Podstawowym warunkiem skorzystania z ulgi B+R jest poniesienie przez przedsiębiorcę w ciągu roku kosztów związanych z działalnością badawczo-rozwojową tzw. kosztów kwalifikowanych. Kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika podatku CIT z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych oraz kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika PIT z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Czwarty wpis z cyklu artykułów „12 Przykazań ulgi B+R” ma na celu przedstawienie tzw. kosztów kwalifikowanych uprawniających do skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową. W naszym cyklu przedstawimy najistotniejsze kwestie związane z ulgą B+R. Każdy z artykułów dotyczy odrębnego zagadnienia, natomiast całokształt artykułów stanowi kompendium wiedzy na temat ulgi na działalność badawczo-rozwojową.
Rodzaje koszów kwalifikowanych
Katalog kosztów kwalifikowanych, uprawniających do skorzystania z ulgi B+R znajduje się w art. 26e ustawy PIT oraz w art. 18d ustawy CIT.
Zgodnie z powyższymi przepisami, za koszty kwalifikujące się do objęcia ulgą B+R można zaliczyć w szczególności:
- koszty nabycia materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową,
- koszty pracownicze związane stricte z realizacją działalności badawczo-rozwojowej,
- odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.
Te trzy kategorie kosztów kwalifikowanych zostaną dokładniej opisane w kolejnych artykułach publikowanego cyklu.
Prócz wyżej wymienionych pozycji, przepisy podatkowe wskazują, że kosztami kwalifikowanymi zwiększającymi ulgę B+R są również:
- nabycie niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, w szczególności naczyń i przyborów laboratoryjnych oraz urządzeń pomiarowych;
- odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli to korzystanie nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem;
- nabycie usługi wykorzystania aparatury naukowo-badawczej wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli zakup usługi nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem;
- koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, poniesione na czynności wymienione w ustawach PIT i CIT,
- ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmiot będący jednostką naukową, a także nabycie od takiego podmiotu wyników prowadzonych przez niego badań naukowych, na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej.
Wydatki na nabycie wyników testów lub ekspertyz jako koszty kwalifikowane działalności B+R
Jednym z kosztów kwalifikowanych objętych ulgą B+R jest wyżej wymienione nabycie ekspertyzy, opinii, usług doradczych i usług równorzędnych oraz wyników badań od jednostek naukowych. Znowelizowane przepisy od 1 października 2018 r. w celu identyfikacji wspomnianych podmiotów odsyłają do przepisów ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym (art. 7 ust. 1 pkt 1, 2, 4-8).
Katalog podmiotów, od których przedsiębiorca może nabywać ww. usługi / wyniki badań/ ekspertyzy obejmuje uczelnie, federacje podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki, instytuty naukowe PAN, instytuty badawcze, międzynarodowe instytuty naukowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw działające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Polska Akademia Umiejętności oraz inne podmioty prowadzące głównie działalność naukową w sposób samodzielny i ciągły.
Bardzo często w ramach prowadzonych przez przedsiębiorców prac badawczo-rozwojowych wytwarzane przez nich prototypy poddawane są testom oraz ekspertyzom przez zewnętrzne wyspecjalizowane jednostki naukowe. Tego typu raporty/ testy / badania są niezbędne w ocenie czy prototypy są zgodne z obowiązującymi normami technicznymi, a co za tym idzie są elementami związanymi z działalnością badawczo-rozwojową przedsiębiorstwa oraz niewątpliwie służą poszerzaniu wiedzy w dziedzinie, w której przedsiębiorca prowadzi swoją działalność. Takie stanowisko potwierdzane jest w interpretacjach indywidualnych organów podatkowych. W jednej z nich Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził stanowisko Wnioskodawcy, który w ramach swojej działalności w branży meblarskiej wytwarza prototypy poddawane testom oraz walidacji przez zewnętrzne wyspecjalizowane jednostki, w tym jednostki naukowe. Organ potwierdził także, że:
„Należy uznać, że opisane wyżej koszty Wnioskodawcy ponoszone na rzecz jednostek naukowych , a od 1 października 2018 r. podmiotów o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (w tym m.in. ITD), w zakresie prowadzonych prac badawczo-rozwojowych spełniają definicję zawartą w art. 18d ust. 2 pkt 3 ustawy o CIT, tzn. mogą zostać zaliczone do kosztów kwalifikowanych Spółki oraz odliczone od podstawy opodatkowania zgodnie z art. 18d ust. 1 ustawy o CIT.”
Warunki uznania wydatków za koszty kwalifikowane B+R
Zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych, często prezentowanym w interpretacjach indywidualnych, aby podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia w zeznaniu podatkowym kosztów kwalifikowanych poniesionych w danym roku podatkowym na działalność badawczo-rozwojową, powinny być łącznie spełnione następujące warunki:
- podatnik poniósł koszty na działalność badawczo-rozwojową,
- koszty na działalność badawczo-rozwojową stanowiły dla podatnika koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy PIT i CIT,
- koszty na działalność badawczo-rozwojową mieszczą się w zamkniętym katalogu kosztów kwalifikowanych określonym przepisami art. 26e ustawy PIT albo art. 18d ustawy CIT,
- podatnik nie prowadził w roku podatkowym działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia,
- w ewidencji, o której mowa w ustawach PIT i CIT, podatnik wyodrębnił koszty działalności badawczo-rozwojowej,
- podatnik wykazał w zeznaniu podatkowym koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu,
- kwota odliczonych kosztów kwalifikowanych nie przekroczyła limitów określonych w ustawach PIT i CIT,
- koszty kwalifikowane nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.
Podsumowując, podatnik jest upoważniony do skorzystania z preferencji jaką jest ulga B+R po poniesieniu kosztów kwalifikowanych wskazanych w ustawie PIT i CIT oraz po łącznym spełnieniu wyżej wymienionych warunków.
Uważamy, że potencjał ulgi B+R jest duży i w dalszym ciągu nie do końca wykorzystany przez wiele podmiotów prowadzących działalność badawczo-rozwojową. Cykl naszych artykułów ma na celu wyjaśnić wątpliwości związane z ulgą B+R oraz korzystaniem z niej.
AUTOR: Karolina Milan, Konsultant, Doradztwo podatkowe
Cykl „12 Przykazań ulgi B+R” składa się z poniższych artykułów:
- Czym jest ulga B+R?
- Działalność badawczo-rozwojowa w 2023 roku – definicja ustawowa i przykłady
- Działalność badawczo-rozwojowa w 2022 roku – orzecznictwo i interpretacje indywidualne
- Czym są koszty kwalifikowane B+R?
- Jak rozliczyć koszty kwalifikowane B+R związane z wynagrodzeniami?
- Jak rozliczyć koszty kwalifikowane B+R związane z materiałami?
- Jak rozliczyć koszty kwalifikowane B+R związane z amortyzacją?
- Ewidencja podatkowa w uldze B+R
- Ewidencja czasu pracy w uldze B+R
- Jak ująć ulgę B+R w zeznaniu rocznym?
- Strata podatkowa a ulga B+R
- Przyszłość ulgi B+R
