Bazując na naszym doświadczeniu, zauważyliśmy, iż w wielu przypadkach źródłem największych ryzyk dla podatników stają się… oni sami!
Estoński CIT w praktyce
Z upływem kolejnych lat funkcjonowania przepisów dot. Ryczałtu, możemy mówić już o ugruntowanej praktyce stosowania do niedawna nowych jeszcze regulacji i w większości przypadków utartej już linii interpretacyjnej organów podatkowych. Stopniowo traci na znaczeniu ryzyko zaskakujących wykładni organów podatkowych czy też zmienności prawa.
Bazując na kolejnych dziesiątkach projektów wdrożenia estońskiego CIT (Ryczałtu) oraz audytów weryfikujących poprawność rozliczeń, przygotowaliśmy krótkie zestawienie najczęściej popełnianych błędów i pułapek. O ile część błędów można naprawić bez daleko idących konsekwencji, poszerza się krąg spółek, które w wyniku popełnionych błędów zmuszone są korygować swoje rozliczenia i wpłacać na konto fiskusa często pokaźne kwoty wraz z odsetkami.
Google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
Główne błędy podatników na estońskim CIT
1. Brak wyodrębnienia w kapitale własnym spółki niepodzielonych zysków wypracowanych w latach poprzedzających pierwszy rok opodatkowania Ryczałtem.
Spółka korzystająca z Ryczałtu zobowiązana jest do odpowiedniego dostosowania kształtu swojego bilansu poprzez wyodrębnienie w nim zysków wypracowanych w okresach poprzedzających wdrożenie estońskiego CIT.
Obowiązek należy spełnić w roku poprzedzającym wdrożenie Ryczałtu, ale również w kolejnych latach opodatkowania, co wiąże się z tym, że wypłaty zysków wypracowanych przed i po wdrożeniu Ryczałtu są opodatkowywane według różnych reguł.
2. Spółka posiada udziały lub akcje na rachunkach maklerskich lub inne tytuły uczestnictwa w spółkach lub spółkach zagranicznych.
Opodatkowaniu Ryczałtem może podlegać wyłącznie podatnik, który nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki lub ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną.
Podmioty gospodarcze nabywają czasem w celach inwestycyjnych tytuły uczestnictwa w spółkach lub w spółkach zagranicznych, wykorzystując do tego np. rachunki maklerskie. Z praktyki dostrzegamy, że sytuacja w której spółka „nie zauważy” lub „zapomni” o posiadaniu takich akcji, niestety się zdarza.
Naruszenie powyższego przepisu może zdarzyć się również nie tylko przez aktywne inwestowanie, ale również… postawę pasywną; w postępowaniach restrukturyzacyjnych niejednokrotnie dochodzi bowiem do zatwierdzenia układu przekształcającego wierzytelność na własność udziałów lub akcji dłużnika; konsekwencją choćby częściowej spłaty długu może być zatem wykluczenie z Ryczałtu; warto zatem zadbać o odpowiedni monitoring procesów windykacyjnych i przykładowo zbywanie zagrożonych wierzytelności.
3. Spółka posiada certyfikaty inwestycyjne lub uczestniczy w funduszu inwestycyjnym.
Wygenerowane nadwyżki finansowe bywają wykorzystywane do nabycia certyfikatów inwestycyjnych lub jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych.
Niestety takie formy zagospodarowania majątkiem nie są możliwe, kiedy spółka korzysta z Ryczałtu, o czym pamiętać muszą wszyscy dysponenci środkami w danym podmiocie.
4. Brak sporządzenia śródrocznego sprawozdania finansowego w przypadku rozpoczęcia korzystania z Ryczałtu w trakcie roku.
Zmiana modelu opodatkowania i rozpoczęcie korzystania z Ryczałtu wiąże się z pakietem dodatkowych jednorazowych obowiązków, w tym koniecznością sporządzenia dodatkowego sprawozdania finansowego.
Jeżeli spółka zmienia model opodatkowania od początku swojego roku obrotowego zwykle wszystkie obowiązki są wypełniane poprawnie i kompletnie. Gdy zmiana modelu następuje w trakcie roku, część podmiotów nie pamięta o wypełnieniu wszystkich obowiązków formalnych.
5. Brak złożenia pod śródrocznym sprawozdaniem finansowym podpisu elektronicznego (lub niezłożenie w odpowiednim terminie) w przypadku rozpoczęcia korzystania z Ryczałtu w trakcie roku.
Zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, sprawozdanie finansowe sporządza się w postaci elektronicznej oraz opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym (podpisem z wykorzystaniem e-dowodu).
W przypadku wielu podmiotów okazuje się, że sprawozdanie finansowe co prawda zostało przygotowane, lecz brakuje na nim odpowiednich podpisów elektronicznych, co budzi wątpliwości co do prawidłowości sporządzenia sprawozdania.
6. Brak monitorowania wskaźnika zatrudnienia lub wliczanie do niego wspólników
Co do zasady opodatkowaniu Ryczałtem może podlegać wyłącznie spółka zatrudniająca na podstawie umowy o pracę co najmniej 3 osoby w przeliczeniu na pełne etaty.
Szczególne zasady dotyczą spółek nowoutworzonych oraz tzw. małych podatników. Możliwe jest również spełnienie wymogu zatrudnienia poprzez odpowiednie wykorzystanie umów zlecenia. Spełnienie warunku zatrudnienia w oparciu o te szczególne regulacje wymaga jednak szczególnej ostrożności i bywa powodem naruszenia warunków Ryczałtu.
Do wskaźnika nie wlicza się osób będących udziałowcami, akcjonariuszami ani wspólnikami tej spółki o czym część podatników wciąż zapomina.
Kalkulator estońskiego CIT
Odpowiedz na kilka pytań i dowiedz się czy Twój biznes jest gotowy na estoński CIT i ile dzięki temu możesz zaoszczędzić.
7. Brak monitorowania wskaźnika przychodów pasywnych w spółce
Opodatkowaniu Ryczałtem podlegać może wyłącznie spółka, której mniej niż 50% przychodów z działalności osiągniętych w poprzednim roku podatkowym pochodzi z katalogu przychodów pasywnych wskazanych w art. 28j ust. 1 pkt 2 Ustawy CIT.
Do katalogu należą takie przychody jak: wierzytelności, przychody z praw autorskich, ze zbycia i realizacji instrumentów finansowych, ale również np. z faktoringu pełnego lub niepełnego, jak również przychody z transakcji z podmiotami powiązanymi o tzw. niskiej wartości dodanej.
Szczególną uwagę na ten element należy zwracać w przypadku zmiany profilu działalności bądź też w spółkach, które wykazują dużą zmienność w poziomie rozpoznawanych przychodów (np. spółki celowe/projektowe bądź spółki w fazie inwestycji, gdy nie są jeszcze generowane przychody z podstawowej działalności operacyjnej).
Podsumowanie
Powyższa lista nie zamyka oczywiście listy większych lub mniejszych błędów popełnianych przez podatników korzystających z Ryczałtu. Zwracamy jednak uwagę, iż te wskazane przez nas są błędami krytycznymi, które w praktyce mogą się zdarzyć.
Zachowanie szczególnej ostrożności u podatników jest tym bardziej istotne, ponieważ możliwe są sytuacje, w których pomimo świadomości i wiedzy służb księgowych, właściciel lub dział finansowy dbając o gospodarowanie nadwyżkami inwestuje w certyfikaty funduszy inwestycyjnych albo nikt nie zareaguje na czas w ramach procesu windykacyjnego i spółka w ramach układu sądowego dostaje np. akcje swojego dłużnika.
AUTOR: Michał Jasiński, Konsultant, Zespół Kancelarii Prawnej
Czytaj więcej o Estońskim CIT:
- Wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą a estoński CIT
- Estoński CIT w 2024 r. [INFORMATOR]
- Czy ryczałt estoński (CIT) się opłaca? Na co zwrócić uwagę?
- Jakie problemy z rozliczeniami podatkowymi w CIT eliminujemy przechodząc na ryczałt estoński?
- Estoński CIT 2023 – co jeszcze można poprawić w ryczałcie od dochodów spółek?
