulg podatkowych
- Podmioty kwalifikujące się do ulg podatkowych
- Robotyzacja procesów a preferencje podatkowe
- Strata a możliwość skorzystania z ulg podatkowych
- Transformacja ekologiczna a ulgi podatkowe
- Umowa z NCBR a prawo do zastosowania ulg podatkowych
- Własność intelektualna w ulgach podatkowych
- Zeznanie podatkowe – wykazanie ulg
