W praktyce podatnicy otrzymują wezwania od właściwego urzędu skarbowego do udzielenia niezbędnych wyjaśnień lub uzupełnienia deklaracji w sytuacji, gdy tenże organ poweźmie wątpliwości co do poprawności złożonej deklaracji. Tego typu wezwania są szczególnie wykorzystywane w sytuacji, gdy z deklaracji (obecnie plik JPK_VAT) wynika kwota do zwrotu, jak również w trakcie prowadzonych postępowań podatkowych czy kontroli.
Podsumowanie:
- Czynności sprawdzające pozwalają na szybką wymianę informacji pomiędzy organem a podatnikiem w związku ze złożoną deklaracją.
- Jednak jeśli wątpliwości po stronie organu wybiegają poza formalną poprawność – szczególnie w przypadku czynności sprawdzających odnoszących się do zadeklarowanego zwrotu podatku VAT – okres wyczekiwania na potwierdzenie zasadności zwrotu w zadeklarowanej wysokości lub jego odmowa albo okrojenie wysokości zwrotu może się znacznie przedłużyć.
Czynności sprawdzające jako forma komunikacji między organem podatkowym a podatnikiem
Czynności sprawdzające to dobra forma szybkiej komunikacji pomiędzy organem podatkowym a podatnikiem celem wyjaśnienia wątpliwości.
Organy podatkowe dokonują czynności sprawdzających, mających na celu:
- sprawdzenie terminowości składania deklaracji, wpłacania podatków i stwierdzenie ich formalnej poprawności;
- ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami;
- weryfikację poniesionych przez podatnika wydatków i uzyskanych przychodów (dochodów) opodatkowanych lub przychodów (dochodów) nieopodatkowanych – w zakresie niezbędnym do ujawnienia podstawy opodatkowania z tytułu przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych;
- weryfikację danych i dokumentów przedstawionych przez podatników dokonujących rejestracji podatkowej;
- weryfikację danych i dokumentów przedstawionych przez podmioty dokonujące zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie wynikającym z ustawy o podatku akcyzowym.
- sprawdzenie spełnienia warunków uprawniających do opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych oraz rzetelności i terminowości składania oświadczenia podatnikowi przez jej udziałowca albo akcjonariusza, wynikających z Ustawy CIT.
Kontrahent podatnika
Kontrahenci podatnika wobec którego prowadzone jest postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa mogą zostać wezwani do:
- przedstawienia dokumentów, w zakresie objętym postępowaniem lub kontrolą u podatnika, w celu sprawdzenia ich prawidłowości i rzetelności;
- przekazania, za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznym nośniku danych, wyciągu z ksiąg podatkowych i dowodów księgowych,
co zostanie potwierdzone protokołem.
Ważny fragment
Za kontrahenta podatnika uważa się także podmiot prowadzący działalność gospodarczą uczestniczący w dostawie tego samego towaru lub świadczeniu tej samej usługi będący zarówno dostawcą, jak i nabywcą biorącym udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie towaru lub świadczeniu usługi.
W takim przypadku żądanie udzielenia wyjaśnień może dotyczyć wyłącznie dokumentów związanych z tą dostawą towaru lub tym świadczeniem usługi.
Zwrot VAT
Czynności sprawdzające stanowią popularną formę weryfikacji dokumentów, na podstawie których podatnik zadeklarował kwotę podatku do zwrotu na rachunek bankowy.
Ważny fragment
Jeżeli przeprowadzenie czynności sprawdzających zasadność zwrotu podatku wymaga przedłużenia terminu zwrotu podatku wynikającego z odrębnych przepisów, organ podatkowy może postanowić o przedłużeniu tego terminu do czasu zakończenia czynności sprawdzających wydając w tym zakresie postanowienie, od którego służy zażalenie.
Z uwagi na to, że termin zwrotu podatku określony jest wyraźnie w Ustawie VAT, jego odsuwanie w czasie (przedłużenie) też musi być konkretne, czyli z postanowienia musi wprost wynikać, na jaki dzień organ wydłuża termin zwrotu w stosunku do terminu ustawowego.
Korekta deklaracji w związku z czynnościami sprawdzającymi
W przypadku, gdy deklaracja zawiera błędy rachunkowe lub inne oczywiste omyłki bądź że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami, organ podatkowy w zależności od charakteru i zakresu uchybień:
- koryguje deklarację, dokonując stosownych poprawek lub uzupełnień, jeżeli zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku albo kwoty nadwyżki podatku do przeniesienia lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekracza kwoty 5000 zł;
- zwraca się do składającego deklarację o jej skorygowanie oraz złożenie niezbędnych wyjaśnień, wskazując przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji podaje się w wątpliwość.
W tym trybie, po dokonaniu korekt, organ podatkowy doręcza podatnikowi skorygowaną deklarację, w odniesieniu do której podatnik ma prawo wnieść sprzeciw, jeżeli nie zgadza się z jej treścią. Niewniesienie sprzeciwu wywołuje skutki prawne jak korekta deklaracji złożona przez podatnika.
Podkreślić należy, iż w przypadku gdy w wyniku korekty zainicjowanej przez organ podatkowy w ramach czynności sprawdzających podatnik będzie musiał dopłacić podatek, przy naliczaniu odsetek za zwłokę nie może skorzystać z obniżonej stawki.
Kontrole i postępowania podatkowe: nowy cykl artykułów
- Ordynacja podatkowa: Rodzaje i tryby kontroli rozliczeń podatkowych
- Rodzaje kontroli podatkowych – Ustawa KAS
- Wszczęcie kontroli a korekta deklaracji podatkowej
- Wyrok TSUE ws. WNT – ostatni moment na wznowienie postępowania
- Prawa podatnika w postępowaniu podatkowym
- Obowiązki podatnika w trakcie kontroli podatkowej
- Kary porządkowe nakładane w trakcie kontroli i postępowania podatkowego
- Uchylenie decyzji zabezpieczającej zobowiązanie podatkowe a umorzenie postępowania zabezpieczającego
- Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych
- Przekazywanie JPK Na żądanie podczas kontroli podatkowej
- Decyzja nieostateczna może podlegać egzekucji
- Czas i miejsce prowadzenia kontroli podatkowej
- Zwrot odsetek z tytułu WNT po wyroku TSUE możliwy bez składania korekt deklaracji VAT
- Pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia a Wiążąca Informacja Stawkowa
- Kontrowersje dotyczące kontroli celno-skarbowej w zakresie akcyzy
- Czynności sprawdzające realizowane przez organ
- Przekształcenie kontroli podatkowej oraz celno-skarbowej w postępowanie podatkowe
- Zakończenie kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej
- Nowe zasady prowadzenia postępowań z tytułu importu towarów
- Nowe uprawnienia organów podatkowych przewidziane w Polskim Ładzie – nabycie sprawdzające
