Prawo do powrotu na dotychczasowe stanowisko
Kodeks pracy gwarantuje pracownikom możliwość powrotu na stanowisko zajmowane przed nieobecnością w pracy spowodowaną skorzystaniem z urlopu macierzyńskiego czy ojcowskiego, rodzicielskiego bądź wychowawczego. Jeśli powrót na dotychczasowe stanowisko pracy nie jest możliwy, wówczas pracodawca jest zobowiązany zapewnić takiemu pracownikowi stanowisko równorzędne z tym, które zajmował przed urlopem lub inne, adekwatne do posiadanych przez niego kwalifikacji zawodowych.
Jeśli chodzi o wynagrodzenie, jakie powinien otrzymać pracownik po powrocie z ww. urlopów, to zgodnie z art. 1864 Kodeksu pracy, powinno ono wynosić tyle samo, ile wyniosłoby, gdyby ów pracownik nie skorzystał ze swoich uprawnień rodzicielskich. Oznacza to, że jeśli w firmie miały miejsce podwyżki, które dotyczyły np. całego zespołu, działu lub firmy, to wynagrodzenie danego pracownika również powinno uwzględniać te podwyżki. Z drugiej strony, jeśli miały miejsce np. redukcje etatów lub wynagrodzeń, to i one dotkną taką osobę.
Google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
W jakich okolicznościach pracownik jest chroniony przed zwolnieniem z pracy?
Zgodnie z nowelizacją Kodeksu Pracy ochrona przed zwolnieniem obowiązuje:
- w okresie ciąży,
- w okresie urlopu macierzyńskiego,
- od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu macierzyńskiego albo jego części,
- od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego albo jego części,
- od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu ojcowskiego albo jego części,
- od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu rodzicielskiego albo jego części
- oraz do dnia zakończenia wszystkich powyższych urlopów.
Pracodawca w wyżej wymienionych sytuacjach nie może wypowiedzieć pracownikowi umowy o pracę, ale również nie może prowadzić przygotowań do wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.
Jeżeli pracownik złoży wniosek o którykolwiek z urlopów związanych z rodzicielstwem wcześniej, niż termin wskazany w Kodeksie pracy, to ochrona jego stosunku pracy obowiązuje od następujących terminów:
- 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z części urlopu macierzyńskiego oraz części urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego;
- 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu rodzicielskiego albo jego części;
- 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu ojcowskiego albo jego części.
Wyjątkiem są sytuacje wystąpienia rażących nieprawidłowości w wywiązywaniu się z podstawowych obowiązków pracownika lub upadłości/likwidacji zakładu pracy – wtedy pracodawca ma prawo rozwiązać umowę o pracę, jeżeli reprezentująca pracownicę lub pracownika zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie tejże umowy.
W przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy pracodawca jest obowiązany uzgodnić także termin rozwiązania umowy o pracę z reprezentującą pracownicę lub pracownika zakładową organizacją związkową (jeśli istnieje). Jeżeli zapewnienie w tym okresie innego zatrudnienia jest niemożliwe, pracownicy lub pracownikowi przysługują świadczenia określone w odrębnych przepisach, czyli np. zasiłek macierzyński, zasiłek chorobowy w czasie ciąży. Okres pobierania tych świadczeń wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
Pobierz informator: Pracownicze uprawnienia rodzicielskie 2024 – urlopy, świadczenia, wnioski
Czy ochrona przed zwolnieniem obowiązuje po powrocie z urlopów związanych z rodzicielstwem?
Kodeks pracy nie zapewnia ochrony przed wypowiedzeniem umowy o pracę po powrocie z urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego czy wychowawczego. Według przepisów pracodawca ma prawo rozwiązać z pracownikiem umowę o pracę z zachowaniem odpowiedniego okresu wypowiedzenia, oczywiście o ile będzie miał obiektywny powód do jej rozwiązania takiej umowy – nie może nim być zmiana sytuacji życiowej pracownika. Istnieje jednak możliwość zabezpieczenia się przed zwolnieniem. Pracownik wracający z urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego oraz jednocześnie mający prawo do urlopu wychowawczego, może złożyć wniosek (w wersji papierowej lub elektronicznej) o obniżenie wymiaru czasu pracy, przy czym z tego uprawnienia może skorzystać tylko jeden z rodziców.
Okres, na jaki można wnioskować o obniżenia etatu jest tożsamy z okresem urlopu wychowawczego, jaki danemu pracownikowi pozostał do wykorzystania, nie dłużej jednak niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia. Wymiar czasu pracy można wówczas zmniejszyć maksymalnie do ½ etatu. Dzięki wdrożonej w minionym roku dyrektywie work-life balance, korzystanie z obniżonego wymiaru czasu pracy nie obniża już wymiaru urlopu wychowawczego
Ważny fragment
Żeby mieć pewność, że wniosek o obniżenie etatu zostanie przyjęty przez pracodawcę, należy złożyć go najpóźniej 21 dni przed powrotem do pracy.
Pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę od momentu złożenia przez pracownika wniosku o urlop wychowawczy do momentu jego pracownika z urlopu wychowawczego oraz od momentu złożenia wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy do momentu powrotu do pracy w wymiarze sprzed złożeniem wniosku, nie dłużej jednak niż przez łączny okres 12 miesięcy. Jeżeli pracownik złoży wyżej wymienione wnioski wcześniej, niż termin określony w Kodeksie pracy to ochrona zatrudnienia mimo wszystko zacznie obowiązywać na 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu albo obniżonego wymiaru czasu pracy.
Podstawa prawna: art. 177 § 1; art. 41 § 4 Kodeksu pracy; art. 186 § 7 oraz § 8 pkt 1 Kodeksu pracy; art. 189 § 1 Kodeksu pracy
Świadczenia i urlopy przysługujące matkom i ojcom zatrudnionym w ramach stosunku pracy
Zobacz wideo:
Czytaj więcej w cyklu o uprawnieniach rodzicielskich:
- Elastyczna organizacja pracy dla rodziców dzieci do lat 8 – najważniejsze informacje
- Zwolnienie na opiekę nad dzieckiem w wymiarze 16 godzin lub dwóch dni – co warto o nim wiedzieć?
- Jak zgłosić noworodka do ubezpieczenia zdrowotnego i o czym pamiętać?
- Ochrona stosunku pracy po powrocie z urlopów związanych z rodzicielstwem
- Urlop macierzyński i urlop zaległy po powrocie z macierzyńskiego – wszystko co musisz wiedzieć
- Urlop ojcowski w bieżącym roku – kluczowe informacje
- Urlop wychowawczy – komu i na jakich zasadach obecnie przysługuje?
- Urlop rodzicielski na nowych zasadach – sprawdź czy wiesz wszystko
- Praca podczas urlopów związanych z rodzicielstwem – macierzyńskiego, rodzicielskiego, wychowawczego
- Zasiłek opiekuńczy – komu przysługuje i na jakich warunkach?
- Zasiłek macierzyński – wymiar, wnioskowanie, niezbędne dokumenty
- Jakie uprawnienia rodzicielskie mają rodzice adopcyjni vs rodzice biologiczni?
- Karmienie piersią a praca – jakie prawa przysługują matkom karmiącym?
- Jakie prace są zakazane dla kobiet karmiących piersią?
- Urlop opiekuńczy – komu przysługuje i jak o niego wnioskować?
- Jakie uprawnienia przysługują rodzicom w przypadku śmierci dziecka?
- Zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej – najważniejsze informacje
- Urlop okolicznościowy z okazji narodzin dziecka – najważniejsze informacje
