Korzystanie z ulgi IP Box i preferencyjnej stawki 5% wymaga kumulatywnego spełnienia warunków określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych/od osób prawnych. Każdy podatnik korzystający z ulgi IP Box powinien być przygotowany na ewentualne kontrole podatkową lub czynności sprawdzające w zakresie ulgi IP Box i upewnić się, że posiada pełną, wymaganą przez ustawodawcę dokumentację.
Jedenasty wpis z cyklu „12 Przykazań ulgi IP Box” prezentuje wątpliwości związane z ulgą IP Box. W naszym cyklu przedstawiamy najistotniejsze kwestie związane z ulgą IP Box. W każdym z wpisów zostaną przedstawione w szczegółowy sposób odrębne zagadnienia, natomiast całokształt artykułów stanowi kompendium ogólnej wiedzy na temat ulgi IP Box.
Z artykułu dowiesz się:
Ulga IP Box – wciąż brak wytycznych
Pomimo obowiązywania Ulgi IP Box w polskim prawie podatkowym od ponad roku, istnieje wciąż wiele wątpliwości, które zniechęcają wielu podatników do skorzystania z preferencyjnej stawki podatkowej 5%.
Również wydane Objaśnienia podatkowe w zakresie IP Box nie pomogły kompleksowo zrozumieć instytucji ulgi IP Box.
W przeciągu roku obowiązywania ulgi zmieniało się również wielokrotnie stanowisko organów podatkowych w wydawanych interpretacjach indywidualnych, co postaraliśmy się szerzej opisać poniżej.
Niewiążące interpretacje podatkowe
Przede wszystkim, chcieliśmy zwrócić uwagę na ochronę prawną wydawanych interpretacji indywidualnych. Analizując wydane interpretacje indywidualne w zakresie ulgi IP Box można często zaobserwować, że w wezwaniach do uzupełnienia wniosku, organ zadaje pytanie, które już jest przedmiotem wniosku podatnika. W praktyce oznacza to więc, że podatnicy są zmuszani do oceny własnego stanowiska, poprzez udzielenie odpowiedzi na własne pytanie. Nieudzielenie odpowiedzi na zadane w wezwaniu organu pytania może zakończyć się odmową wydania interpretacji indywidualnej w zakresie, w jakim podatnik nie odpowiedział na pytania organu.
Jako przykład może wskazać następującą sytuację: podatnik w złożonym wniosku zadaje pytanie, czy prowadzona przez niego działalność spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej. Po czym Dyrektor KIS w przesłanym wezwaniu zadaje następujące pytanie: od kiedy wnioskodawca prowadzi działalność badawczo-rozwojową? Wnioskodawca odpowiada, że prowadzi działalność badawczo-rozwojową np. od 1 stycznia 2019 roku. Na podstawie takich odpowiedzi wydawana jest interpretacja, w której możemy przeczytać: jak wskazał wnioskodawca, prowadzi on działalność badawczo-rozwojową od 1 stycznia 2019 roku, zatem jego stanowisko w zakresie prowadzonej działalności jako działalności badawczo-rozwojowej należy uznać za prawidłowe. Wnioskodawca myśli, że organ ocenił jego stanowisko i otrzymana interpretacja daje mu ochronę, tymczasem może okazać się kompletnie odwrotnie, ponieważ wnioskodawca sam wskazał w odpowiedzi na wezwanie, że prowadzi działalność B+R, dlatego też Dyrektor KIS uznał jego stanowisko za prawidłowe.
W przypadku udzielenia przez podatnika odpowiedzi w sposób bezpośredni, uzyskana interpretacja zawsze będzie pozytywna, natomiast wątpliwa pozostaje wiążąca moc takiej interpretacji oraz możliwość opierania się na niej w przypadku kontroli podatkowej/czynności sprawdzających (szerzej na ten temat pisaliśmy w lipcu ubiegłego roku TUTAJ).
Co istotne cześć podatników zaskarżała do sądów administracyjnych odmowy wydania interpretacji przez Dyrektora KIS, w sytuacji gdy uchylali się od odpowiedzi na podchwytliwe pytania Dyrektora KIS. Sądy administracyjne (na czele z NSA) poza nielicznymi przypadkami stoją na korzystnym dla podatników stanowisku. Przykładowo w wyroku II FSK 1049/21 NSA stwierdził, że Dyrektor KIS nie może żądać od podatnika ubiegającego się o interpretację indywidualną, aby we własnym zakresie rozstrzygnął on, czy podejmowane przez niego czynności stanowią działalność B+R. Niemniej Dyrektor KIS pomimo niewątpliwie niekorzystnej dla niego linii orzeczniczej sądów administracyjnych dotychczas nadal nie zmienił swojego stanowiska.
Prowadzenie ewidencji od początku wytwarzania IP
Początkowo przy uldze IP Box nie była podnoszona kwestia prowadzenia odrębnej ewidencji już od momentu, od którego podatnik chciałby skorzystać z ulgi IP Box. Nie było to też w żaden sposób uzasadnione, bowiem w takiej sytuacji wykluczałoby to możliwość korzystania przez podatników z ulgi IP Box wstecz, np. ze względu na fakt, że nie byli świadomi, iż mogą z takiej ulgi skorzystać. Natomiast w pewnym momencie organy zmieniły podejście do przedmiotowej kwestii i zaczęły wymagać od podatników prowadzenia ewidencji już od momentu, od którego te osoby chcą skorzystać z ulgi, co w zasadzie nie wynika z przepisów.
Przykładowo Dyrektor KIS w jednej z interpretacji indywidualnych stwierdził:
W ocenie organu nie sposób jednak zaaprobować faktu, aby sporządzana dopiero na potrzeby rozliczenia odrębna ewidencja wypełniała przesłankę art. 30cb ust. 1 i 2 ww. ustawy. Rzetelne dokumentowanie wszystkich operacji finansowych dotyczących IP BOX nie może bowiem polegać na zaewidencjonowaniu i wyodrębnieniu ich na koniec okresu rozliczeniowego. Stworzenie w przyszłości odrębnej ewidencji tylko po to, aby wypełnić obowiązek wynikający z powołanego przepisu, nawet w sytuacji kiedy na jej podstawie możliwe będzie prawidłowe określenie podstawy opodatkowania stawką 5%, przekreśla uprawnienie do zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania uzyskiwanych dochodów.
Niemniej powyższy punkt widzenia neguje dotychczasowe orzecznictwo sądów administracyjnych. Przykładowo w wyroku WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 30 lipca 2020 r., sygn. I SA/Go 115/20, stwierdzono, że nienależyte prowadzenie ewidencji, polega na jej prowadzeniu, w sposób który uniemożliwia określenie prawidłowej podstawy opodatkowania stawką 5%. Jeżeli ewidencja ta spełnia wskazany cel na dzień dokonania rozliczenia, to nie można jej uznać z prowadzoną w sposób nieprawidłowy.
Koszt B2B a wskaźnik Nexus
Inną wątpliwością jest korzystanie przez podatników z usług podwykonawców. Organy do tej pory nie potwierdzają, czy zakup usług programistów w zakresie wytwarzania, ulepszania lub modyfikowania oprogramowania należy we wzorze Nexus przypisać do litery „b” czy „d”.
Natomiast należy podkreślić, że od tego, w jaki sposób takie koszty zostaną zakwalifikowane, zależy możliwość skorzystania z ulgi IP Box przez podatników współpracujących z takimi osobami.
Brak ponoszenia kosztów
Kolejną kwestią, do której organy podatkowe nie chcą się odnieść wprost, jest sytuacja bardzo powszechna wśród osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, które świadczą usługi IT. W przypadku takich osób bowiem, głównym kosztem prowadzonej działalność w zakresie wytwarzania IP jest koszt ich pracy własnej, tj. nie ponoszą innych kosztów związanych z wytwarzaniem IP, co w rezultacie oznacza, że wszystkie litery we wzorze Nexus „a”, „b”, „c” i „d” wynoszą 0.
Organy nie odpowiadają, co należy zrobić w przypadku, kiedy wskaźnik Nexus wynosi 0/0, a przy zadawaniu takiego pytania we wnioskach o wydanie interpretacji indywidualnej unikają odpowiedzi argumentując to w następujący sposób:
Ponadto wskazać należy, że Organ nie jest uprawniony do dokonywania wyliczeń. Podkreślenia wymaga, że ustalenie stanu rzeczywistego jest domeną ewentualnego postępowania podatkowego, natomiast procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego - w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej - nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego. Interpretację indywidualną wydaje się bowiem wyłącznie w oparciu o stan faktyczny/zdarzenie przyszłe przedstawione przez Wnioskodawcę, natomiast w toku prowadzonego postępowania podatkowego lub kontrolnego właściwy organ prowadzi postępowanie dowodowe w celu dokładnego ustalenia stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, który rzeczywiście zaistniał.
Powyżej przedstawiliśmy jedynie niektóre z istniejących problemów. Kwestii wątpliwych jest natomiast o wiele więcej, co w znaczny sposób utrudnia podatnikom korzystanie z przedmiotowej ulgi.
Podsumowując, każdy podatnik, który ma zamiar skorzystać z ulgi IP Box powinien przygotować wszystkie niezbędne dokumenty i zabezpieczyć się wiążącą interpretacją indywidualną w celu bezpiecznego skorzystania z ulgi.
Aby wyzbyć się niepewności związanych ze skorzystaniem z ulgi IP Box, w naszej opinii warto skorzystać z pomocy praktyków specjalizujących się kompleksowo w tej kwestii.
AUTOR: Łukasz Boszko, Senior Konsultant, Działalność innowacyjna – ulga B+R i IP Box
Cykl „12 Przykazań ulgi IP Box” składa się z poniższych artykułów:
- IP Box – co to jest?
- Katalog kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP Box)
- Jakie dochody podlegają opodatkowaniu 5% stawką PIT?
- Korzystanie z IP Box w przypadku patentu
- Korzystanie z IP Box przez podatników z branży IT
- Prowadzenie działalności B+R jako warunek do korzystania z IP Box
- Prawidłowe prowadzenie ewidencji w przypadku korzystania z IP Box
- Jak prawidłowo obliczyć podstawę opodatkowania dla IP Box
- Jak należy rozumieć wskaźnik Nexus oraz jak go obliczyć
- Jednoczesne korzystanie z ulgi IP Box oraz ulgi B+R
*Ulgi podatkowe B+R i IP Box w czasie pandemii - Wątpliwości związane z korzystaniem z ulgi IP Box – interpretacje podatkowe
- IP Box a roczne zeznanie podatkowe
