W dzisiejszych czasach kobiety odgrywają coraz większą i ważniejszą rolę zarówno w życiu gospodarczym, jak i w świecie biznesu. Sukcesywnie przyjmują kolejne role przygotowując się do nich podczas kolejnych szczebli edukacji, zdobywając uprawnienia oraz doświadczenie zawodowe w środowisku biznesowym, zarówno krajowym, jak i międzynarodowym.
Źródła UNICEF podają, iż inwestycja w edukację kobiet przekłada się w sposób bezpośredni na rozwój gospodarki narodowej. Wzrost liczby wykształconych kobiet o 1 punkt procentowy powoduje wzrost PKB o 0.3 punktu procentowego. W skali globalnej na 100 studentów uniwersytetów przypada aż 108 studentek. W Unii Europejskiej na 100 studentów uniwersytetów przypada aż 126 studentek. Największy udział przypadł Ameryce Północnej gdzie na 5 studentów przypada aż 7 studentek, natomiast najmniejszy Afryce subsaharyjskiej gdzie na 5 studentów przypadają tylko 3 studentki. Według najnowszych badań przeprowadzonych przez GTI, 66% firm poddanych badaniu na całym świecie podaje, iż kobiety stanowią mniej niż połowę zatrudnianych absolwentów. Powstaje więc pytanie – DLACZEGO?
W Naszym społeczeństwie kobiety mają przypisane pewne role społeczne, które determinują ich działania czy też koncentrują uwagę w określonym okresie życia. I tak wiosna w życiu kobiety to wczesny okres życia, rozwoju, nauki, poznania siebie i świata. Lato to pełen rozkwit kobiecości, dojrzałości, osiągania określonej pozycji życiowej i zawodowej, często połączony z pełnieniem trudnej i pracochłonnej funkcji rodzicielskiej. Jesień jest okresem pełnej dojrzałości, doświadczenia, osiągniecia sukcesów. To właśnie jesienią dojrzewają jabłka i zbieramy większość plonów. To okres, kiedy z domu odchodzą dzieci, usamodzielniają się, a kobieta w końcu zyskuje czas na własne pasje, rozwój duchowy, czy pełną prosperitę zawodową. Zima natomiast, pomimo pełnego piękna oszronionych drzew skąpanych w świetle mroźnego słońca, jak również swej nieodzowności w cyklu, nie jest już okresem twórczym, jest okresem odpoczynku oraz czerpania satysfakcji i korzyści z wypracowanej we wcześniejszym okresie pozycji zawodowej czy osobistej. Tylko 11% badanych firm deklaruje, iż realizuje program wspierający/promujący kobiety, zaś 70% przedsiębiorstw wskazuje, iż nie zamierza wprowadzać żadnych programów zwiększających szanse kobiet. W badaniu przeprowadzonym przez GTI do działań najefektywniej wspierających pracujące matki zalicza się gwarancję zatrudnienia po powrocie z urlopu macierzyńskiego (globalnie 44%, w Polsce – 73%), elastyczny czas pracy (globalnie – 63%, w Polsce 70%) oraz możliwość skorzystania z dodatkowego urlopu ( globalnie – 51%, w Polsce 49%). Podobnie jak w cyklu pór roku, tak też w życiu kobiety jest okres siewu i okres zbioru. Inwestycja w siebie, rozwój zawodowy lub osobisty, to dla wielu kobiet okres wytężonej pracy, konieczność pogodzenia wielu ról, w tym w szczególności ról społecznych i rodzinnych z rolami zawodowymi. Kobiety niejednokrotnie płacą bardzo wysoką cenę za tzw. „karierę zawodową”, z drugiej zaś strony poświęcając się roli społecznej, czy funkcji rodzicielskiej, z chwilą usamodzielnienia się potomstwa, często mają poczucie pustki i niespełnienia zawodowego. Pomimo tych niedogodności wiele Pań osiąga sukces, wpływa na rozwój świata. Z całą pewnością są to kobiety bardzo zdeterminowane w dążeniu do celu, sprawne i skuteczne w działaniu, potrafiące połączyć wiele ról i interesów, o nie przeciętnych umiejętnościach społecznych i interpersonalnych. Według najnowszych badań przeprowadzonych przez GTI 24% najwyższych stanowisk menedżerskich zajmują kobiety. Najwięcej kobiet na stanowiskach zarządczych w 2014 roku odnotowała Rosja – 43%, najmniej kobiet na stanowiskach zarządczych zasiada w Japonii – tylko 9%. Wynik Polski to 34% (gorszy od wyniku z 2013 roku, czyli 48%), lepszy jednak niż w Unii Europejskiej, G7 i USA. Kobiety piastują głownie stanowiska:
- Dyrektorów HR – globalnie 36% stanowisk zajmują kobiety, najwięcej w Chinach – 71%, Francji 50%, najmniej w Nowej Zelandii – tylko 2%, w Polsce co czwarte stanowisko przypada kobiecie.
- Dyrektorów finansowych – globalnie 36% stanowisk zajmują kobiety, najwięcej w Chinach – 71%, Litwa – 63%, najmniej we Włoszech – tylko 11%, w Polsce 46% stanowisk CFO przypada kobietom.
- CEO/ Dyrektor Zarządzający – globalnie 19% stanowisk zajmują kobiety, najwięcej w Tajlandii– 61%, Włochy – 50%, najmniej w Turcji – tylko 2%, w Polsce 16% stanowisk piastują kobiety.
Niestety najmniejszy odsetek kobiet zasiada w zarządach firm. Globalnie tylko 17% zarządów stanowią kobiety, najwięcej w Indonezji 44% i na Litwie 42%, najmniej 6% w Holandii. W Polsce, podobnie jak w Unii Europejskiej, co piątym członkiem zarządu jest kobieta. W listopadzie 2013 r. Parlament Europejski przyjął uchwałę dotyczącą konieczności ustalenia przepisów wprowadzających obowiązek ustalenia parytetów kobiet w zarządach. Globalnie pogląd ten podziela 45% ankietowanych, najwięcej w Chinach 85%, w Polsce zaledwie 35%. Lokalne działania dotyczące zróżnicowania płciowego na najwyższych stanowiskach podjęła już Hiszpania, Wielka Brytania, Francja i Niemcy. Podobnie jak w zarządach, niewiele kobiet pełni również rolę partnerów w spółkach – globalnie 6%, w Polsce dwa razy więcej 12%. Najwięcej kobiet-partnerów jest w Nowej Zelandii – 27%. Nie ulega wątpliwości, że kobiety na całym świecie konsekwentnie zmieniają swoją pozycję w biznesie, stanowiąc coraz atrakcyjniejszą i pewniejszą swojego miejsca na rynku pracy grupę. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, iż są to głównie stanowiska menedżerów operacyjnych/merytorycznych, skupionych na realizacji zadań biznesowych. Najwyższe stanowiska, czyli stanowiska prezesów i wiceprezesów, piastowane są głównie przez mężczyzn. Globalnie tylko 5% kobiet stoi na czele zarządów. Ponadto nierówność płci przejawia się również w wysokości wynagrodzeń, płace kobiet to zaledwie 73% kwot wypłacanych mężczyznom. Analizując dane historyczne na uwagę zasługuje fakt, iż w okresach kryzysu gospodarczego konsekwentnie spadała liczba kobiet piastujących stanowiska menedżerskie. Kobiecy profesjonalizm, pracowitość, determinacja w dążeniu do celu, wysoka etyka biznesowa i uczciwość to cechy, które konsekwentnie zmieniają oblicze świata biznesu wraz ze wzrostem liczby kobiet menedżerów w firmach. Więcej informacji można odnaleźć w raporcie Grant Thornton „Woman in business: from clasroom to boardroom”