Dotychczas w ramach cyklu „Startegia rozwoju gminy” przygotowaliśmy porady jak opracować diagnozę obszaru, analizę SWOT oraz w jaki sposób wyznaczać cele strategiczne i operacyjne w odniesieniu do planowania strategicznego w gminie. Teraz zajmiemy się tematyką kierunków działań i oczekiwanych rezultatów podejmowanych działań, a także źródeł ich finansowania.
Podsumowanie:
- Określenie kierunków działań to zdefiniowanie rodzajów przedsięwzięć, które należy zrealizować, aby osiągnąć cele strategiczne. Ważne aby zrobić to w sposób jak najbardziej ogólny.
- Gdy będziemy mieć wyznaczone kierunki działań, w następnym kroku musimy określić rezultaty, jakie planujemy osiągnąć w związku z ich realizacją.
- Musimy to koniecznie zrobić w sposób mierzalny i weryfikowalny. Następny krok to określenie źródeł finansowania inwestycji.
Kierunki działań podejmowanych dla osiągnięcia celów strategicznych w gminie
Obecnie w naszych pracach nad strategią rozwoju gminy jesteśmy na etapie posiadania opracowanych celów strategicznych rozwoju w wymiarze społecznym, gospodarczym i przestrzennym oraz przyporządkowanych im celów operacyjnych. Pora więc przejść do określenia kierunków działań, które musimy wykonać dla osiągnięcia celów strategicznych.
Te kierunki działań to nic innego, jak rodzaje planowanych przedsięwzięć, przedstawione w ujęciu ogólnym. Pamiętajmy bowiem, że wyznaczając kierunki działań nie podajemy konkretnych projektów planowanych do realizacji, lecz rodzaje zadań, które należy wykonać, aby osiągnąć postawiony sobie cel.
Kierunki działań – przykłady
Tak więc przykładowo, wyznaczając kierunki działań dla celu operacyjnego, który zdefiniowaliśmy jako: „Dobry stan infrastruktury drogowej” to jako kierunki działań można wskazać przykładowo „Budowę nowych dróg na terenie Gminy” czy też „Modernizację i remonty istniejącej sieci dróg”.
Nie wyznaczajmy kierunków działań schodząc do poziomu propozycji projektowych, takich chociażby jak „„Modernizacja drogi gminnej nr XYZ łączącej miejscowości A i B”. Planując w ten sposób, nasza strategia stanie się bardzo szybko nieaktualna. Dobrze wiemy bowiem, że propozycje planowanych w Gminie konkretnych inwestycji zmieniają się bardzo często, gdyż ich realizacja zależy od bardzo wielu czynników.
Mając natomiast określony kierunek działań jako „modernizację i remonty istniejącej sieci dróg”, kierunek ten z ogromnym prawdopodobieństwem będzie aktualny przez cały okres obowiązywania strategii i nie będzie w związku z tym konieczna aktualizacja dokumentu z powodu braku aktualności pierwotnie ustalonych kierunków działań.
Nasz ekspert Maria Murawska jest do Twojej dyspozycji.
Oczekiwane rezultaty strategii rozwoju w gminie
Zgodnie z art. 10 e, ust. 3, pkt 3) strategia rozwoju gminy określa oczekiwane rezultaty planowanych działań, w tym w wymiarze przestrzennym oraz wskaźniki ich osiągnięcia.
Rezultaty, podobnie jak cele muszą być mierzalne i weryfikowalne. Rezultaty będą stanowiły wyniki naszych działań. Muszą więc pokazywać w jakim stopniu zmierzamy do osiągniecia zakładanych celów.
Dla wszystkich rezultatów powinniśmy określić także wskaźniki wraz ze sposobem ich monitorowania, czyli podaniem źródła informacji skąd wynikać będzie planowana do osiągnięcia wartość wskaźnika.
Oczekiwane rezultaty strategii rozwoju – przykłady
Dla naszych kierunków działań, które wcześniej zdefiniowaliśmy jako „Budowa nowych dróg na terenie Gminy” oraz „Modernizacja i remonty istniejącej sieci dróg” jako rezultaty realizacji tych działań możemy wskazać przykładowo:
- Długość wybudowanych nowych dróg na terenie Gminy
- Długość zmodernizowanych dróg gminnych
A także wskazać rezultaty długofalowe, takie jak:
- Liczba osób korzystających z nowowybudowanych dróg.
- Liczba osób korzystających ze zmodernizowanych dróg.
Oczywiście musimy zmierzyć nasze rezultaty czyli wskazać dla nich wartości liczbowe.
Jako źródło danych do monitorowania wskaźników odnoszących się do długości dróg, wskazać możemy przykładowo protokół odbioru robót budowalnych, a dla wskaźników odnoszących się do liczby osób korzystających z dróg, wskazać możemy pomiary ruchu wykonane po zakończeniu realizacji inwestycji.
Gdy mamy już zdefiniowane kierunki działań i ich rezultaty, warto w tym miejscu opracować rozdział strategii odnoszący się do źródeł finansowania planowanych działań. Robiąc przecież plany inwestycyjne zawsze musimy przyjąć założenia odnośnie określenia dla nich ram finansowych, w tym potencjalnych źródeł finansowania planowanych działań.
I tu podobnie jak w przypadku definiowania kierunków działań, również określenie źródeł finansowania powinno mieć jak najbardziej ogólny charakter.
Możemy wskazać także kilka różnych potencjalnych źródeł finansowania. Przykładowo możemy założyć, że nasz projekt zostanie zrealizowany ze środków unijnych dostępnych w ramach programu regionalnego naszego województwa lub ze środków własnych. Taka sytuacja spowoduje brak konieczności dokonywania aktualizacji dokumentu w przypadku gdy dla projektu nie uda się pozyskać dofinansowania.
Strategia rozwoju gminy – 7 kluczowych kroków:
- Strategia rozwoju gminy – co to jest? Diagnoza obszaru
- Strategia rozwoju gminy – Analiza SWOT
- Strategia rozwoju gminy – cele strategiczne i operacyjne
- Strategia rozwoju gminy – kierunki działań i oczekiwane rezultaty
- Strategia rozwoju gminy – model struktury funkcjonalno – przestrzennej gminy
- Strategia rozwoju gminy – obszary strategicznej interwencji
- Strategia rozwoju gminy – system realizacji strategii
