Spis treści
- Kiedy należy się zwolnienie w przypadku działania „siły wyższej” i na ile dni?
- Czy pracodawca musi udzielić urlopu z powodu działania siły wyższej i jak o niego wnioskować?
- Ile wynosi wynagrodzenie za czas zwolnienia w przypadku działania siły wyższej?
- Jak liczyć czas przysługującego zwolnienia na okoliczność siły wyższej?
Pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika. Z tego uprawnienia mogą skorzystać pracownicy, czyli osoby zatrudnione na podstawie: umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.
Kiedy należy się zwolnienie w przypadku działania „siły wyższej” i na ile dni?
Żeby skorzystać ze zwolnienia od pracy z tytułu działania siły wyższej, łącznie muszą być spełnione następujące warunki:
- powodem zwolnienia jest działanie siły wyższej,
- dotyczy pilnych spraw rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem,
- niezbędna jest natychmiastowa obecność
Ważny fragment
Ważne! Siła wyższa nie została precyzyjnie zdefiniowana w Kodeksie pracy. W praktyce jest rozumiana jako zjawisko nadzwyczajne i nagłe oraz spowodowana chorobą lub wypadkiem, dotyczące spraw rodzinnych pracownika i wymagające jego natychmiastowej obecności. Takie, któremu nie można było zapobiec, a pracownik nie ponosi za nie odpowiedzialności.
Zwolnienie w przypadku działania siły wyższej przysługuje pracownikom w wymiarze 2 dni lub 16 godzin, z zachowaniem prawa do 50% wynagrodzenia obliczanego jak wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego.
W przypadku pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy wymiar zwolnienia powinien być ustalony proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika (niepełną godzinę zwolnienia od pracy należy zaokrąglić w górę do pełnej godziny).
Google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
Pobierz informator: Pracownicze uprawnienia rodzicielskie 2024 – urlopy, świadczenia, wnioski
Czy pracodawca musi udzielić urlopu z powodu działania siły wyższej i jak o niego wnioskować?
Pracodawca ma obowiązek udzielenia tego zwolnienia na wniosek pracownika zgłoszony najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia, w terminie wskazanym przez pracownika. Tak jak w przypadku urlopu na żądanie, pracownik może wnioskować o ww. urlop w każdej dostępnej formie.
Ważny fragment
Ważne! Przepisy art. 1864 Kodeksu pracy nakładają na pracodawcę obowiązek dopuszczenia pracownika do pracy po powrocie z omawianego zwolnienia na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe – na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu, na warunkach nie mniej korzystnych od tych, które obowiązywałyby, gdyby pracownik nie korzystał z tego urlopu.
Ile wynosi wynagrodzenie za czas zwolnienia w przypadku działania siły wyższej?
Tak, zwolnienie z powodu działania siły wyższej jest płatne, ale pracownik zachowuje prawo do połowy wysokości wynagrodzenia. Zasady te reguluje rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 29 maja 1996 r. (w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy, Dz.U. 2017, poz. 927). Zgodnie z nim, czas zwolnienia uprawnia pracownika do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia, przy obliczeniu którego stosuje się zasady obowiązujące przy kalkulowaniu wynagrodzenia za urlop, z tym że składniki pensji ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy.
Jak liczyć czas przysługującego zwolnienia na okoliczność siły wyższej?
Zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej może być wykorzystane w dniach lub godzinach – wybór sposobu korzystania zależy od pracownika i jest określany w pierwszym wniosku oraz jest wiążący do końca roku (także w przypadku zmiany pracodawcy). Jeśli pracownik korzysta z tego zwolnienia w dniach, zmiana wymiaru czasu pracy nie wpływa na wymiar tego świadczenia (zwolnienie w dniach udzielane jest na pełne dni pracy, niezależnie od liczby godzin przepracowywanych w danym dniu). Jeśli natomiast pracownik korzysta z niego w godzinach, a dojdzie do zmiany wymiaru jego czasu pracy, wówczas konieczne będzie przeliczenie godzin zwolnienia (gdy np. zmienił 1 etat na 1/2 etatu, wtedy będzie trzeba uwzględnić wykorzystane już godziny zwolnienia przy dotychczasowym wymiarze etatu).
AUTORKA: Honorata Zakrzewska-Krzyś, Outsourcing kadr i płac
Świadczenia i urlopy przysługujące matkom i ojcom zatrudnionym w ramach stosunku pracy
Zobacz wideo:
Czytaj więcej w cyklu o uprawnieniach rodzicielskich:
- Elastyczna organizacja pracy dla rodziców dzieci do lat 8 – najważniejsze informacje
- Zwolnienie na opiekę nad dzieckiem w wymiarze 16 godzin lub dwóch dni – co warto o nim wiedzieć?
- Jak zgłosić noworodka do ubezpieczenia zdrowotnego i o czym pamiętać?
- Ochrona stosunku pracy po powrocie z urlopów związanych z rodzicielstwem
- Urlop macierzyński i urlop zaległy po powrocie z macierzyńskiego – wszystko co musisz wiedzieć
- Urlop ojcowski w bieżącym roku – kluczowe informacje
- Urlop wychowawczy – komu i na jakich zasadach obecnie przysługuje?
- Urlop rodzicielski na nowych zasadach – sprawdź czy wiesz wszystko
- Praca podczas urlopów związanych z rodzicielstwem – macierzyńskiego, rodzicielskiego, wychowawczego
- Zasiłek opiekuńczy – komu przysługuje i na jakich warunkach?
- Zasiłek macierzyński – wymiar, wnioskowanie, niezbędne dokumenty
- Jakie uprawnienia rodzicielskie mają rodzice adopcyjni vs rodzice biologiczni?
- Karmienie piersią a praca – jakie prawa przysługują matkom karmiącym?
- Jakie prace są zakazane dla kobiet karmiących piersią?
- Urlop opiekuńczy – komu przysługuje i jak o niego wnioskować?
- Jakie uprawnienia przysługują rodzicom w przypadku śmierci dziecka?
- Zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej – najważniejsze informacje
- Urlop okolicznościowy z okazji narodzin dziecka – najważniejsze informacje
