Korekta cen transferowych a polityka cen transferowych

Korekta cen transferowych w kontekście polityki cen transferowych

Zagadnienie korekty cen transferowych jest często kojarzone z polityką cen transferowych, która określa podmiotom powiązanym kierunek realizacji transakcji, w tym szczegółowy sposób rozliczeń. Co istotne, jest sporządzana ex ante, zatem nie jest możliwe uwzględnienie w jej ramach wszystkich okoliczności, które mogą wystąpić w przyszłości, zwłaszcza tych nadzwyczajnych. Jeżeli po zakończeniu okresu rozliczeniowego okaże się, że rzeczywiste warunki transakcji odbiegają od warunków rynkowych, możliwe jest dokonanie korekty cen transferowych. Jedną z przesłanek umożliwiających zastosowanie tego typu korekty jest założenie, że transakcja kontrolowana była realizowana od początku z zamysłem dochowania zasady arm’s length principle. Źródło dowodowe w tym zakresie może stanowić właśnie polityka cen transferowych.

Korekta cen transferowych stanowi od lat niemałe wyzwanie dla podmiotów powiązanych. Regulacje prawne w tym zakresie są trudne do zinterpretowania, a tym bardziej do zastosowania w praktyce. Na szczęście, Ministerstwo Finansów wyciągnęło pomocną dłoń do podatników w postaci Objaśnień Podatkowych w zakresie korekty cen transferowych. Niezależnie od tego, częstym są składane przez podatników wnioski o interpretacje indywidualne dotyczące tematyki korekt.

Pokreślenia wymaga fakt, że korekty cen transferowych znajdują zastosowanie wyłącznie w ramach transakcji kontrolowanych, ale nie każda korekta dokonana pomiędzy podmiotami powiązanymi będzie stanowiła korektę cen transferowych. Tym samym, wszelkie korekty dokonane w transakcjach wewnątrzgrupowych powinny zostać indywidualnie przeanalizowane pod kątem spełnienia warunków dla korekt cen transferowych, określonych w art. 11e ustawy CIT lub art. 23q ustawy PIT.

Jakie warunki należy spełnić, aby dokonać korekty cen transferowych?

Zgodnie z art. 11e ustawy CIT i art. 23q ustawy PIT, zmiana wysokości uzyskanych przychodów lub poniesionych kosztów może zostać uznana za korektę cen transferowych po spełnieniu łącznie warunków wskazanych poniżej.

Warunek I

Jak już wcześniej wspomniano, punktem wyjścia do dokonania korekty cen transferowych jest założenie, że transakcja kontrolowana była od początku realizowana na warunkach rynkowych.

Poza polityką, źródło dowodowe może stanowić umowa z kontrahentem powiązanym, w której wskazane będą szczegółowe zasady ustalania cen transferowych oraz sporządzona ex ante dokumentacja lub analiza cen transferowych.

Warunek II

Korekta cen transferowych jest możliwa tylko w sytuacji, gdy w trakcie roku nastąpiła istotna zmiana okoliczności, które miały wpływ na ceny transferowe lub znane są faktycznie uzyskane przychody lub poniesione koszty, w sytuacji gdy rozliczenia w trakcie roku dokonywane były na bazie danych historycznych lub budżetowanych.

Do okoliczności, które umożliwiają dokonanie korekty na gruncie art. 11e ustawy CIT i art. 23q ustawy PIT można zaliczyć nadzwyczajne zdarzenia, które są trudne do przewidzenia i mają miejsce poza działalnością operacyjną podatnika oraz nie są związane z ponoszonym przez niego ryzykiem operacyjnym, np. zmiany stóp procentowych, zmiany rynkowych cen podstawowych materiałów produkcyjnych, wahania kursów walutowych.

Warunek III

W przypadku korekty w rozumieniu art. 11e ustawy CIT i art. 23q ustawy PIT konieczne jest, aby podatnik posiadał oświadczenie od kontrahenta powiązanego, że ten dokonał korekty cen transferowych w takiej samej wysokości.

To kryterium musi zostać obligatoryjnie spełnione w sytuacji, gdy jednostka dokonuje korekty cen transferowych in minus. Wówczas w interesie podatnika jest pozyskanie takiego oświadczenia od podmiotu powiązanego. Co istotne, oświadczenie może mieć również formę dowodu księgowego. Warto mieć przy tym na uwadze, iż w niektórych jurysdykcjach podatkowych nie jest to wymagany warunek do uznania korekty za przeprowadzoną na gruncie art. 11e ustawy CIT lub art. 23q ustawy PIT.

Strona dokonująca korekty in plus nie ma obowiązku posiadania takiego oświadczenia.

Warunek IV

Korekta cen transferowych jest możliwa, jeżeli podmiot powiązany ma siedzibę lub zarząd w Polsce albo w kraju lub na terytorium, z którym Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz istnieje podstawa prawna do wymiany informacji podatkowych z tym państwem.

Warunek IV dotyczy wyłącznie korekt cen transferowych in minus.

Lista krajów, z którymi Rzeczpospolita Polska zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania jest wyszczególniona na rządowej stronie internetowej. Uzupełnieniem tego wykazu jest lista umów o wymianie informacji w sprawach podatkowych. Podstawę dla wymiany informacji podatkowych stanowi także Konwencja o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach podatkowych.

W sytuacji, gdy warunki do dokonania korekty cen transferowych nie mogą zostać spełnione, rozwiązaniem możliwym do zastosowania może okazać się mechanizm kompensacyjny, o którym w szczególe mowa w artykule Mechanizm kompensacyjny a polityka cen transferowych.