W przypadku kosztów kwalifikowanych B+R związanych z materiałami i surowcami istotny jest moment zaliczenia wydatków poniesionych na nabycie materiałów do kosztów uzyskania przychodów. Nabycie materiałów obejmuje również koszty pośrednie związane m.in. z transportem.
Szósty wpis z cyklu artykułów „12 Przykazań ulgi B+R” odnosi się do materiałów oraz surowców i ma na celu bardziej szczegółowe wyjaśnienie, co dokładnie stanowi tzw. koszt kwalifikowany uprawniających do skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową. W naszym cyklu przedstawiamy najistotniejsze kwestie związane z ulgą B+R. Każdy z artykułów dotyczy odrębnego zagadnienia, natomiast całokształt artykułów stanowi kompendium wiedzy na temat ulgi na działalność badawczo-rozwojową.
Materiały i surowce jako koszt kwalifikowany
Zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 2 Ustawy CIT oraz art. 26e ust. 2 pkt 2 Ustawy PIT za koszt kwalifikowany uznaje się nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową.
Kluczowe w tym zakresie jest więc to, aby wydatki na dane materiały były wykorzystywane tylko i wyłącznie do prac, które mają charakter twórczy bądź innowacyjny (tj. stanowią działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu Ustawy PIT oraz Ustawy CIT).
Materiałem bądź surowcem może być prawie wszystko, co przyczynia się do powstania nowego w ramach przedsiębiorstwa produktu/prototypu/procesu.
Przykładem nietypowego surowca, który stanowi koszt kwalifikowany jest energia elektryczna. Przykładowo w jednej z interpretacji indywidualnej za prawidłowe zostało uznane stanowisko wnioskodawcy:
W przypadku zakupu energii elektrycznej nie jest możliwe jednoznaczne przypisanie określonej części surowca zużytego w projekcie. Należy jednak zaznaczyć, iż bez wątpienia koszt nabycia energii elektrycznej posiada bezpośredni związek z prowadzeniem działalności badawczo-rozwojowej, tj. brak nabycia energii elektrycznej uniemożliwi Wnioskodawcy prowadzenie działalności tego rodzaju.
Należy natomiast pamiętać, że wykorzystanie każdego materiału/surowca do działalności badawczo-rozwojowej musi zostać odpowiednio udokumentowane (tj. w przypadku energii elektrycznej powinny zostać założone osobne liczniki w pomieszczeniach dedykowanych wyłącznie do prac badawczo-rozwojowych). W przypadku innych materiałów musi być prowadzona odpowiednia ewidencja, aby w sposób jednoznaczny wskazać jakie materiały zostały wykorzystane do projektu o charakterze badawczo-rozwojowym – koszty muszą zostać „wyodrębnione”. O prowadzeniu ewidencji zostanie poświęcony osobny artykuł z naszego cyklu.
W zakresie uwzględniania wydatków na materiały oraz surowce do kosztów kwalifikowanych, ciekawa wydaje się być jedna z wydanych interpretacji indywidualnych, w której za prawidłowe zostało uznane stanowisko wnioskodawcy, który do wyliczania kosztów wykorzystuje metodę poprzez którą koszty kwalifikowany z tytułu nabycia materiałów mogą różnić się od tego, ile spółka faktycznie wydała na materiały:
W ocenie Spółki, Spółka jest również uprawniona do kalkulowania kwoty odliczenia z tytułu Ulgi B+R w stosunku do kosztów nabycia Materiałów B+R w oparciu o metodę AVCO, mimo że w wyniku jej wykorzystania rzeczywisty koszt nabycia Materiałów B+R może być inny niż koszt Materiałów B+R wykazany dla celów odliczenia z tytułu Ulgi B+R.
Definicja słowa „nabycie”
Niejasne w zakresie wydatków na materiały oraz surowce jest sformułowanie w Ustawie PIT oraz Ustawie CIT „nabycie materiałów i surowców”. Ustawy o podatku dochodowym nie definiują słowa „nabycie”, stąd też wątpliwość, czy kosztem kwalifikowanym jest sam wydatek poniesiony na materiał bądź surowiec czy również odnosi się to do kosztów związanych m.in. z transportem zakupionych materiałów bądź surowców, ich zapakowaniem itp.
Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w nieprawomocnym wyroku z dnia 26 czerwca 2018 r., sygn. III SA/Wa 2814:
Nie może być bowiem tak, że koszt i nakład organizacyjny związany z prowadzeniem i ustalaniem zakresu i stopnia wykorzystywania składnika do takiej oraz innej aktywności przewyższy korzyści z tego płynące i w istocie stanie się wyłącznie ciężarem a nie preferencją pożądanej aktywności.
Z pewnością ciężarem dla podatników byłoby każdorazowe wydzielanie kosztów związanych tylko i wyłącznie z materiałem bądź surowcem wykorzystanym do działalności badawczo-rozwojowej. Nierzadko zdarza się bowiem, że w całkowitym koszcie materiału zawarta jest już cena transportu oraz cena innych pośrednich czynności, które musiały zostać wykonane aby surowiec mógł zostać dostarczony do odbiorcy – wyodrębnienie tych kosztów z całości kwoty z pewnością byłoby trudne.
W związku z powyższym, pomocniczo można kierować się definicją zawartą w Ustawie o rachunkowości – zgodnie z art. 28 ust. 2 Ustawy o rachunkowości:
Cena nabycia (…) to cena zakupu składnika aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski.
Definicja z Ustawy o rachunkowości jest szeroka i obejmuje wszystkie koszty związane z zakupem materiału. Należy natomiast pamiętać, że ulga B+R jest preferencją podatkową, należy więc przepisy z nią związane interpretować możliwie jak najwęziej. Każdy przypadek związany z zakupem materiałów oraz kosztów dodatkowych poniesionych na ich dostarczenie należy więc analizować osobno.
Przyjęcie prototypu jako środek trwały bądź zapas
W zakresie materiałów oraz surowców niejasne jest również to, kiedy wydatki na materiały staną się kosztem kwalifikowanym w przypadku produkcji prototypów, które nie mają zidentyfikowanego nabywcy.
Jak wskazaliśmy w jednym z naszych artykułów z cyklu, aby wydatek stanowił koszt kwalifikowany muszą zostać spełnione następujące warunki:
- podatnik poniósł koszty na działalność badawczo-rozwojową,
- koszty na działalność badawczo-rozwojową stanowiły dla podatnika koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy PIT i CIT,
- koszty na działalność badawczo-rozwojową mieszczą się w zamkniętym katalogu kosztów kwalifikowanych określonym przepisami art. 26e ustawy PIT albo art. 18d ustawy CIT,
- podatnik nie prowadził w roku podatkowym działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia,
- w ewidencji, o której mowa w ustawach PIT i CIT, podatnik wyodrębnił koszty działalności badawczo-rozwojowej,
- podatnik wykazał w zeznaniu podatkowym koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu,
- kwota odliczonych kosztów kwalifikowanych nie przekroczyła limitów określonych w ustawach PIT i CIT,
- koszty kwalifikowane nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.
Kluczowym jest więc, kiedy w przypadku produkcji prototypów wydatki będą kosztem uzyskania przychodu, zarówno w przypadku przyjęcia prototypu jako środek trwały jak i zapas. Wszystko zależy od przyjętej przez podatnika polityki rachunkowości oraz sposobu rozpoznawania kosztów uzyskania przychodów. Ulga B+R podlega rozliczeniu w okresach rocznych, problematyczne może być jednak, kiedy prace o charakterze B+R nie zostają zakończone w jednym roku podatkowym, lecz podlegają kontynuacji w kolejnym roku. Z tego też względu istotne jest, aby w prawidłowy sposób wydatki związane z ulgą zostały rozpoznane jako koszty kwalifikowane (co wymaga m.in. spełniania zakwalifikowania ich, jako koszty uzyskania przychodów).
Podsumowując, wydatki poniesione na zakup materiałów i surowców oraz ich następne wykorzystanie do działalności badawczo-rozwojowej muszą stanowić koszt uzyskania przychodu oraz muszą zostać odpowiednio udokumentowane aby w jasny sposób przedstawić faktycznie poniesiony koszt na materiały do prac związanych z działalnością badawczo-rozwojową.
Uważamy, że potencjał ulgi B+R jest duży i w dalszym ciągu nie do końca wykorzystany przez wiele podmiotów prowadzących działalność badawczo-rozwojową. Cykl naszych artykułów ma na celu wyjaśnić wątpliwości związane z ulgą B+R oraz korzystaniem z niej.
AUTOR: Łukasz Boszko, Konsultant, Działalność innowacyjna – ulga B+R i IP Box
Cykl „12 Przykazań ulgi B+R” składa się z poniższych artykułów:
- Czym jest ulga B+R?
- Działalność badawczo-rozwojowa w 2023 roku – definicja ustawowa i przykłady
- Działalność badawczo-rozwojowa w 2022 roku – orzecznictwo i interpretacje indywidualne
- Czym są koszty kwalifikowane B+R?
- Jak rozliczyć koszty kwalifikowane B+R związane z wynagrodzeniami?
- Jak rozliczyć koszty kwalifikowane B+R związane z materiałami?
- Jak rozliczyć koszty kwalifikowane B+R związane z amortyzacją?
- Ewidencja podatkowa w uldze B+R
- Ewidencja czasu pracy w uldze B+R
- Jak ująć ulgę B+R w zeznaniu rocznym?
- Strata podatkowa a ulga B+R
- Przyszłość ulgi B+R
