Przepisy Polskiego Ładu wprowadzają szereg istotnych zmian w zakresie materialnego prawa podatkowego. Nie należy jednak zapominać, że Polski Ład to także zmiany w procedurach podatkowych. W kolejnych artykułach przedstawimy Państwu zmiany, jakie, w wyniku Polskiego Ładu, zajdą w zakresie kontroli podatkowych, celno-skarbowych oraz postępowań podatkowych. Zaczniemy od nabycia sprawdzającego.
Podsumowanie:
- Nabycie sprawdzające to nowa instytucja wprowadzana przepisami Ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (KAS).
- Nabycie sprawdzające da organom podatkowym możliwość weryfikowania, czy podatnik wywiązuje się ze swoich obowiązków w zakresie ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej oraz wydania konsumentowi paragonu do danej transakcji.
Polski Ład – nabycie sprawdzające – sposób na walkę z nieprawidłowościami dotyczącymi wystawiania paragonów
W ramach czynności operacyjno-rozpoznawczych, Policja oraz służby specjalne, jak np. ABW, CBA, SKW, są uprawnione do niejawnych działań polegających na tzw. zakupie kontrolowanym. Jest to też nazywane prowokacją policyjną. W skrócie polega to na tym, że funkcjonariusz państwowy ukrywając swój status i rzeczywiste zamiary przystępuje do transakcji zakupu, aby wykryć sprawców i uzyskać dowody. Jest to metoda operacyjna nakierowana na zwalczanie szczególnie groźnych przestępstw (np. korupcyjnych).
Ważny fragment
Zgodnie z założeniami wynikającymi z Polskiego Ładu, metoda ta ma być wykorzystywana również, jako tzw. nabycie sprawdzające, do zwalczania nieprawidłowości polegających na niewystawianiu i niewydawaniu paragonów fiskalnych. Należy przypuszczać, że nabycie sprawdzające będzie stosowane m. in. wobec drobnych przedsiębiorców, podejrzewanych o uchylanie się od obowiązku wystawiania paragonów czyli wobec mechaników, kosmetyczek, fryzjerów, budowlańców czy drobnych sklepików.
Obowiązujące przepisy już teraz przewidują szczególne regulacje dotyczące kontroli celno-skarbowej w podmiotach obowiązanych do ewidencjonowania obrotu za pomocą kas fiskalnych. Zgodnie z tymi przepisami kontrole paragonów będą wykonywane na podstawie legitymacji służbowych oraz stałego upoważnienia do wykonywania kontroli. Nabycia sprawdzającego będzie mógł dokonać urząd skarbowy lub urząd celno-skarbowy. W razie stwierdzenia nieprawidłowości sporządza się protokół z kontroli.
Warto wskazać, że w praktyce już dzisiaj organy podatkowe podejmują działania mające charakter nabycia sprawdzającego. Obecnie obowiązujące regulacje uprawniają kontrolerów skarbowych jedynie do tego, aby do czynności kontrolnych w powyższym zakresie przystąpić dopiero w sytuacji, gdy w wyniku prowadzonej obserwacji stwierdzą, że przedsiębiorca nie wydaje swoim klientom paragonów. Na podstawie nowych przepisów będą już mogli w majestacie prawa, w sposób niejawny przystąpić do transakcji i nabyć towar lub usługę po to, aby następnie ustalić, czy sprzedawca wywiąże się z obowiązku wystawienia i wydania paragonu.
Procedura nabycia sprawdzającego
Kontrolujący, zachowując się jak zwykły klient, dokona nabycia towaru lub usługi, bez ujawniana swoje tożsamości czy celu. W ten sposób zweryfikuje, że sprzedawca zaewidencjonował sprzedaż na kasie fiskalnej i wydał do tej transakcji paragon. Niezwłocznie po dokonaniu nabycia sprawdzającego kontrolujący okaże sprzedawcy legitymację służbową, poinformuje go o dokonanym nabyciu sprawdzającym i pouczy o prawach i obowiązkach. Będzie mógł też ustalać tożsamość sprzedającego. Na żądanie sprzedawcy, kontrolujący będzie zobowiązany do okazania stałego upoważnienia do kontroli. Nabycie sprawdzające ma być udokumentowane notatką opisującą najważniejsze informacje dotyczące tego nabycia. Jeżeli zostanie stwierdzone, że sprzedający nie wywiązał się z obowiązku wystawienia i wydania paragonu, kontroler sporządzi protokół, w którym m. in. zostanie opisane to naruszenie. Jeden egzemplarz protokołu otrzyma sprzedawca. W razie nabycia usługi protokół będzie sporządzany w każdym przypadku.
Ważny fragment
Nabyte towary oraz paragon, o ile go wydano, zostaną zwrócone sprzedającemu, który z kolei zobowiązany będzie zwrócić otrzymaną za towary zapłatę. Z oczywistych względów wykonana usługa (np. fryzjerska), nie będzie podlegała zwrotowi, podobnie jak towary stanowiące integralną część usługi (np. wykonania mebla). Nie będą też zwracane towary, które z uwagi na ich rodzaj lub szczególne właściwości, nie mogą być ponownie sprzedane (np. gotowy posiłek, lody), a także towary będące przedmiotem przestępstwa lub wykroczenia skarbowego, które na mocy przepisów odrębnych podlegają zajęciu (np. podróbki).
Do nabycia sprawdzającego nie będą miały zastosowania ograniczenia dotyczące kontroli przewidziane przez ustawę – Prawo przedsiębiorców, czyli nie będzie stosowany np. zakaz równoczesnego prowadzenia więcej niż jednej kontroli. Odpowiednio zostały też znowelizowane przepisy kodeksu karnego skarbowego. Utrudnianie bowiem nabycia sprawdzającego będzie podlegało odpowiedzialności takiej, jak utrudnianie kontroli podatkowej czy celno-skarbowej.
Jeżeli w toku nabycia sprawdzającego ujawnione zostaną nieprawidłowości, sprzedawca może więc ponieść odpowiedzialność karną skarbową.
Planowane zmiany polegające na wykorzystywaniu do kontroli wystawiania paragonów, narzędzia podobnego do zakupu kontrolowanego, świadczą o tym, że dla ustawodawcy uchybienia w tym zakresie mają bardzo wysoką rangę. Sprzedawcy będą więc musieli zachować szczególną ostrożność i czujność, aby nie uchybić obowiązkom w tym zakresie.
Kontrole i postępowania podatkowe: nowy cykl artykułów
- Ordynacja podatkowa: Rodzaje i tryby kontroli rozliczeń podatkowych
- Rodzaje kontroli podatkowych – Ustawa KAS
- Wszczęcie kontroli a korekta deklaracji podatkowej
- Wyrok TSUE ws. WNT – ostatni moment na wznowienie postępowania
- Prawa podatnika w postępowaniu podatkowym
- Obowiązki podatnika w trakcie kontroli podatkowej
- Kary porządkowe nakładane w trakcie kontroli i postępowania podatkowego
- Uchylenie decyzji zabezpieczającej zobowiązanie podatkowe a umorzenie postępowania zabezpieczającego
- Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych
- Przekazywanie JPK Na żądanie podczas kontroli podatkowej
- Decyzja nieostateczna może podlegać egzekucji
- Czas i miejsce prowadzenia kontroli podatkowej
- Zwrot odsetek z tytułu WNT po wyroku TSUE możliwy bez składania korekt deklaracji VAT
- Pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia a Wiążąca Informacja Stawkowa
- Kontrowersje dotyczące kontroli celno-skarbowej w zakresie akcyzy
- Czynności sprawdzające realizowane przez organ
- Przekształcenie kontroli podatkowej oraz celno-skarbowej w postępowanie podatkowe
- Zakończenie kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej
- Nowe zasady prowadzenia postępowań z tytułu importu towarów
- Nowe uprawnienia organów podatkowych przewidziane w Polskim Ładzie – nabycie sprawdzające