Mechanizm kompensacyjny w kontekście polityki cen transferowych
Polityka cen transferowych jest dokumentem sporządzanym ex ante i stanowi dla podmiotów powiązanych zbiór zasad, którymi powinny się kierować podczas realizacji transakcji kontrolowanej. Pod wpływem różnych czynników i nieprzewidzianych zdarzeń może się jednak okazać, że rzeczywiste warunki transakcji zaczną odbiegać od rynkowego poziomu. Jednym z rozwiązań możliwych wówczas do zastosowania jest mechanizm kompensacyjny, o którym mowa w §9 Rozporządzeń w sprawie cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz fizycznych. Mechanizm ten zyskuje szczególnie na znaczeniu w przypadku transakcji, w których nie jest możliwe dokonanie korekty cen transferowych.
Google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
Rodzaje kompensat w ramach mechanizmu kompensacyjnego
Ustawodawca wyróżnia dwa rodzaje kompensat w ramach mechanizmu kompensacyjnego, tj.:
- kompensatę korzyści – mniej korzystne warunki ustalone w ramach jednej transakcji kontrolowanej z danym podmiotem powiązanym mogą zostać skompensowane z bardziej korzystnymi warunkami ustalonymi w ramach innej transakcji kontrolowanej z tym samym podmiotem,
- kompensatę dochodu – niższy dochód osiągnięty w ramach transakcji kontrolowanych w jednym roku może zostać skompensowany z wyższym dochodem osiągniętym w okresie trzyletnim uwzględniającym ten rok.
Zastosowanie kompensaty musi zostać obligatoryjnie wykazane w formularzu TPR.
Mechanizm kompensacyjny a korekta cen transferowych
Skorzystanie z mechanizmu kompensacyjnego jest co do zasady mniej skomplikowane niż dokonanie korekty cen transferowych, z którą wiąże się szereg uwarunkowań, o których w szczególe mowa w artykule Korekta cen transferowych a polityka cen transferowych.
Kompensata korzyści lub dochodu może stanowić zatem rozwiązanie, w sytuacji gdy zastosowanie korekty cen transferowych nie jest możliwe, na przykład z powodu niedokonania prawidłowej i rzetelnej oceny rynkowości transakcji na dzień jej zawarcia (tj. nieposiadania polityki cen transferowych lub analizy cen transferowych przeprowadzonej ex ante) albo z uwagi na brak oświadczenia od podmiotu powiązanego o dokonaniu korekty o takiej samej wysokości.
Warunkiem do skorzystania z kompensaty korzyści jest realizacja co najmniej dwóch transakcji z tym samym podmiotem powiązanym w trakcie roku podatkowego i osiąganie w jednej z nich korzyści mniejszych niż rynkowe, a w drugiej – większych niż rynkowe.
Z kolei, kompensata dochodu dotyczy stricte wyniku finansowego podatnika osiąganego na transakcjach kontrolowanych. Istotna jest zatem ciągłość realizowania transakcji kontrolowanych do momentu doprowadzenia dochodu do poziomu rynkowego. Urynkowienie dochodu musi nastąpić w okresie 3-letnim.
W obliczu braku możliwości skorzystania z korekty cen transferowych można rozważyć wdrożenie mechanizmu kompensacyjnego, z uwagi na łatwiejszy sposób jego implementacji i brak konieczności spełnienia tak wielu warunków. Należy mieć również na uwadze, iż fakt skorzystania z mechanizmu kompensacyjnego należy oznaczyć w formularzu TPR. Kompensaty muszą zatem zostać rzeczywiście zrealizowane, aby zapewnić zgodność informacji zaraportowanych w formularzu TPR ze stanem faktycznym.
Rzeczywiste warunki transakcji mogą odbiegać od poziomu rynkowego, ustalonego ex ante na przykład w ramach polityki cen transferowych. Jednym z rozwiązań w takiej sytuacji jest dokonanie kompensaty korzyści lub dochodu. Mechanizm kompensacyjny może się również sprawdzić, w obliczu braku możliwości dokonania korekty cen transferowych, ponieważ jego wdrożenie nie wiąże się z tak restrykcyjnymi uwarunkowaniami.
Czytaj więcej o cenach transferowych:
- Co zrobić, jeśli rzeczywistość odbiega od polityki cen transferowych?
- Korekta cen transferowych a polityka cen transferowych
- Polityka cen transferowych – czym jest i dlaczego warto ją przygotować?
- Ceny transferowe a cykl życia transakcji kontrolowanej
- Polityka cen transferowych dla podstawowej działalności – dlaczego jest ważna, od czego zacząć i na czym się skupić?
- Polityka cen transferowych dla transakcji finansowych
- Polityka cen transferowych dla wartości niematerialnych