Estoński CIT 2023 – co jeszcze można poprawić w ryczałcie od dochodów spółek?

Zastosowania odliczenia w PIT przy zaliczkach na poczet dywidendy

Art. 30a ust. 19 Ustawy PIT daje możliwość odliczenia od podatku PIT podatek CIT należny od spółki przy wypłacie podzielonych zysków. Od połowy 2022 roku Dyrektor KIS zmienił swoje podejście i przyjmuje jednolicie w wydawanych interpretacjach indywidualnych, iż odliczenie to ma również zastosowanie do wypłat zaliczek na poczet dywidendy wypłacanych w trakcie trwającego roku obrotowego.

Zmianę podejścia organu, pomimo braku zmiany przepisów PIT w tym względzie w ostatnim czasie oceniamy jako pozytywną.

Zasadniczo istota ryczałtu powoduje, iż nie ma potrzeby ustalania podstawy opodatkowania podatkiem CIT, gdyż opodatkowany jest wynik bilansowy spółki na moment jej wypłaty. Ustawodawca w modelu ryczałtowym świadomie zrezygnował z licznych narzędzi wpływu na podatników poprzez katalog kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, a jednym z nich są limity wydatków wykorzystania samochodów osobowych. W modelu ryczałtowym wyłom w tym względzie wprowadzają przepisy o ukrytym zysku, gdy przykładowo z samochodu spółki korzysta wspólnik. Wówczas 50% wydatków i odpisów amortyzacyjnych stanowią ukryte zyski dla spółki, podlegające opodatkowaniu ryczałtem.

Do przepisów ryczałtowych, obowiązujących od 1 stycznia 2023 r. ustawodawca wprowadził do katalogu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą kategorię wydatków spółki na jej składniki majątku, z których korzystają częściowo dla celów osobistych pracownicy czy współpracownicy. Ma to często zastosowanie do samochodów służbowych bądź innego sprzętu służbowego. Kwotę wydatków należy wówczas – jak w przypadku ukrytych zysków dla wspólników – przemnożyć przez współczynnik w wysokości 50% oraz stosowaną w danym roku stawkę CIT ryczałtowego (10% lub 20%).

W celu utrzymania się przez podatnika w modelu ryczałtowym, spółka powinna pilnować tzw. wskaźnika przychodów pasywnych. Ustawodawca wprowadził do ustawy CIT zamknięty katalog przychodów zaliczanych do tej kategorii, a wśród nich znalazł się enigmatycznie brzmiący przychód z transakcji z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy CIT  – w przypadku gdy w związku z tymi transakcjami nie jest wytwarzana wartość dodana pod względem ekonomicznym lub wartość ta jest znikoma. Regulacja ta znalazła się dotychczas jedynie w przepisach o zagranicznych spółkach kontrolowanych (CFC).

Jak pokazują nieliczne wydawane interpretacje w odniesieniu do tej regulacji w dalszym ciągu mamy wątpliwość, gdzie wartość dodana pod względem ekonomicznym powinna wystąpić – czy w spółkach ryczałtowych, które wykazują u siebie przychód z tytułu takich transakcji, czy w podmiotach powiązanych, dla których stanowią one koszty.

Co więcej, w dotychczas wydawanych interpretacjach indywidualnych, Dyrektor KIS wskazywał na konieczność dokonania oceny w oparciu o wskaźnik ekonomicznej wartości dodanej (EVA – Economical Value Added), który wprawdzie ma obrazować efekt gospodarowania przedsiębiorstwa, ale – jak warto zauważyć – nie pozwala ocenić samej transakcji z podmiotem powiązanym, jak wymaga tego przepis art. 28j ust. 1 pkt 2 lit g) Ustawy CIT. Dodatkowo można znaleźć w tych kilku stanowiskach KIS, iż „przez usługi o niskiej wartości dodanej należy […] rozumieć usługi o charakterze rutynowym, wspomagające działalność główną usługobiorcy, ogólnie lub łatwo dostępne, które nie przyczyniają się do powstania wartości dodanej dla usługodawcy lub usługobiorcy. Będą to zatem usługi, które charakteryzują się niskim poziomem ryzyka gospodarczego i nie mają istotnego wpływu na pozycję rynkową stron transakcji.” – co niezwykle przypomina konstrukcję płynącą z cen transferowych tzw. usług o niskiej wartości dodanej, zdefiniowaną w załączniku nr 6 do Ustawy CIT

Obecnie nie jesteśmy wcale bliższej rozwiania wątpliwości i w konsekwencji czekamy na doprecyzowanie interpretacji pojęć niejasnych– oby nastąpiło to jak najszybciej.
Nasuwa się wniosek, iż przepisy o ryczałcie nie zostały uwolnione od wszystkich wątpliwości interpretacyjnych, chociaż wiele z istotnych zmian – jednoznacznie korzystnych – zostało niedawno wprowadzonych. Niezmiennie w imieniu spółek ryczałtowych postulujemy o rozwiązanie najbardziej palących problemów.

Estoński CIT – dowiedz się więcej:

• Estoński CIT w 2024 r.
• Jak rozpocząć korzystanie z ryczałtu estońskiego (CIT) w trakcie roku?
• Czy ryczałt estoński (CIT) się opłaca? Na co zwrócić uwagę?
• Jakie problemy z rozliczeniami podatkowymi w CIT eliminujemy przechodząc na ryczałt estoński?
• Ryczałt estoński (CIT) – najczęstsze pytania podatników
• Estoński CIT – wdrożenie w 2023 r.
• Przedsiębiorca jednoosobowy, spółka cywilna albo jawna na estońskim CIT? Formalnie nie, ale w praktyce tak
• Darowizny na rzecz Ukrainy bez podatku w spółkach ryczałtowych
• Estoński CIT 2023 – co jeszcze można poprawić w ryczałcie od dochodów spółek?