Fundusz założycielski
Fundacja rodzinna aby powstać – niezależnie od tego, czy na podstawie aktu założycielskiego czy w ramach testamentu – musi zostać wyposażona w majątek, czyli tzw. fundusz założycielski.
Wartość aktywów, które składają się na fundusz założycielski, a wnoszone są do fundacji przy jej utworzeniu przez fundatora nie może być niższa niż 100 000 zł. Nadto, wartość aktywów nie powinna spadać poniżej tej wartości również w trakcie działania fundacji. Ewentualny deficyt powinien być uzupełniony przez fundatora.
Fundacja rodzinna co do zasady nie będzie uprawniona do zwrotu fundatorowi mienia wniesionego na pokrycie funduszu założycielskiego w całości ani w części.
Integralność majątku rodziny
Ważny fragment
Zgodnie z istotą fundacji rodzinnej, majątek rodziny, który został wniesiony do fundacji nie należy do poszczególnych jej członków. Jego właścicielem jest sama fundacja, natomiast zarówno fundator, jak i beneficjenci fundacji, nie są uprawnieni do poszczególnych części (udziałów) w tym majątku, a jedynie do otrzymywania wypłat z fundacji, określonych w jej statucie.
Takie rozwiązanie istotnie odróżnia fundację rodzinną od spółek, których majątek podzielony jest na udziały bądź akcje, które co do zasady można swobodnie zbywać. W konsekwencji, akumulacja majątku rodzinnego w ramach spółki, nawet pomimo zastosowania przemyślanych mechanizmów, jest zdecydowanie trudniejsza niż w przypadku powołania do życia fundacji rodzinnej.
Masz pytanie lub wątpliwości? Skontaktuj się z naszym ekspertem! Maja Jabłońska, tel. ,
Pokrywanie strat fundacji rodzinnej
Zgodnie z ustawą o fundacji rodzinnej, w przypadku gdy wynikająca z zatwierdzonego sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy wartość aktywów fundacji rodzinnej jest niższa niż wartość jej zobowiązań, zysk za ten rok obrotowy przeznacza się na pokrycie przyszłych strat fundacji rodzinnej.
Rozwiązanie to jest przewidziane dla ochrony płynności finansowej fundacji rodzinnej.
Wycena wartości mienia wnoszonego do fundacji rodzinnej
W myśl ustawy o fundacji rodzinnej, jeżeli do fundacji wnoszone jest mienie inne niż środki pieniężne, to przez wartość tego mienia rozumie się wartość rynkową składników wniesionego mienia, ustaloną na dzień wniesienia tego mienia, zgodnie z regułami określonymi w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.
Nadto, ustawa określa po jakim kursie należy przeliczać wartość mienia wniesioną w postaci walut obcych. Zgodnie z ustawą, wartość mienia wniesionego do fundacji rodzinnej w postaci walut obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wniesienia mienia.
Spis mienia wniesionego do fundacji rodzinnej
Prawa majątkowe wnoszone do fundacji rodzinnej, zarówno przez fundatora, jak i inne osoby, powinny być zamieszczone w tzw. spisie mienia, który sporządzany jest w formie pisemnej. Taki spis winien określać osobę wnoszącą mienie oraz rodzaj i wartość każdego z wniesionych składników mienia, w wysokości określonej według stanu i cen z chwili ich wniesienia oraz ich wartości podatkowej.
Nadto, z uwagi na kwestie podatkowe, spis powinien zawierać również informację o proporcji wartości mienia wniesionego do fundacji rodzinnej przez każdego z fundatorów lub przez fundację rodzinną. Jako mienie wniesione przez fundatorów rozumienie się mienie wniesione przez fundatora lub jego małżonka, zstępnych, wstępnych lub rodzeństwo, natomiast jako mienie wniesione przez fundację rodzinną rozumie się mienie wniesione przez jakąkolwiek inną osobę. Ową proporcję określa się w części, w jakiej pozostaje suma wartości składników mienia wniesionego do fundacji rodzinnej przypadająca na danego fundatora lub fundację rodzinną do wartości sumy mienia wniesionego przez wszystkich fundatorów i fundację rodzinną.
Masz pytanie lub wątpliwości? Skontaktuj się z naszym ekspertem! Maja Jabłońska, tel. ,
Określenie powyższej proporcji jest istotne z uwagi na opodatkowanie wypłat z fundacji rodzinnej. Część otrzymanych w ten sposób przychodów fundatora albo osoby będącej w stosunku do fundatora osobą zaliczaną do tzw. „grupy zero” w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn (tj. małżonek, zstępni, wstępni, pasierbi, rodzeństwo, ojczym i macocha), odpowiadająca tej proporcji, będzie zwolniona z podatku dochodowego. Za dokonanie spisu mienia pierwotnie odpowiedzialny jest fundator, który sporządza spis uwzględniający mienie wnoszone do fundacji rodzinnej na pokrycie funduszu założycielskiego. Następnie, za aktualizację spisu odpowiedzialny jest Zarząd.
Istota fundacji rodzinnej, czyli brak podzielności jej majątku na udziały posiadane przez poszczególnych członków rodziny jest kolejnym argumentem przemawiającym za wykorzystaniem tej formy prawnej do uporządkowania sukcesji i skutecznego zabezpieczenia rodzinnego majątku.
Podsumowanie
- Wartość aktywów, które składają się na fundusz założycielski, a wnoszone są do fundacji przy jej utworzeniu przez fundatora, nie może być niższa niż 100 000 zł.
- Zgodnie z istotą fundacji rodzinnej, majątek rodziny, który został wniesiony do fundacji, nie należy do poszczególnych jej członków. Jego właścicielem jest sama fundacja, natomiast zarówno fundator, jak i beneficjenci fundacji, nie są uprawnieni do poszczególnych części (udziałów) w tym majątku, a jedynie do otrzymywania wypłat z fundacji, określonych w jej statucie.
- Zgodnie z ustawą o fundacji rodzinnej, w przypadku gdy wynikająca z zatwierdzonego sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy wartość aktywów fundacji rodzinnej jest niższa niż wartość jej zobowiązań, zysk za ten rok obrotowy przeznacza się na pokrycie przyszłych strat fundacji rodzinnej.
Jak możemy pomóc?
Zespół Kancelarii Prawnej Grant Thornton oferuje wsparcie w zakresie sukcesji biznesu, założenia fundacji rodzinnej, strukturyzacji podatkowej wniesienia aktywów do fundacji rodzinnej oraz planowania spadkowego.
Fundacja rodzinna w wielu przypadkach może okazać się rozwiązaniem, które zarówno sukcesorom, jak i nestorom da poczucie bezpieczeństwa, a także uporządkowanej i przyjaznej kolejnym pokoleniom sukcesji na lata.
Autor: Maria Katańska, Associate, Zespół Kancelarii Prawnej w Grant Thornton
Więcej o sukcesji firm rodzinnych:
- Fundacja rodzinna i jej organy
- Rola fundatora w fundacji rodzinnej
- Fundacja rodzinna w strukturze holdingowej
- Majątek fundacji rodzinnej
- Zmiany w instytucji zachowku już w 2023 r.
- Kto może być beneficjentem fundacji rodzinnej?
- Zasady odpowiedzialności członków zarządu fundacji rodzinnej
- Fundacja rodzinna – skutki podatkowe
