Fundacja rodzinna – korzyści
Ustawa o fundacji rodzinnej wprowadziła do polskiego porządku prawnego instytucję fundacji rodzinnej, która niewątpliwie uatrakcyjniła wachlarz możliwości zabezpieczania majątku firmy rodzinnej. Celem przyjętych przepisów jest m. in. ochrona finansów rodziny i, co bardzo istotne, ułatwienie procesów sukcesyjnych w perspektywie wielu pokoleń.
Założyciel fundacji rodzinnej
Założycielem fundacji rodzinnej, czyli tzw. fundatorem, może być wyłącznie osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych. Fundator może ustanowić fundację w drodze aktu założycielskiego albo na mocy testamentu. Wprowadzone regulacje przewidują możliwość założenia fundacji rodzinnej przez więcej niż jednego fundatora, z tym zastrzeżeniem, że fundacja ustanowiona na mocy testamentu może mieć tylko jednego założyciela. Powyższe wynika z obecnego w obowiązujących przepisach zakazu sporządzania testamentów wspólnych.
Masz pytanie lub wątpliwości? Skontaktuj się z naszym ekspertem! Maja Jabłońska, tel. ,
Fundator jest uprawniony do swobodnego określania zasad zarządzania fundacją rodzinną, celu, dla którego została ona ustanowiona, a także kręgu beneficjentów.
Ważny fragment
Co ciekawe, założyciel będzie może m. in. uzależnić wypłatę określonych świadczeń od spełnienia przez beneficjentów określonych warunków, przykładowo – ukończenia edukacji, osiągnięcia określonego wieku, czy też podjęcia pracy w firmie rodzinnej. Szeroki katalog uprawnień założyciela fundacji pozwala stwierdzić, że pełni on kluczową rolę w tej nowej instytucji.
Zgodnie z przepisami, wyposażenie fundatora w tak szerokie spektrum uprawnień ma na celu zapewnienie swobodnego kształtowania ładu korporacyjnego i sukcesyjnego na kolejne pokolenia. Ponadto, zgromadzenie majątku firmy rodzinnej w jednym podmiocie, którym będzie fundacja rodzinna, najpewniej zapobiegnie jej nadmiernemu podziałowi. Jest to szczególnie istotne dla funkcji ułatwienia sukcesji wielopokoleniowej. Z pomocą instytucji fundacji rodzinnej, fundator może zaplanować dziedziczenie swojego majątku w perspektywie wielu pokoleń, zapewniając przy tym jego utrzymanie w rodzinie, a z drugiej strony – zabezpieczyć kontynuację biznesu rodzinnego.
Fundator a beneficjent
Fundator i beneficjent są podstawowymi filarami fundacji rodzinnej. Jak wyżej wskazano, fundatorem jest założyciel fundacji. Do podstawowych obowiązków fundatora należy wniesienie mienia na pokrycie funduszu założycielskiego. Z kolei beneficjent to osoba fizyczna lub organizacja pozarządowa prowadząca działalność pożytku publicznego, otrzymująca określone korzyści zgodnie z wolą fundatora.
Ważny fragment
Przepisy ustawy nie wymagają, by pomiędzy fundatorem a beneficjentem istniały jakiekolwiek więzi rodzinne, a jednym z beneficjentów fundacji rodzinnej może być sam fundator.
Prawa i obowiązki zarówno fundatora, jak i beneficjenta, są niezbywalne. Podmioty te nie mogą np. przenieść swoich praw związanych z uczestnictwem w fundacji rodzinnej na inną osobę. Wyjątkiem są wierzytelności beneficjenta, które ten może zbyć na rzecz innego podmiotu. W praktyce będzie to oznaczało, że beneficjent nie może przenieść swojego „statusu” beneficjenta na inną osobę, ale może przenieść wierzytelności, które mu przysługują względem fundacji, na kogoś innego.
Masz pytanie lub wątpliwości? Skontaktuj się z naszym ekspertem! Maja Jabłońska, tel. ,
Fundator a organy fundacji rodzinnej
O ile statut fundacji nie stanowi inaczej, fundator jest uprawniony do powoływania i odwoływania członków zarządu i rady nadzorczej fundacji rodzinnej. Po śmierci fundatora, jego uprawnienia w tym zakresie przejmą odpowiednio rada nadzorcza oraz zgromadzenie beneficjentów, a w przypadku braku nadzorczej, organem uprawnionym do powoływania członków zarządu po śmierci fundatora będzie zgromadzenie beneficjentów. Zgromadzenie beneficjentów jest ustanawiane w statucie przez fundatora
Fundator, czyli założyciel fundacji rodzinnej, może swobodnie kształtować założoną przez siebie fundację rodzinną, a nawet decydować o kręgu jej beneficjentów. Choć spektrum jego uprawnień jest bardzo szerokie, to wydaje się odpowiadać celowi fundacji rodzinnej, jakim jest ochrona majątku rodziny.
Jak możemy pomóc?
Zespół Kancelarii Prawnej Grant Thornton oferuje wsparcie w zakresie sukcesji biznesu, założenia fundacji rodzinnej, strukturyzacji podatkowej wniesienia aktywów do fundacji rodzinnej oraz planowania spadkowego.
Fundacja rodzinna w wielu przypadkach może okazać się rozwiązaniem, które zarówno sukcesorom, jak i nestorom da poczucie bezpieczeństwa, a także uporządkowanej i przyjaznej kolejnym pokoleniom sukcesji na lata.
Autor: Alicja Bańczerowska, Associate, Zespół Kancelarii Prawnej w Grant Thornton
Więcej o sukcesji firm rodzinnych:
- Fundacja rodzinna i jej organy
- Rola fundatora w fundacji rodzinnej
- Fundacja rodzinna w strukturze holdingowej
- Majątek fundacji rodzinnej
- Zmiany w instytucji zachowku już w 2023 r.
- Kto może być beneficjentem fundacji rodzinnej?
- Zasady odpowiedzialności członków zarządu fundacji rodzinnej
- Fundacja rodzinna – skutki podatkowe
