Zmiany w fundacjach rodzinnych – kluczowe kierunki
Ministerstwo Finansów przedstawiło podczas briefingu prasowego w dniu 8 sierpnia 2026 r. zapowiedź zmian w funkcjonowaniu fundacji rodzinnych, który koncentruje się na trzech głównych obszarach: karencji przy sprzedaży majątku, reżimu CFC, opodatkowania struktur transparentnych podatkowo oraz najmu krótkoterminowego.
Okres karencji dla sprzedaży aktywów fundacji rodzinnej
Propozycja okresu karencji dla sprzedaży aktywów fundacji rodzinnej to 3 lata, po których możliwe będzie skorzystanie ze zwolnienia podatkowego przy sprzedaży aktywów fundacji. Dochody z takich transakcji (dokonanych przed upływem okresu karencji) miałyby być opodatkowane stawką 19%. Po upływie 3 lat, sprzedaż aktywów fundacji rodzinnej byłaby zwolniona z opodatkowania.
Wprowadzenie 3-letniego okresu karencji przy korzystaniu ze zwolnienia podatkowego od dochodów ze sprzedaży udziałów lub akcji to jedna z najistotniejszych propozycji Ministerstwa Finansów. Mechanizm ten ma zapobiegać wykorzystywaniu fundacji rodzinnych do krótkoterminowych, czysto optymalizacyjnych transakcji, które nie odpowiadają idei długofalowego zarządzania majątkiem i sukcesji rodzinnej.
Okres karencji oznacza, że aby skorzystać ze zwolnienia podatkowego, fundacja musi posiadać udziały przez co najmniej trzy lata. Sprzedaż przed upływem tego czasu skutkować będzie opodatkowaniem uzyskanego dochodu na zasadach ogólnych. W praktyce rozwiązanie to stawia wyraźną barierę dla tzw. „zakładania fundacji na chwilę” – z zamiarem szybkiej sprzedaży i uniknięcia podatku.
Reżim CFC i opodatkowanie struktur transparentnych podatkowo
Reżim CFC – włączenie fundacji rodzinnych do systemu opodatkowania zagranicznych jednostek kontrolowanych, mających przeciwdziałać przenoszeniu zysków do spółek zarejestrowanych w krajach o niższych podatkach (tzw. „raje podatkowe”), gdzie dochód jest akumulowany bez bieżącego opodatkowania w Polsce.
Opodatkowanie w przypadku wykorzystania w ramach struktury transparentnych podatkowo spółek, takich jak luksemburska SCSp – celem jest przeciwdziałanie transferowi dochodów w struktury, które minimalizują opodatkowanie na kolejnych szczeblach struktury.
Najem krótkoterminowy a fundacja rodzinna
Dodatkowo, resort planuje objąć opodatkowaniem najem krótkoterminowy, wskazując, że jest to działalność o charakterze usługowym.
Google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
Porównanie z zapowiedziami zmian w fundacjach rodzinnych z 2024 r.
Porównując zapowiedzi z pierwotnie prezentowanymi w 2024 roku propozycjami nowelizacji przepisów o fundacji rodzinnej, Ministerstwo Finansów rozważało wówczas znacznie bardziej restrykcyjne rozwiązania. Wśród propozycji znajdowały się wówczas:
- 15-letni okres karencji przy sprzedaży wniesionego majątku (z podatkiem 19% przy wcześniejszym zbyciu),
- rozszerzenie daniny solidarnościowej na świadczenia powyżej 1 mln zł,
- całkowita likwidacja preferencji podatkowych dla najmu.
W porównaniu do tych zapowiedzi obecne zmiany (3 lata karencji, brak daniny solidarnościowej, opodatkowanie wynajmu wyłącznie krótkoterminowego) są umiarkowane.
Zmiany w fundacjach rodzinnych wejdą w życie od 2026 roku?
Ministerstwo Finansów zapowiedziało, że zmiany wejdą w życie w roku 2026. Powyższe oznacza, że dotychczasowe korzystne zasady opodatkowania, w szczególności w zakresie możliwości zbywania aktywów fundacji rodzinnej bez opodatkowania- pozostaną w mocy co najmniej do końca roku 2025.
Ocena propozycji Ministerstwa Finansów – umiarkowane zmiany, wątpliwy tryb procedowania
Obecne propozycje nie są rewolucyjne – balansują pomiędzy uszczelnieniem systemu a utrzymaniem konkurencyjności fundacji rodzinnych. Jednak sposób ich procedowania budzi zastrzeżenia. Częste zmiany komunikatów, brak stabilnego harmonogramu i wprowadzanie nowych rozwiązań w krótkim czasie nie sprzyjają budowaniu zaufania przedsiębiorców do ustawodawcy. Fundacje rodzinne, jako narzędzie długoterminowego planowania, wymagają przewidywalnych i stabilnych ram prawnych – a obecny proces legislacyjny tej stabilności nie zapewnia. Wprowadzenie karencji ma zapobiegać tworzeniu fundacji rodzinnych wyłącznie na potrzeby zbycia składników majątku i uniknięcia opodatkowania związanego z tą transakcją.
Jak możemy pomóc?
Fundacja rodzinna może okazać się atrakcyjnym rozwiązaniem, które zarówno sukcesorom, jak i nestorom da poczucie bezpieczeństwa, a także uporządkowanej i przyjaznej kolejnym pokoleniom sukcesji na lata.
Zespół Kancelarii Prawnej Grant Thornton oferuje wsparcie w zakresie sukcesji biznesu, założenia fundacji rodzinnej, strukturyzacji podatkowej wniesienia aktywów do fundacji rodzinnej oraz planowania spadkowego.
Czytaj więcej o fundacjach rodzinnych:
- Fundacja rodzinna i jej organy
- Rola fundatora w fundacji rodzinnej
- Fundacja rodzinna w strukturze holdingowej
- Majątek fundacji rodzinnej
- Zmiany w instytucji zachowku z 2023 r. weszły w życie
- Kto może być beneficjentem fundacji rodzinnej?
- Fundacja rodzinna i jej organy
- Fundacja rodzinna – skutki podatkowe
- Jawność rejestru fundacji rodzinnych
- Fundacja rodzinna a nieruchomości – skutki podatkowe
- Rozwiązanie i likwidacja fundacji rodzinnej
- Ile kosztuje założenie fundacji rodzinnej?
- Fundacja rodzinna w testamencie