Założenie i reorganizacja biznesu

Szeroko rozumiana reorganizacja biznesu z pewnością nie powinna być utożsamiana z wychodzeniem z kryzysu, lecz odpowiedzią na szereg wyzwań oraz pojawiających się szans, stając się zwykle jednym z narzędzi działań prorozwojowych. Przyczyny, dla których przedsiębiorcy chcą lub muszą podejmować działania reorganizacyjne są najróżniejsze. Zaliczyć do nich można między innymi: wzrost skali prowadzonego biznesu, zróżnicowany profil poszczególnych aktywności, chęć dywersyfikacji ryzyka, pozyskanie finansowania, poszukiwanie inwestora, zmiana modelu zarządzania poszczególnymi obszarami biznesowymi, wzmocnienie siły finansowej podmiotu, optymalizacja kosztów, wyeliminowanie istniejących nieefektywności podatkowych bądź komplikacji licznych transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi, procesy sukcesyjne i wiele innych elementów, z którymi mierzą się przedsiębiorcy w różnych fazach rozwoju swojego biznesu.

Należy zwrócić szczególną uwagę na etap planowania i przygotowania. Każdy proces ma swoje pułapki, choć ich zakres i waga są wysoce zróżnicowane zarówno z perspektywy rodzaju transakcji, skali biznesu, branży, modelu biznesowego i organizacji wewnętrznej. Niezwykle ważne jest zatem odpowiednie zaplanowane procesu, identyfikacja wszelkich przeszkód i odpowiednie przygotowanie się do ich pokonania. Dotyczy to zarówno szeregu elementów organizacyjnych związanych z codziennym funkcjonowaniem biznesu, jak również zagadnień natury prawnej, podatkowej, finansowe i księgowej. Właściwie przeprowadzona faza przygotowawcza w powiązaniu z późniejszym sprawnym zarządzaniem projektem pozwala na płynne przeprowadzenie nawet najtrudniejszych procesów na skomplikowanych jednostkach biznesowych.

Czas trwania procesu uzależniony jest przede wszystkim od wymogów formalnych i konieczności przeprowadzenia procedur, które przewidziane są w odpowiednich przepisach dedykowanych między innymi procesom przekształceń, połączeń, podziałów spółek, czy też transakcji aportowych. Najczęściej harmonogram można zbudować na przestrzeni 3-4 miesięcy, choć każdy z tych procesów ma swoje podstawowe procedury i zasady, od których są liczne odstępstwa pozwalające na skrócenie procesu lub konieczność jego wydłużenia. Kwestie proceduralne nie zawsze są jednak kluczowe przy ocenie czasochłonności procesu. Bardzo często fundamentalnym i czasochłonnym etapem pozostaje etap koncepcyjny służący rzetelnym analizom prowadzącym do wypracowania optymalnego modelu reorganizacji biznesu. Na ostateczny harmonogram wpływa również pakiet działań przygotowawczych mających przygotować biznes od strony przede wszystkim organizacyjnej, ale również prawnej, podatkowej i finansowej.

Brak strategii, bądź konsekwencji w budowaniu określonego modelu grupy kapitałowej, prymat incydentalnych celów i interesów przynoszących jednorazowe lub krótkotrwałe korzyści generujący trudności w perspektywie długoterminowej, czy też po prostu zmiana okoliczności biznesowych, otoczenia prawnego, struktury finansowania, czy też oczekiwań interesariuszy to tylko niektóre z przyczyn, dla których biznesy prowadzone bardzo często poprzez grupy powiązanych ze sobą spółek nabrały dynamiki, a szeroko rozumiane reorganizacje stały się codziennością, a nie będącą odpowiedzią na kryzys restrukturyzacją.

W polskim systemie prawnym możliwe jest prowadzenie biznesu w wielu różnych formach, począwszy od najbardziej popularnej formuły, jaką jest indywidualna działalność gospodarcza prowadzona na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, poprzez spółki osobowe (np. spółki jawne czy komandytowe), kończąc na złożonych strukturach spółek kapitałowych (m.in. spółce z o.o. i spółce akcyjnej). Wybór najlepszej i najbardziej optymalnej formy prawnej nie jest prosty i każdorazowo musi być dostosowany do potrzeb przedsiębiorcy oraz jego planów.

Podstawowym kryterium wyboru są korzyści finansowe płynące z prowadzonej działalności i  sposób opodatkowania. NIe mniej istotna jest elastyczność w zakresie zarządzania oraz wypłaty zysku, jak również planów dotyczących reinwestowania zarobionych środków. Wielu – ponad zysk – ceni sobie wysoki poziom bezpieczeństwa majątku osobistego i w związku z tym decyduje się na założenie bardziej złożonych struktur. Innym, ale nie mniej ważnym kryterium wyboru jest wizerunek i wiarygodność firmy na rynku, jak również plany dotyczące przyszłości. Czy przedsiębiorca w krótkiej perspektywie czasowej zamierza przekazać biznes swoim następcom, a może zamierza pozyskać zewnętrznych inwestorów, którzy finansowo będą w stanie wesprzeć rozwój działalności. Wszystkie te elementy będą miały wpływ na dopasowanie formy prowadzenia biznesu do potrzeb przedsiębiorcy i powinny być przeanalizowane i dostosowane do każdego przypadku.