Spis treści
- Oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji zgodnie ze stanem rzeczywistym i o stosowaniu cen rynkowych połączone z TPR
- Treść oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych
- Kto podpisuje oświadczenie, a tym samym cały TPR?
- Zmiany merytoryczne w TPR
- Terminy na złożenie TPR za 2023 r.
- Sposób składania TPR za 2023 r.
- Nie tylko transakcje kontrolowane
Oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji zgodnie ze stanem rzeczywistym i o stosowaniu cen rynkowych połączone z TPR
Jedną z najistotniejszych zmian, jaką ustawodawca przygotował w kwestiach związanych z cenami transferowymi za 2022 r., jest włączenie do deklaracji TPR oświadczenia, że lokalna dokumentacja cen transferowych została sporządzona zgodnie ze stanem rzeczywistym, a ceny transferowe objęte tą dokumentacją są ustalane na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane. Wcześniej oświadczenie to było składane oddzielnie, poprzez ePUAP.
Sposób składania oświadczenia należy ocenić pozytywnie względem oświadczeń dotyczących stanu sprzed 2022 roku - wcześniej podatnicy często zapominali o jego złożeniu, a sama forma przekazania organom skarbowym tego pisma była kłopotliwa. Obecnie, z technicznego punktu widzenia, to zadanie jest nieco prostsze, wymaga bowiem jedynie zaznaczenia w formularzu TPR dodatkowego pola. Skomplikował się jednakże proces składania samej deklaracji TPR, gdyż osoba podpisująca TPR jest jednocześnie osobą składającą oświadczenie, co szczególnie w przypadku zagranicznych członków zarządów powoduje wiele komplikacji.
Treść oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych
Treść aktualnie obowiązującego oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych składa się z dwóch zasadniczych elementów. Podatnik oświadcza, że:
- sporządził lokalną dokumentację cen transferowych zgodnie ze stanem rzeczywistym
oraz
- ceny stosowane w ramach transakcji objętych tą dokumentacją są ustalone na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane (tj. rynkowych).
Treść oświadczenia składanego po raz pierwszy za rok 2022 uległa zmianie względem treści oświadczenia składanego za lata 2019-2021, zawiera bowiem dodatkowo deklarację sporządzenia dokumentacji zgodnie ze stanem rzeczywistym.
Kto podpisuje oświadczenie, a tym samym cały TPR?
Informacja o cenach transferowych (zawierająca oświadczenie) musi zostać podpisana przez:
- osobę fizyczną – w przypadku podmiotu powiązanego będącego osobą fizyczną,
- osobę upoważnioną przez przedsiębiorcę zagranicznego do reprezentowania go w oddziale – w przypadku podmiotu powiązanego będącego przedsiębiorcą zagranicznym posiadającym oddział działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- kierownika jednostki (w rozumieniu ustawy o rachunkowości), a w przypadku, gdy jednostką kieruje organ wieloosobowy – przez wyznaczoną osobę wchodzącą w skład tego organu.
Podatnik może w celu podpisania informacji TPR wyznaczyć pełnomocnika, ale jedynie profesjonalnego – adwokata, radcę prawnego, doradcę podatkowego lub biegłego rewidenta. Nie jest zatem możliwe scedowanie obowiązku podpisania TPR na osobę, która takiego tytułu nie posiada, np. głównego księgowego, czy innego pracownika. W zamyśle ustawodawcy odpowiedzialność za realizację polityki cen transferowych, a tym samym za warunki realizowanych transakcji kontrolowanych, spoczywa na osobach decyzyjnych, odpowiadających za sposób ustalenia i warunki rozliczeń transakcji z podmiotami powiązanymi.
Jak wynika z Interpelacji nr 31287 dotyczącej informacji o cenach transferowych z 30 maja 2022 r., kwestie odpowiedzialności za oświadczenie należy rozpatrywać także w odniesieniu do pełnomocników.
„Pełnomocnicy będący adwokatami, radcami prawnymi, doradcami podatkowymi lub biegłymi rewidentami podpisują informację o cenach transferowych, działając w oparciu o upoważnienie do podpisywania deklaracji (UPL-1). (…) Osoba, która naruszyła obowiązek w zakresie składania informacji o cenach transferowych bądź złożyła taką informację niezgodnie z lokalną dokumentacją cen transferowych lub ze stanem rzeczywistym może ponieść odpowiedzialność karną skarbową za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe. Odpowiedzialność tę może również ponieść pełnomocnik będący adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym lub biegłym rewidentem.”.
Co istotne, wyznaczenie osoby wchodzącej w skład organu wieloosobowego do podpisywania informacji o cenach transferowych nie zwalnia pozostałych osób wchodzących w skład tego organu z odpowiedzialności za niezłożenie tej informacji.
Co istotne, wyznaczenie osoby wchodzącej w skład organu wieloosobowego do podpisywania informacji o cenach transferowych nie zwalnia pozostałych osób wchodzących w skład tego organu z odpowiedzialności za niezłożenie tej informacji.
Zmiany merytoryczne w TPR
W odniesieniu do formularza za rok 2023, na ten moment nie są znane istotne zmiany merytoryczne w formularzu TPR.
W roku 2022, względem lat poprzednich, poza włączeniem oświadczenia do TPR, w formularzu wystąpiły także inne zmiany, takie jak m.in.:
- podział wartości transakcji według krajów – do tej pory w formularzu raportowana była jedynie łączna wartość transakcji oraz kraje podmiotów, z którymi była realizowana. Od 2022 roku wymagane jest bardziej szczegółowe raportowanie;
- określenie wpływu korekty porównywalności na wynik – w przypadku, gdy w ramach analizy cen transferowych dokonano korekty porównywalności, dodatkowo niezbędne jest określenie, czy taka korekta zmieniła wynik na transakcji o więcej czy o mniej niż 30%. Dopuszczalne jest również wskazanie, że nie występuje możliwość ustalenia wpływu korekty na wynik;
- w sekcji C, dla podmiotów które zawierały transakcje niekorzystające ze zwolnienia, konieczne jest określenie rodzaju podmiotu – obok dotychczasowych możliwości (inne, bank, zakład ubezpieczeń) występuje również rozróżnienie na podmioty posiadające status mikro i małych przedsiębiorców;
- w przypadku realizowania transakcji zwolnionych z art. 11n pkt 1-2 Ustawy CIT / 23z pkt 1-2 Ustawy PIT, występuje konieczność doprecyzowania czy są to zwolnienia wynikające z pkt 1, 1a lub 2 wymienionych ustaw;
- rozszerzone raportowanie dotyczy również transakcji finansowych objętych tzw. „safe harbour”. Do tej pory odnotowywano jedynie fakt realizacji takiej transakcji. W nowej wersji formularza należy wskazać także wartość transakcji przypadającej na kontrahenta oraz dane identyfikacyjne kontrahenta obejmujące jego nazwę, w przypadku podmiotów krajowych – numer identyfikacji podatkowej (NIP) albo numer PESEL, a w przypadku podmiotów zagranicznych – inny numer identyfikacyjny wraz z określeniem jego rodzaju oraz oznaczeniem kraju lub terytorium wydania.
Terminy na złożenie TPR za 2023 r.
Choć termin na sporządzenie lokalnej dokumentacji cen transferowych to koniec 10 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego, to termin złożenia informacji TPR wraz z oświadczeniem jest nieco dłuższy i upływa wraz z końcem 11 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego.
W tym miejscu przypominamy, że w przypadku nieprzekazania formularza TPR w terminie naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego podmioty powinny złożyć tzw. czynny żal, na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy. Skuteczne złożenie czynnego żalu wymaga dochowania warunków określonych w tej ustawie, w tym podania istotnych okoliczności popełnienia czynu zabronionego i pozwala uniknąć nałożenia kary za niedopełnienie obowiązków – a te mogą być wysokie.
W przypadku złożenia TPR po terminie kara może wynieść do 240 stawek dziennych – w przypadku mniejszej wagi czynu, sprawca odpowiada za wykroczenie skarbowe, które jednak i tak wiąże się z grzywną od kilkuset do kilkudziesięciu tysięcy złotych.
Złożeniu czynnego żalu powinno towarzyszyć dopełnienie obowiązków w zakresie złożenia formularza TPR. Czynny żal składa się naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podmiotu zobowiązanego, na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub elektronicznej (przy zachowaniu warunków określonych w Kodeksie karnym skarbowym) albo ustnie do protokołu.
Na sankcje z zakresu Kodeksu karnego skarbowego narażone są wszystkie osoby zasiadające w Zarządzie spółki zobowiązanej do raportowania lub osoby odpowiadające funkcjonalnie za obszar finansowy.
Sposób składania TPR za 2023 r.
Od 2022 roku formularz TPR składany jest w formacie xml poprzez portal elektroniczny Ministerstwa Finansów lub poprzez bramkę e-Deklaracje, a nie tak jak w poprzednich latach w formacie pdf tylko za pośrednictwem wtyczki e-Deklaracje.
Formularz dostępny w formie interaktywnej na stronie Ministerstwa Finansów umożliwia wypełnienie online i pobranie wypełnionego xml, weryfikację poprawności, wykonanie podglądu i wizualizacji dokumentu, a na końcu podpisanie i wysłanie podpisanego formularza.
W naszej ocenie, istotnym aspektem jest formalne przygotowanie się podatników do złożenia formularza. Należy upewnić się, że dla wyznaczonej przez Zarząd osoby do podpisania formularza zostało zarejestrowane pełnomocnictwo UPL-1 do podpisywania deklaracji podatkowej składanej za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Osoba podpisująca formularz powinna posiadać kwalifikowany podpis elektroniczny, zawierający polski numer PESEL. Nie jest dopuszczalne podpisywanie formularza TPR profilem zaufanym. Szczególnie w przypadku zagranicznych członków zarządu może okazać się zatem konieczne dopełnienie czasochłonnych formalności.
Nie tylko transakcje kontrolowane
Fakt konieczności raportowania transakcji innych niż kontrolowane, realizowanych z podmiotami z krajów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową (tzw. „raje podatkowe”) nie jest nowością, jednak nie dla wszystkich podatników jest oczywiste odwoływanie się do przepisów dotyczących cen transferowych w przypadkach, w których nie realizują oni transakcji z podmiotami powiązanymi.
Dla transakcji rajowych lokalna dokumentacja cen transferowych może nie zawierać analizy porównawczej lub analizy zgodności. Zamiast tego należy zawrzeć w niej uzasadnienie gospodarcze tej transakcji, w szczególności opis spodziewanych korzyści ekonomicznych, w tym podatkowych. Niezależnie od tego konieczne jest wykazanie takiej transakcji w TPR. Zalecamy zatem weryfikację kontrahentów pod kątem ich terytorium geograficznego, aby upewnić się, że nie zostały zaniedbane obowiązki w zakresie raportowania.
Poprzedni rok podatkowy przyniósł pewne zmiany i konieczność dostosowania się podatników do nowych wymogów stawianych przez przepisy.
Wielu z nich już na potrzeby 2022 roku dopełniło formalności mających na celu prawidłowe złożenie formularza TPR i pozyskało numer PESEL oraz kwalifikowany podpis elektroniczny dla zagranicznego członka zarządu, złożyło także UPL-1 w urzędzie skarbowym. Mając jednak na uwadze częste zmiany składów osobowych zarządów, należy regularnie dokonywać weryfikacji spełnienia wymogów formalnych. Pozyskanie numeru PESEL i podpisu elektronicznego może bowiem zająć kilka tygodni.
Dowiedz się więcej o obowiązkach w zakresie cen transferowych:
- Ceny transferowe: bieżące regulacje w pigułce [KOMPENDIUM]
- Dokumentacja cen transferowych za 2023 r. – podsumowanie obowiązków
- Analiza cen transferowych – skutki i wyzwania dla podatników
- Analiza zgodności – narzędzie obrony rynkowości warunków transakcji zawieranych z podmiotami powiązanymi
- Benchmark w cenach transferowych – 5 kluczowych kwestii
- Oświadczenie cen transferowych za 2023 – terminy, zmiany
- Raje podatkowe a ceny transferowe
