Przepisy Polskiego Ładu wprowadzają szereg istotnych zmian w zakresie materialnego prawa podatkowego. Nie należy jednak zapominać, że Polski Ład to także zmiany w procedurach podatkowych. Ostatnio opisywaliśmy nabycie sprawdzające. Polski Ład wprowadza do przepisów Ustawy KAS także instytucję tymczasowego zajęcia ruchomości.
Podsumowanie:
- Tymczasowe zajęcie ruchomości to nowa instytucja uregulowana w przepisach Ustawy KAS nadająca kontrolującym w toku kontroli celno-skarbowej nowe uprawnienia.
- Dzięki nim organy podatkowe i egzekucji uzyskają nowe możliwości w zakresie zajmowania majątku dłużników.
Od 1 stycznia 2022 r. już nie tylko organy egzekucyjne, ale również kontrola celno-skarbowa będzie tropić majątek dłużników
Polski Ład wprowadza do przepisów Ustawy o KAS nową instytucję, jaką jest tymczasowe zajęcie ruchomości. Takiego zajęcia może dokonać kontrolujący prowadzący kontrolę celno-skarbową, jest to zatem nowe uprawnienie nadane kontrolującym.
Jak wskazuje Ustawa KAS przesłanką wprowadzenia przepisów o zajęciu tymczasowym ruchomości jest zwiększenie efektywności egzekucji administracyjnej należności pieniężnych. Warto również przytoczyć treść uzasadnienia do ww. zmian, tj. uznanie przez ustawodawcę, że ochrona interesów w Skarbu Państwa uzasadnia określoną ingerencję w prawo własności, co musi budzić w każdym podatniku obawy. Zdaniem ustawodawcy nowa instytucja ma przyczynić się do skuteczniejszego ściągania zaległości podatkowych. Okazuje się bowiem, że dotychczasowy środek egzekucyjny, jakim jest przewidziane przez ustawę o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, zajęcie ruchomości, jest niewystarczający.
Na czym polega i kogo może dotyczyć tymczasowe zajęcie ruchomości
Nowa instytucja polega na tym, że przy okazji wykonywania kontroli celno-skarbowej u przedsiębiorcy mającego zaległości podatkowe (powyżej 10 tys. zł), funkcjonariusz będzie miał prawo na 96 godzin pozbawić kontrolowanego prawa do rozporządzania składnikami jego majątku ruchomego
Ważny fragment
W tym czasie urząd skarbowy ma sprawdzić, czy zaległość jest aktualna. Jeżeli tak, to wyda postanowienie o zatwierdzeniu zajęcia tymczasowego, które z tym momentem stanie się zajęciem egzekucyjnym. Kontrolowany może uniknąć zajęcia tymczasowego, jeżeli okaże funkcjonariuszowi dowody potwierdzające, że zaległy podatek zapłacił.
Ustawa KAS przewiduje, że tymczasowemu zajęciu nie będą podlegały ruchomości o wartości znacznie przewyższającej kwotę potrzebną do zaspokojenia egzekwowanej należności pieniężnej. Nie precyzuje się jednak, na czym ma polegać takie znaczne przekroczenie powyższej kwoty.
Kontrolowany przedsiębiorca będzie więc musiał spodziewać się tego, że kontrolujący w trakcie wizyty w jego siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności gospodarczej, nie tylko będą weryfikować prawidłowość jego rozliczeń z fiskusem w zakresie objętym kontrolą, ale będą również badać stan jego zaległości w zakresie wszelkich podatków (ewentualnie zweryfikują ten stan przed pojawieniem się u przedsiębiorcy). Jeżeli okaże się, że takie zaległości występują, kontrolujący będą mogli odebrać kontrolowanemu ruchomy składnik jego majątku. Czyli np. maszynę, surowce, produkty gotowe, komputer czy środek transportu – chyba, że dana rzecz jest wyłączona z egzekucji na zasadach ogólnych wynikających z ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Zajęcie ma być potwierdzane stosownym protokołem. Zajęte rzeczy będą mogły być oddane pod dozór osoby trzeciej lub urzędu celno-skarbowego, a organ egzekucyjny będzie informowany o miejscu przechowywania zatrzymanego majątku.
Nowe uprawnienia a SENT
Niezależnie od powyższego należy zwrócić uwagę, że kontroli celno-skarbowej podlega również wykonywanie obowiązków wynikających z przepisów odrębnych, a których kontrola przestrzegania należy do zadań KAS. Do zadań tych należy także kontrola przewozu towarów, o których mowa w ustawie o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów (tzw. SENT). Chodzi tu w szczególności o wyroby akcyzowe (paliwo, oleje smarowe, alkohol).
Ważny fragment
Możliwe jest więc, że towary, które podatnik wysłał do kontrahenta zostaną, wraz ze środkiem transportu, na którym się one znajdują, zajęte w wyniku drogowej kontroli dotyczącej przestrzegania obowiązków wynikających z powyższej ustawy. Można wręcz zakładać, że podatnik posiadający jakąś zaległość, gdy zgłosi do systemu SENT przesyłkę określonych towarów, to towary te nie dotrą do celu, lecz zostaną mu tymczasowo zajęte.
Nieprzypadkowo w uzasadnieniu do zmian wspomina się o tym, że z uwagi na wykonywanie przez funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej kontroli na drogach publicznych i przejściach granicznych, które odnoszą się do towarów i środków transportu, możliwe jest właśnie wykorzystanie KAS do ujawniania majątku dłużników.
Najnowsze zmiany spowodują, że wyspecjalizowane organy kontroli skarbowej, jakimi miały być urzędy celno-skarbowe, zostaną zaangażowane w tropienie majątku tych przedsiębiorców, którzy zalegają z podatkami. Może to wręcz prowadzić do sytuacji, w których kontrole celno-skarbowe będą częściej wszczynane wobec tych, którzy spóźniają się z regulowaniem należności podatkowych, po to właśnie, aby skuteczniej tych należności dochodzić. Podatnicy natomiast, którym zdarzają się opóźnienia, muszą się spodziewać, że kontrole skarbowe, w tym również te doraźne, np. wykonywane na drogach, mogą skutkować zajęciem ich majątku na potrzeby postępowania egzekucyjnego.
Kontrole i postępowania podatkowe: nowy cykl artykułów
- Ordynacja podatkowa: Rodzaje i tryby kontroli rozliczeń podatkowych
- Rodzaje kontroli podatkowych – Ustawa KAS
- Wszczęcie kontroli a korekta deklaracji podatkowej
- Wyrok TSUE ws. WNT – ostatni moment na wznowienie postępowania
- Prawa podatnika w postępowaniu podatkowym
- Obowiązki podatnika w trakcie kontroli podatkowej
- Kary porządkowe nakładane w trakcie kontroli i postępowania podatkowego
- Uchylenie decyzji zabezpieczającej zobowiązanie podatkowe a umorzenie postępowania zabezpieczającego
- Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych
- Przekazywanie JPK Na żądanie podczas kontroli podatkowej
- Decyzja nieostateczna może podlegać egzekucji
- Czas i miejsce prowadzenia kontroli podatkowej
- Zwrot odsetek z tytułu WNT po wyroku TSUE możliwy bez składania korekt deklaracji VAT
- Pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia a Wiążąca Informacja Stawkowa
- Kontrowersje dotyczące kontroli celno-skarbowej w zakresie akcyzy
- Czynności sprawdzające realizowane przez organ
- Przekształcenie kontroli podatkowej oraz celno-skarbowej w postępowanie podatkowe
- Zakończenie kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej
- Nowe zasady prowadzenia postępowań z tytułu importu towarów
- Nowe uprawnienia organów podatkowych przewidziane w Polskim Ładzie – nabycie sprawdzające
- Nowe uprawnienia organów podatkowych przewidziane w Polskim Ładzie – tymczasowe zajęcie ruchomości