Do końca 2017 roku jedynie 39 proc. gmin uchwaliło projekty rewitalizacyjne. Najlepiej radzi sobie Małopolska i miasta, największe zaległości mają gminy wiejskie oraz samorządowcy z województwa Pomorskiego.
Obecna perspektywa finansowa Unii Europejskiej (na lata 2014-2020) stworzyła polskim samorządom wyjątkową okazję, by sięgnąć po pokaźne pieniądze na inwestycje. Jednym z celów, na jaki mogą zdobyć wsparcie, jest rewitalizacja, czyli inwestycje na obszarach zdegradowanych społecznie i infrastrukturalnie. Łącznie w całej Polsce do wzięcia jest przynajmniej 6 mld zł (licząc jedynie inwestycje infrastrukturalne, do tego dochodzą miliardy zł na projekty „miękkie”). Aby jednak samorządy miały możliwość sięgnięcia po te pieniądze, muszą przyjąć tzw. plany rewitalizacji i najlepiej, żeby zrobiły to najpóźniej do końca 2018 r. Czy się wyrobią?
Eksperci z Grant Thornton sprawdzili, jak zaawansowane są polskie samorządy w przyjmowaniu programów rewitalizacji. Niestety, wnioski nie napawają optymizmem.
Jak wynika z raportu, do końca 2017 roku przyjęto do realizacji 977 programów, co oznacza, że jedynie 39 proc. gmin uchwaliło plany rewitalizacyjne, a miały na to czas już od 2015 roku. Istnieje tym samym poważne ryzyko, że wiele samorządów nie zdąży z zatwierdzeniem programów do końca 2018 roku, co oznaczałoby w praktyce brak możliwości pozyskania dofinansowania na projekty realizacyjne w tej perspektywie finansowej.
Senior Menedżer, Doradztwo Europejskie
Trzeba przyznać, że przygotowanie programu nie jest proste, zwłaszcza jeśli samorząd przygotowuje go po raz pierwszy. Z pewnością nie jest to jednak zadanie niewykonalne, skoro już tysiąc samorządów z nim sobie poradziło.
Duże różnice w stanie zaawansowania samorządów widać między gminami miejskimi i wiejskimi. O ile niemal 68 proc. samorządów miejskich miało przyjęte programy rewitalizacyjne, o tyle wśród włodarzy wiejskich jedynie 29 proc. wykonało wysiłek i może pochwalić się przyjętym projektem. Jeszcze silniejsze zróżnicowanie widać w ujęciu terytorialnym – z jednej strony, z województwie małopolskim aż 74,2 proc. samorządów przyjęło programy rewitalizacji. Z drugiej – alarmujące są doniesienia z województwa pomorskiego, gdzie jedynie 8 proc. gmin ma zaakceptowane projekty.
Wykres: Odsetek wszystkich gmin w danym województwie, które przyjęły do końca 2017 r. programy rewitalizacji (w proc.)
Źródło: Obliczenia własne Grant Thornton na postawie danych urzędów marszałkowskich