Od 4 kwietnia 2023 roku pracownikom przysługuje tzw. urlop opiekuńczy dla zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych: członkowi rodziny – córce lub synowi oraz małżonkowi, a także matce lub ojcu, bądź osobie zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym. Co warto na ten temat wiedzieć?
Ile dni wolnego przysługuje podczas urlopu opiekuńczego i czy jest płatny?
Wymiar tego urlopu wynosi 5 dni roboczych w ciągu roku kalendarzowego i udziela się go w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy (bez względu na liczbę godzin zaplanowanych w rozkładzie czasu pracy do przepracowania). Przysługuje on niemal wyłącznie pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę (chyba że postanawia tak umowa wiążąca strony pracy przy innej podstawie prawnej). Urlop ten jest bezpłatny oraz liczony do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
Google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
Jakie są zasady wnioskowania o urlop opiekuńczy?
Urlop opiekuńczy jest udzielany na wniosek pracownika. Wniosek ten powinien zostać złożony maksymalnie na 1 dzień przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu. Wnioskując o urlop opiekuńczy należy podać:
- imię i nazwisko osoby, która wymaga opiekilub wsparcia z poważnych względów medycznych,
- przyczynę konieczności zapewnienia osobistej opiekilub wsparcia przez pracownika
- oraz – w przypadku członka rodziny – stopień pokrewieństwaz pracownikiem, natomiast w przypadku osoby niebędącej członkiem rodziny – adres zamieszkania tej osoby.
Pobierz informator: Pracownicze uprawnienia rodzicielskie 2024 – urlopy, świadczenia, wnioski
Czy „poważne względy medyczne” trzeba udokumentować?
Choć pracodawcy w praktyce mogą mieć wątpliwości co do rodzaju dokumentacji, jaką powinien przedstawić pracownik wnioskujący o urlop opiekuńczy, zgodnie z przepisami RODO nie mają jednak prawa żądać dodatkowych informacji czy dokumentacji medycznej.
Ważny fragment
Nie mogą zatem oczekiwać potwierdzenia „poważnych względów medycznych” np. zaświadczeniem lekarskim. Pracodawcy nie mogą również domagać się np. podania adresu zamieszkania członka rodziny, gdyż ta informacja nie wpływa na prawo do urlopu opiekuńczego.
Równocześnie pracownik, podając przyczynę wnioskowania o urlop nie powinien ograniczyć się do powtórzenia zastosowanego w przepisach (i utartego) sformułowania „poważne względy medyczne”. Warto, żeby w ogólny sposób scharakteryzował zaistniałą sytuację.
Jeśli nie urlop opiekuńczy, to co?
Jeśli pracownik nie może skorzystać z urlopu opiekuńczego, może sięgnąć po inne formy wsparcia – np. zwolnienie lekarskie na opiekę nad członkiem rodziny. Jest ono które jest odpłatne i opiera się na składkach ZUS. Inną opcją jest urlop bezpłatny, który pracownik może wziąć za zgodą pracodawcy. Ponadto osoby spełniające przesłanki umożliwiające im skorzystanie z urlopu opiekuńczego mogą wystąpić do pracodawcy o elastyczną organizację pracy.
Świadczenia i urlopy przysługujące matkom i ojcom zatrudnionym w ramach stosunku pracy
Zobacz wideo:
Czytaj więcej w cyklu o uprawnieniach rodzicielskich:
- Elastyczna organizacja pracy dla rodziców dzieci do lat 8 – najważniejsze informacje
- Zwolnienie na opiekę nad dzieckiem w wymiarze 16 godzin lub dwóch dni – co warto o nim wiedzieć?
- Jak zgłosić noworodka do ubezpieczenia zdrowotnego i o czym pamiętać?
- Ochrona stosunku pracy po powrocie z urlopów związanych z rodzicielstwem
- Urlop macierzyński i urlop zaległy po powrocie z macierzyńskiego – wszystko co musisz wiedzieć
- Urlop ojcowski w bieżącym roku – kluczowe informacje
- Urlop wychowawczy – komu i na jakich zasadach obecnie przysługuje?
- Urlop rodzicielski na nowych zasadach – sprawdź czy wiesz wszystko
- Praca podczas urlopów związanych z rodzicielstwem – macierzyńskiego, rodzicielskiego, wychowawczego
- Zasiłek opiekuńczy – komu przysługuje i na jakich warunkach?
- Zasiłek macierzyński – wymiar, wnioskowanie, niezbędne dokumenty
- Jakie uprawnienia rodzicielskie mają rodzice adopcyjni vs rodzice biologiczni?
- Karmienie piersią a praca – jakie prawa przysługują matkom karmiącym?
- Jakie prace są zakazane dla kobiet karmiących piersią?
- Urlop opiekuńczy – komu przysługuje i jak o niego wnioskować?
- Jakie uprawnienia przysługują rodzicom w przypadku śmierci dziecka?
- Zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej – najważniejsze informacje
- Urlop okolicznościowy z okazji narodzin dziecka – najważniejsze informacje
