Przewóz rzeczy jest niezwykle popularnym przedmiotem prowadzenia działalności gospodarczej przez firmy rodzinne w Polsce. Transport jest w naszym kraju jedną istotnych gałęzi gospodarki, której znaczenie rośnie jeszcze w dobie pandemii. Podstawą dla jego działania jest zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Czy przepisy zapewniają wdrażanie w przedsiębiorstwach transportowych procesów sukcesyjnych?

Polska branży transportowa potęgą biznesów rodzinnych

Polskie firmy transportowe podbijają nie tylko rodzime, ale także europejskie drogi – jesteśmy liderem międzynarodowych towarowych przewozów drogowych. Dynamiczny rozwój branży, która stała się jednym z głównych źródeł polskiego PKB i znacząco przyczyniła się do rozwoju gospodarki naszego kraju zdaje się nie zwalniać. Zgodnie z raportem GUS „Transport – wyniki działalności w 2019 roku” przeciętne zatrudnienie na podstawie stosunku pracy w całym sektorze transportu w 2019 wyniosło ponad 650 tysięcy osób, a przychody ogółem wyniosły ponad 301 miliardów złotych.

Zapisz się na webinar „Fundacja rodzinna – nowe możliwości w zakresie planowania sukcesji”

Znaczna część tych przedsiębiorstw to średnie i duże firmy rodzinne o wysokich obrotach i znacznych aktywach, które rozpoczęły swoją działalność jeszcze w latach 90., w związku z czym popularną, bo najprostszą, formą ich prowadzenia nadal jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Nie jest to jednak często rozwiązanie optymalne i bezpieczne, odpowiadające skali rozrastającego się biznesu charakteryzującego się licznymi umowami z kontrahentami i dużą odpowiedzialnością za zobowiązania. Ponadto w działalność takich firm zaangażowane są całe rodziny, które obecnie nierzadko stoją przed wyzwaniem zaplanowania sukcesji, któremu nie sprzyja prowadzenie biznesu w formie jednoosobowej działalności gospodarczej.

Prowadzenie działalności transportowej w formie spółki prawa handlowego pozwala zarówno ograniczyć odpowiedzialność za zobowiązania, jak również umożliwia dużo prostsze przekazanie biznesu następcom. Jednak obowiązujące przepisy nie ułatwiają przedsiębiorcom z tej branży zmiany formy prawnej.

Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego

Jak wspomniano na początku – podstawą prowadzenia firmy transportowej jest uzyskanie stosownego zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego (poprzednio licencji na transport). Decyzję wydaje, w zależności od rozmiaru terytorialnego prowadzonej działalności, właściwy starosta lub Generalny Inspektor Transportu Drogowego. Do wniosku o wydanie zezwolenia należy załączyć szereg dokumentów, które potwierdzają m.in. odpowiednie kompetencje zawodowe, kondycję finansową,, czy posiadanie bazy eksploatacyjnej wyposażonej w odpowiedni sprzęt techniczny i urządzenia.

Przeniesienie zezwolenia utrudnieniem skutecznej sukcesji

Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o transporcie drogowym zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego może być przeniesione na inny podmiot tylko w określonych sytuacjach, np. gdy podmiot ten powstaje w wyniku połączenia, przekształcenia lub podziału przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie. Jednakże nawet w takiej sytuacji, przedsiębiorca jest zobowiązany do przedstawienia szeregu dokumentów, co znacząco utrudnia płynne kontynuowanie działalności przez przedsiębiorcę. Obowiązujące przepisy nie pozwalają bowiem na kontynuowanie działalności do momentu potwierdzenia przeniesienia zezwolenia przez właściwy organ.

Sytuacja jest jeszcze bardziej skomplikowana w przypadku wyboru – w ramach planowania procesu sukcesji – modelu założenia spółki handlowej, do której aportem wniesione zostaje jednoosobowa działalność gospodarcza (w tym przypadku przedsiębiorstwo transportowe), co jest procesem łatwiejszym we wdrożeniu i dającym szersze możliwości wyboru formy prawnej. Przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością jest bowiem procesem długotrwałym, kosztownym i nie pozwala zainteresowanemu zdecydować się na prowadzenie działalności w ramach spółki osobowej.

Skorzystaj z naszych usług w zakresie: Sukcesja biznesu
Dowiedz się więcej

Obecne przepisy uniemożliwiają przeniesienie zezwolenia w ramach aportu zorganizowanego przedsiębiorstwa do spółki, zatem decyzja o takiej formie przeprowadzenia procesu wiążę się z poniesieniem znacznych kosztów uzyskania nowego zezwolenia, przejściem długotrwałej procedury administracyjnej oraz – co najważniejsze – niemożnością prowadzenia działalności transportowej w okresie przed wydaniem decyzji.

Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego jest niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej w obszarze przewozu rzeczy.  W związku z powyższym, planowanie sukcesji w przedsiębiorstwach transportowych wymaga szczególnej uwagi i dokładnego planowania, tak aby wdrożenie założonych celów nie zagroziło prowadzeniu działalności operacyjnej przez firmę rodzinną.

AUTOR: Szymon Grudzień, asystent w Kancelarii Prawnej Grant Thornton

Porozmawiajmy o Twoich wyzwaniach

Świadczymy usługi w zakresie Sukcesja biznesu

Skontaktujemy się z Tobą w najbliższym dniu roboczym aby porozmawiać o Twoich potrzebach i dopasować do nich naszą ofertę.

Poproś o kontakt

Niniejsza publikacja została sporządzona z najwyższą starannością, jednak niektóre informacje zostały podane w formie skróconej. W związku z tym artykuły i komentarze zawarte w „Newsletterze” mają charakter poglądowy, a zawarte w nich informacje nie powinny zastąpić szczegółowej analizy zagadnienia. Wobec powyższego Grant Thornton nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek straty powstałe w wyniku czynności podjętych lub zaniechanych na podstawie niniejszej publikacji. Jeżeli są Państwo zainteresowani dokładniejszym omówieniem niektórych kwestii poruszonych w bieżącym numerze „Newslettera”, zachęcamy do kontaktu i nawiązania współpracy. Wszelkie uwagi i sugestie prosimy kierować na adres jacek.kowalczyk@pl.gt.com.