Mechanizm kompensacyjny w kontekście polityki cen transferowych
Polityka cen transferowych jest dokumentem sporządzanym ex ante i stanowi dla podmiotów powiązanych zbiór zasad, którymi powinny się kierować podczas realizacji transakcji kontrolowanej. Pod wpływem różnych czynników i nieprzewidzianych zdarzeń może się jednak okazać, że rzeczywiste warunki transakcji zaczną odbiegać od rynkowego poziomu. Jednym z rozwiązań możliwych wówczas do zastosowania jest mechanizm kompensacyjny, o którym mowa w §9 Rozporządzeń w sprawie cen transferowych (dla PIT i CIT). Zastosowane mechanizmu kompensacyjnego zyskuje szczególne znaczenie w sytuacjach, w których nie jest możliwe dokonanie korekty cen transferowych.
Google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
Rodzaje kompensat w ramach mechanizmu kompensacyjnego
Ustawodawca przewidział dwa rodzaje kompensat w ramach mechanizmu kompensacyjnego, tj.:
- kompensatę korzyści – mniej korzystne warunki ustalone w ramach jednej transakcji kontrolowanej z danym podmiotem powiązanym mogą zostać skompensowane z bardziej korzystnymi warunkami ustalonymi w ramach innej transakcji kontrolowanej z tym samym podmiotem,
- kompensatę dochodu – umożliwia skompensowanie niższego dochodu osiągniętego w ramach transakcji kontrolowanych w jednym roku wyższym dochodem osiągniętym w okresie trzyletnim uwzględniającym ten rok.
Zastosowanie mechanizmu kompensacyjnego wymaga obligatoryjnego ujawnienia w formularzu TPR składanym za dany rok.
Mechanizm kompensacyjny a korekta cen transferowych
Skorzystanie z mechanizmu kompensacyjnego jest co do zasady mniej skomplikowane niż dokonanie korekty cen transferowych, z którą wiąże się szereg uwarunkowań, o których w szczególe mowa w artykule Korekta cen transferowych a polityka cen transferowych.
Kompensata korzyści lub dochodu może stanowić rozwiązanie alternatywne, w sytuacji gdy zastosowanie korekty cen transferowych nie jest możliwe, na przykład z powodu niedokonania prawidłowej i rzetelnej oceny rynkowości transakcji na dzień jej zawarcia (tj. nieposiadania polityki cen transferowych lub analizy cen transferowych przeprowadzonej ex ante) albo z uwagi na brak oświadczenia od podmiotu powiązanego o dokonaniu korekty o takiej samej wysokości.
W przypadku kompensaty korzyści konieczne jest spełnienie warunku realizacji co najmniej dwóch transakcji z tym samym podmiotem powiązanym w trakcie roku podatkowego, z których jedna przynosi korzyść poniżej poziomu rynkowego, a druga – powyżej.
Z kolei kompensata dochodu odnosi się do wyniku finansowego podatnika osiąganego na transakcjach kontrolowanych. Istotna jest zatem ciągłość realizowania transakcji kontrolowanych do momentu doprowadzenia dochodu do poziomu rynkowego. Urynkowienie dochodu musi nastąpić w okresie 3-letnim.
W obliczu braku możliwości skorzystania z korekty cen transferowych można rozważyć wdrożenie mechanizmu kompensacyjnego, z uwagi na łatwiejszy sposób jego implementacji i brak konieczności spełnienia tak wielu warunków. Należy mieć również na uwadze, iż fakt skorzystania z mechanizmu kompensacyjnego należy oznaczyć w formularzu TPR. Kompensaty muszą zatem zostać rzeczywiście zrealizowane, aby zapewnić zgodność informacji zaraportowanych w formularzu TPR ze stanem faktycznym.
Rzeczywiste warunki transakcji mogą odbiegać od poziomu rynkowego, ustalonego ex ante na przykład w ramach polityki cen transferowych. W takiej sytuacji warto rozważyć zastosowanie kompensaty korzyści lub dochodu. Mechanizm kompensacyjny może być praktycznym narzędziem w przypadkach, gdy korekta cen transferowych nie znajduje zastosowania.
Czytaj więcej o wymogach dokumentacji cen transferowych za 2024 rok oraz o formularzu TPR na 2024
Autorka: Sabina Mikus
Czytaj więcej o cenach transferowych:
- Co zrobić, jeśli rzeczywistość odbiega od polityki cen transferowych?
- Korekta cen transferowych a polityka cen transferowych
- Polityka cen transferowych – czym jest i dlaczego warto ją przygotować?
- Ceny transferowe a cykl życia transakcji kontrolowanej
- Polityka cen transferowych dla podstawowej działalności – dlaczego jest ważna, od czego zacząć i na czym się skupić?
- Polityka cen transferowych dla transakcji finansowych
- Polityka cen transferowych dla wartości niematerialnych