Podział spółki – znaczenie ZCP
Przystępując do procesu podziału, kluczowe jest przeanalizowanie, czy zarówno część biznesu pozostająca w dzielonej spółce, jak i ta przechodząca do nowej spółki, stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Jest to warunkiem neutralności podatkowej podziału. Na tym etapie, w zależności od ocenionego poziomu wydzielenia ZPC, powinna być również podjęta decyzja, czy konieczne będzie wystąpienie z wnioskiem o indywidualną interpretację prawa podatkowego. O tym, czym dokładnie jest zorganizowana część przedsiębiorstwa, więcej przeczytasz w naszym artykule: Zorganizowana część przedsiębiorstwa – pozornie prosta sprawa
Google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
Podział spółki – struktura procesu
Przygotowując się do podziału, należy także zastanowić się nad strukturą tego procesu, w szczególności czy realizowany podział będzie podziałem proporcjonalnym czy nieproporcjonalnym (dużo rzadziej realizowanym w praktyce), jaka będzie rekomendowana struktura udziałowa czy struktura kapitałów po podziale. Konieczne jest rozstrzygnięcie, czy aby osiągnąć zakładaną biznesowo strukturę, będą musiały, oprócz procesu podziału, być podjęte jeszcze inne działania prawne. Dla ustalenia optymalnej struktury procesu podziału znaczenie będę miały kwestie podatkowe, a także oczekiwania biznesowe co do finalnej struktury spółek po podziale.
Podział spółki a kwestie pracownicze
Proces podziału powoduje określone konsekwencje wobec pracowników. Zwykle cześć pracowników przejdzie w wyniku podziału do innej spółki – może stać się to, w zależności od ustaleń biznesowych, od razu z chwilą podziału lub w późniejszym terminie, na innych warunkach. Podział spółki, w ramach którego cześć pracowników przejdzie do nowej spółki, wiąże się z przejściem części zakładu pracy w rozumieniu przepisów Kodeksu Pracy. W zależności od tego, czy w spółce działają związki zawodowe, konieczne będzie spełnienie określonych obowiązków informacyjnych wobec pracowników/związków zawodowych, a niekiedy również muszą być podjęte bardziej czasochłonne negocjacje czy ustalenia. O przejściu zakładu pracy w procesach reorganizacyjnych więcej piszemy w artykule: Procesy przekształceń, połączeń, podziałów i aportów – kiedy dochodzi do przejścia zakładu pracy?
W zależności od istotności kwestii pracowniczych w realizowanym podziale, znaczenie mogą mieć również inne elementy, jak np. kwestia ujednolicenia regulaminów, działania dotyczące zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, itp.
Podział spółki a nieruchomości
Jeżeli w skład wydzielanej w drodze podziału części wchodzą nieruchomości, szczególnej uwagi wymagają nieruchomości rolne w rozumieniu ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. W przypadku takich nieruchomości, w razie podziału, Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa (KOWR) przysługuje uprawnienie do wykupu nieruchomości. Zidentyfikowanie już na samym początku takiego ryzyka, pozwoli na ocenę czy przenoszenie nieruchomości jest konieczne w procesie, a także czy istotne jest ryzyko przejęcia nieruchomości przez KOWR.
Podział spółki – analiza umów, decyzji, dotacji
W kontekście podziału spółki, bardzo ważne jest także rzetelne przeanalizowanie przyznanych spółce dotacji, zezwoleń, decyzji administracyjnych czy zawartych przez dzieloną spółkę umów. Zazwyczaj, z uwagi na to że w ramach podziału powstaje nowa spółka na bazie ZCP, określone w planie podziału zezwolenia, licencje czy umowy przechodzą na nową spółkę z mocy prawa – w ramach tzw. sukcesji uniwersalnej częściowej.
Może się jednak zdarzyć, że warunki wydanego zezwolenia/licencji lub poszczególne zapisy w umowie, będą wskazywać szczególne warunki lub ograniczenia w związku z planowanym podziałem, np. konieczność uzyskania zgody organu bądź kontrahenta na dokonanie podziału.
Jeżeli powyższa analiza zostanie pominięta podczas procesu podziału spółki, może okazać się, że kontrahent jest uprawniony na podstawie umowy do naliczenia kar umownych, wstrzymania finansowania, a w ostateczności także wypowiedzenia umowy. Więcej na temat skutków podziału spółki dla umów i decyzji administracyjnych oraz zasady sukcesji uniwersalnej przeczytasz w naszym artykule: Jakie są skutki podziału spółki dla umów i decyzji administracyjnych uzyskanych przez spółkę dzieloną?
Każdy proces podziału ma swoją specyfikę. Oprócz wskazanych wyżej elementów, często w realizowanych podziałach spółek pojawiają się również inne, kluczowe dla dzielonej spółki zagadnienia. Pominięcie etapu przygotowania do podziału (np. brak analizy kwestii ZCP czy nieruchomości rolnych), może skutkować istotnymi przeszkodami na drodze do finalizacji procesu podziału, powodować jego nieważność albo konieczność przeprowadzenia podziału spółek od początku.
AUTORZY: Kacper Chachurski, Associate oraz Karolina Kulińska-Polak, Counsel, Zespół Kancelarii Prawnej Grant Thornton;