Już 1 kwietnia 2018 r. zostaną ogłoszone nowe kategorie ryzyka i odpowiadające im stopy procentowe składki wypadkowej. Wzrost składki obejmie 4 grupy ryzyka, a dla 28 składka będzie niższa niż dotychczas. Takie wnioski płyną z projektu rozporządzenia z 26 stycznia 2018 r. Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki zmieniającego rozporządzenie w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków.
Ważna liczba ubezpieczonych
Zgodnie z przepisami ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, płatnicy składek podzieleni są na dwie grupy zależnie od liczby osób zgłaszanych do ubezpieczenia.
Dla wszystkich płatników składek zgłaszających do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych, stopa procentowa składki na to ubezpieczenie jest taka sama i wynosi 50% najwyższej stopy procentowej, ustalonej na dany rok składkowy dla grupy działalności. Taka sama stopa procentowa składki obowiązuje dla płatników składek niepodlegających wpisowi do rejestru REGON.
Nieco inaczej jest w przypadku płatników zgłaszających do ubezpieczenia wypadkowego przynajmniej 10 ubezpieczonych. Wówczas stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe ustala Zakład Ubezpieczeń Społecznych – jako iloczyn stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe określonej dla grupy działalności, do której należy dany płatnik, i wskaźnika korygującego ustalonego dla tego płatnika. Stopę procentową składki ZUS ustala tym płatnikom składek, którzy za trzy kolejne, ostatnie lata kalendarzowe przesłali Informację o danych do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe – ZUS IWA.
Pozostali płatnicy składek sami ustalają stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe. Dla nich stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe wynosi tyle, co stopa procentowa określona dla grupy działalności, do której należy płatnik.
Decyduje także kod PKD
Zgodnie z przepisami, płatnicy składek zostali przyporządkowani do określonych grup działalności, w zależności od rodzaju działalności Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), ujętej w rejestrze REGON podmiotów gospodarki narodowej. Klasyfikacja ta powiązana jest także z kategoriami ryzyka, a te ustala Minister rodziny, pracy i polityki społecznej. Stawka na ubezpieczenie wypadkowe będzie więc przyporządkowana dla danego płatnika zależnie od zapowiadanych kategorii ryzyka.
Kategorię ryzyka dla grupy działalności ustala się w zależności od ryzyka określonego wskaźnikami określającymi częstotliwość poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem, w wypadkach przy pracy śmiertelnych i ciężkich, stwierdzonych chorób zawodowych, czy zatrudnionych w warunkach zagrożenia w razie przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.
Wpływ każdego z wymienionych wskaźników częstości na ustalenie kategorii ryzyka dla grupy działalności jest równy.
Natomiast kategorię ryzyka dla płatnika składek, od której zależy indywidualny wskaźnik korygujący, ustala się w zależności od ryzyka określonego następującymi wskaźnikami częstotliwości:
- poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem
- poszkodowanych w wypadkach śmiertelnych i ciężkich
- zatrudnionych w warunkach zagrożenia w razie przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.
Wpływ wskaźników określonych w pkt 1 i 2 na ustalenie kategorii ryzyka dla płatników składek jest równy, a wskaźnika częstości określonego w pkt 3 – dwukrotnie większy niż każdego z tych dwóch wskaźników.
O ostatecznej wysokości stopy procentowej składki dla płatników, którzy zgłaszają do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych i byli zobowiązani do składania ZUS IWA za trzy ostatnie lata kalendarzowe, decydować będzie zarówno stopa procentowa ustalona dla grupy działalności, jak i indywidualny wskaźnik korygujący ustalany przez ZUS. Dopuszczalne wartości wskaźnika korygującego wynoszą od 0,5 do 1,5.
Wskaźnik ryzyka na podstawie danych GUS
Kategorię ryzyka dla grup działalności ustala się na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego za trzy ostatnie lata kalendarzowe, dostępne 31 stycznia danego roku. Kategorię ryzyka dla grup działalności ustala się na okres nie dłuższy niż trzy lata składkowe, co oznacza, że począwszy od roku składkowego rozpoczynającego się 1 kwietnia 2018 r. dla poszczególnych grup działalności powinny być ogłoszone nowe kategorie ryzyka.
Z najnowszego projektu rozporządzenia w tym zakresie wynika, że najniższa stopa procentowa składki dla grup działalności wynosić będzie 0,67 %, natomiast najwyższa – 3,33%.
Wysokość składki po zmianie niższa
Ponieważ stopa procentowa składki dla płatnika zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych oraz dla płatników składek niepodlegających wpisowi do rejestru REGON wynosi 50% najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok składkowy dla grup działalności, to w nowym roku składkowym (czyli już od 1 kwietnia 2018 r.) dla tych płatników składek będzie ona niższa i wyniesie 1,67 % (obecnie jest to 1,8 %).
Natomiast płatnicy składek, którzy nie składali informacji ZUS IWA, gdyż nie mieli takiego obowiązku, składkę na ubezpieczenie wypadkowe opłacają według stopy procentowej właściwej dla ich grupy działalności.
Ważne liczby
44,52 zł – wyniesie składka wypadkowa dla przedsiębiorców od 1 kwietnia 2018 r. (do 31 marca 2018 r. wynosi ona 47,98 zł)
10,52 zł – wyniesie składka wypadkowa dla nowych przedsiębiorców od 1 kwietnia 2018 r. (do 31 marca 2018 r. wynosi ona 11,34 zł)