Pracodawca, który zamierza zatrudnić cudzoziemca, zobowiązany jest do podjęcia określonych kroków legalizujących prawo do pracy takiej osoby w Polsce. To na pracodawcy spoczywa obowiązek wystąpienia do właściwych podmiotów z dokumentami, które umożliwią legalne zatrudnienie obywatela spoza Unii Europejskiej.
Cudzoziemiec może wykonywać pracę w Polsce na trojakiej podstawie:
- umowy o pracę,
- umowy cywilnoprawnej (w tym zlecenia, agencyjnej bądź o dzieło),
- pełnienia funkcji w zarządach osób prawnych.
Powierzenie pracy obywatelom Ukrainy – procedura oświadczeniowa
Jednym z najprostszych sposobów legalizacji zatrudnienia cudzoziemca w Polsce jest tzw. procedura oświadczeniowa. Skorzystanie z niej znacznie przyspiesza podjęcie pracy przez obcokrajowca oraz nie powoduje konieczności przeprowadzania tzw. testu rynku pracy – czyli weryfikacji potrzeb kadrowych pracodawcy, które mogłyby zostać zaspokojone przez lokalny rynek pracy.
W ramach procedury oświadczeniowej pracę w Polsce mogą wykonywać obywatele: Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji, Armenii oraz Ukrainy. Okres wykonywania pracy na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi został wydłużony do 24 miesięcy. Usunięto zapis o 12 miesięcznym okresie rozliczeniowym, dzięki czemu można powierzyć pracę cudzoziemcowi bez przerwy na podstawie kolejnego oświadczenia.
Pamiętaj!
Na podstawie oświadczenia nie można zatrudniać cudzoziemców do prac sezonowych w takich sektorach gospodarki, jak: rolnictwo, działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi, rybactwo, łowiectwo i leśnictwo.
Procedura oświadczeniowa dla obywateli Ukrainy krok po kroku
Krok 1
Pracodawca do sporządzenia, a następnie złożenia oświadczenia o powierzeniu pracy obywatelowi Ukrainy, potrzebuje poniższych informacji:
- dane podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi: (1) nazwa/imię i nazwisko; (2) NIP, REGON; (3) adres;
- dane dotyczące cudzoziemca: (1) imię i nazwisko; (2) data urodzenia; (3) obywatelstwo; (4) dokument podróży – seria i numer, data wydania
i data ważności; - informacje dotyczące pracy powierzonej cudzoziemcowi: (1) stanowisko/rodzaj wykonywanej pracy; (2) nazwa i kod zawodu; (3) symbol PKD; (4) miejsce wykonywania pracy; (5) rodzaj umowy stanowiącej podstawę wykonywania pracy; (6) wymiar czasu pracy; (7) wysokość wynagrodzenia brutto; (8) okres wykonywania pracy.
Do wypełnionego oświadczenia należy jeszcze dołączyć zestaw dokumentów, takich jak:
- ważny dowód osobisty lub inny dokument podróży potwierdzający tożsamość cudzoziemca;
- kopię wszystkich wypełnionych stron ważnego dokumentu tożsamości lub podróży;
- dowód wpłaty w wysokości 30 zł za wpis do ewidencji oświadczeń.
Dokładną listę wszystkich załączników określa §7 ust. 3 rozporządzenia o zezwoleniach.
Krok 2
W celu rejestracji oświadczania oraz kompletu zgromadzonych dokumentów, pracodawca (podmiot zatrudniający) powinien udać się osobiście do właściwego urzędu pracy (ze względu na siedzibę lub miejsce stałego pobytu).
Ważny fragment
W okresie pandemii wymaganą formą składania oświadczania i pozostałych dokumentów jest forma elektroniczna – zgłoszeń należy dokonywać poprzez rządową stronę www.praca.gov.pl.
Na wspomnianej witrynie pracodawca ma do wyboru dwa oświadczenia: PSZ-OPWP oraz PSZ-OPWPA. Wniosek PSZ-OPWPA dotyczy podmiotów działających jako agencja pracy tymczasowej. Pracodawca powinien:
- wybrać z dostępnej listy urzędów właściwy dla siebie podmiot,
- następnie wypełnić stosowny druk,
- podpiąć wcześniej zeskanowane dokumenty
- i podpisać się kwalifikowanym podpisem elektronicznym bądź profilem zaufanym,
- a następnie wysłać dokumenty.
Zaewidencjonowane oświadczenie zostanie wówczas wysyłane w formie elektronicznej na adres mailowy wskazany w oświadczeniu. Przy rozpatrywaniu oświadczenia, starosta może uzyskać z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Krajowej Administracji Skarbowej informacje o przychodach i dochodach podmiotu zatrudniającego, sposobie opodatkowania, ewentualnych zaległościach podatkowych i ubezpieczeniowych. Może również uzyskać informację o niekaralności zatrudniającego od Państwowej Inspekcji Pracy i Straży Granicznej.
Krok 3
Powiatowy Urząd Pracy w termie 7 dni od złożenia oświadczenia o powierzeniu pracy obcokrajowcowi ma obowiązek dokonania wpisu do ewidencji lub poinformowania o odmowie dokonania wpisu. Procedura ta może ulec wydłużeniu do 30 dni, jeżeli nastąpi konieczność
przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego.
Aby wspomniany wpis był dokonany, muszą zostać spełnione łącznie
trzy warunki:
- cudzoziemiec jest obywatelem państwa określonego w rozporządzeniu o włączeniach podmiotowych lub o zawodach,
- cudzoziemiec nie będzie wykonywał pracy sezonowej,
- Wymogiem wpisania oświadczenia do ewidencji oświadczeń jest to aby wysokość wynagrodzenia cudzoziemca nie była niższa od pracowników, którzy wykonują pracę na podobnym stanowisku bądź podobny rodzaj pracy.
Krok 4
W przypadku otrzymania z PUP odmowy wpisu oświadczenia do ewidencji, podmiotowi zatrudniającemu przysługuje prawo odwołania. Odwołanie takie należy złożyć do ministra właściwego ds. pracy, za pośrednictwem starosty – nie później, niż w ciągu 14 dni od daty otrzymania decyzji odmownej.
Pismo dotyczące odwołania nie musi mieć szczególnego uzasadnienia. Wystarczy w nim napisać, że strona odwołująca się od decyzji jest z niej niezadowolona. Wówczas minister ds. pracy ma trzy możliwości:
- utrzymać w mocy zaskarżoną decyzję,
- uchylić zaskarżoną decyzję w całości lub w części,
- umorzyć podstępowanie odwoławcze.
Ważny fragment
Pracodawca, który uzyska wpis oświadczenia do ewidencji, musi poinformować Powiatowy Urząd Pracy – w terminie 7 dni – o podjęciu przez cudzoziemca zatrudnienia. Jeżeli okaże się, że cudzoziemiec nie stawił się w wyznaczonym dniu u pracodawcy i nie podpisał umowy, podmiot zatrudniający również jest zobowiązany do poinformowania o tym fakcie PUP – w przeciągu 7 dni od daty rozpoczęcia pracy wpisanej w oświadczeniu.
Przekazanie informacji do PUP następuje analogicznie, jak w przypadku rejestracji oświadczenia – przez stronę www.praca.gov.pl na druku PSZ-PPPO.
Krok 5
Jeżeli podczas zatrudnienia dojdzie do zmiany warunków pracy zawartych w oświadczeniu, podmiot zatrudniający powinien wystąpić o nowe oświadczenie. Nie ma takiej konieczności w następujących przypadkach:
- zmiany siedziby lub miejsca pobytu, nazwy czy formy prawnej podmiotu zatrudniającego;
- przejścia zakładu pracy, bądź jego części, na innego pracodawcę;
- zawarcia umowy o pracę zamiast umowy cywilnoprawnej.
AUTORZY: Sabina Włodarz-Jarzyna, Młodszy Menedżer, Katarzyna Winnicka, Specjalista ds. Kadr i Płac, Outsourcing kadr i płac
Tekst pochodzi z opracowania >> Zatrudnianie cudzoziemców cz. 2 << Informacje tam zawarte, dotyczące zatrudnienia obywateli Ukrainy, zostały zaktualizowane w dniu 24.02.2022 r.
Czytaj więcej o prawnych rozwiązaniach dotyczących pomocy obywatelom Ukrainy
- Jak zatrudnić obywatela Ukrainy krok po kroku? INSTRUKCJA
- Jak zalegalizować pobyt czasowy członków rodzin obywateli Ukrainy?
- Projekt specustawy: praca dla uchodźców z Ukrainy dzięki pieczątce w paszporcie?
- Pomoc Ukrainie a podatek PIT, CIT i dochodowy
- Pomoc dla obywateli Ukrainy a podatek dochodowy i VAT
- Czy obywatel Ukrainy może założyć działalność gospodarczą w Polsce?
- Jak obywatel Ukrainy może założyć jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce?
- Specustawa: legalizacja pobytu i pracy uchodźców z Ukrainy
- Darowizny na rzecz Ukrainy bez podatku w spółkach ryczałtowych
