Podsumowanie
- Zarząd będzie organem odpowiedzialnym za realizację celów fundacji rodzinnej, oraz za jej działania jako osoby prawnej.
- Członkowie zarządu mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności: a) cywilnoprawnej wobec fundacji rodzinnej pod warunkiem zaistnienia przesłanki winy, a także; b) karnej.
Zarząd w fundacji rodzinnej
Jednym z obligatoryjnych organów fundacji rodzinnej jest zarząd, który składa się z jednego lub z większej liczby członków, będących osobami fizycznymi. Do kompetencji zarządu należy m. in. prowadzenie spraw fundacji rodzinnej i realizacja jej celów określonych w statucie, a także coroczne przeglądy danych osobowych dotyczących beneficjentów.
Członkowie zarządu przy wykonywaniu swoich obowiązków powinni zachować należytą staranność i postępować w sposób lojalny wobec fundacji rodzinnej.
Ponadto, członkowie zarządu są zobowiązani, nawet po wygaśnięciu przysługujących im mandatów, do nieujawniania tajemnic fundacji rodzinnej. Zgodnie z projektem ustawy, pod pojęciem tajemnicy fundacji rodzinnej należy rozumieć w szczególności informacje dotyczące kierunku inwestowania, organizacyjne lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, a także informacje dotyczące beneficjentów, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób.
Kto może zostać członkiem zarządu fundacji rodzinnej?
Ustawa przewiduje, że członkiem zarządu fundacji rodzinnej będzie mogła zostać każda osoba fizyczna, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, o ile nie została skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego określone w art. 228-231 Kodeksu karnego.
Odpowiedzialność członków zarządu fundacji rodzinnej
Zgodnie z projektowanymi regulacjami, członkowie zarządu będą ponosić odpowiedzialność wobec fundacji rodzinnej za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami statutu. Co istotne, aby pociągnięcie członków zarządu do odpowiedzialności było możliwe, konieczne jest wystąpienie przesłanki winy, którą można im przypisać. Wina ta najczęściej będzie objawiać się w naruszeniu zasady zachowania należytej staranności.
Warto przy tym wskazać, że nie każde działanie (lub zaniechanie), skutkujące powstaniem szkody po stronie fundacji rodzinnej, będzie stanowić naruszenie zasady należytej staranności przez zarząd. Zgodnie z projektowanymi regulacjami, postępowanie w sposób lojalny wobec fundacji rodzinnej, w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego nie powinno stanowić uchybienia powyższej zasadzie.
W przypadku wyrządzenia szkody przez kilku członków zarządu, ustawodawca przewiduje ich odpowiedzialność solidarną. Oznacza to, że do naprawienia powstałej szkody będą zobowiązani wszyscy, którzy się przyczynili do jej powstania, i którym można przypisać winę.
Niezależnie od powyższego, ustawa zakłada również odpowiedzialność karną członków zarządu w przypadku nieprzekazania do Krajowej Administracji Skarbowej informacji o beneficjentach i świadczeniach lub mieniu przekazanym w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej, oraz spisu majątku na żądanie tego organu. Powyższe, a także podawanie nieprawdziwych informacji, będzie zagrożone karą grzywny.
Projekt ustawy o fundacji rodzinnej przewiduje cywilnoprawną oraz karną odpowiedzialność członków zarządu. Przesłanki odpowiedzialności cywilnej są skonstruowane w oparciu o zasadę winy. Oznacza to, że jeżeli nie jest możliwe przypisanie winy danemu członkowi zarządu, to nie będzie on ponosił odpowiedzialności cywilnoprawnej za wyrządzoną szkodę. W przypadku odpowiedzialności karnej, sytuacja wygląda nieco inaczej, a czyny podlegające karalności zostały wymienione w projekcie ustawy.
Jak możemy pomóc
Zespół Kancelarii Prawnej Grant Thornton oferuje wsparcie w zakresie sukcesji biznesu, w tym wykorzystania nowej formy prawnej dla planowania przekazania biznesu młodszym pokoleniom.
Fundacja rodzinna w wielu przypadkach może okazać się rozwiązaniem, które zarówno sukcesorom, jak i nestorom da poczucie bezpieczeństwa, a także uporządkowanej i przyjaznej kolejnym pokoleniom sukcesji na lata.
Więcej o sukcesji firm rodzinnych:
- Fundacja rodzinna i jej organy
- Rola fundatora w fundacji rodzinnej
- Fundacja rodzinna w strukturze holdingowej
- Majątek fundacji rodzinnej
- Zmiany w instytucji zachowku już w 2023 r.
- Kto może być beneficjentem fundacji rodzinnej?
- Zasady odpowiedzialności członków zarządu fundacji rodzinnej
