Wspólne rozliczenie podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) przez osoby pozostające w związku małżeńskim jako jeden ze sposobów zaoszczędzenia podatku może okazać się niezwykle korzystne dla małżonków uzyskujących dochody o zróżnicowanej wysokości.
Podsumowanie:
- Jako alternatywa do ogólnych zasad opodatkowania osób fizycznych, małżonkowie mogą zdecydować się na wspólne rozliczenie podatkowe;
- Wspólne rozliczenie małżonków w zdecydowanej większości skutkuje korzyścią w formie zaoszczędzonego podatku;
- Nowy Ład, wraz z wejściem w życie dnia 1 lipca 2022 r., wprowadził możliwość wspólnego rozliczenia dochodów małżonków od momentu powstania związku małżeńskiego, nawet jeśli został zawarty po rozpoczęciu roku podatkowego.
Wspólne rozliczenie małżonków – zmiany od 2022
Dochody każdego z małżonków, co do zasady, podlegają odrębnemu opodatkowaniu. Natomiast ustawodawca daje możliwość wspólnego rozliczania się przez małżonków.
Wspólne rozliczenie dochodów małżonków jest w szczególności korzystne w sytuacjach, w których jeden z małżonków osiąga znacznie wyższe dochody od drugiego małżonka.
Wspólne rozliczenie dochodów przez małżonków jest od lat chętnie wybieraną preferencją podatkową. Wraz z wejściem w życie Polskiego Ładu dostęp do preferencji został ułatwiony. Za rok 2022 możliwe będzie wspólne rozliczenie osób, które zawarły związek małżeński po rozpoczęciu roku podatkowego. Zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 2 małżonkowie mogą rozliczyć się wspólnie od momentu zawarcia małżeństwa do końca roku podatkowego, wyjątek stanowi śmierć małżonka przed końcem roku podatkowego. Przed wejściem w życie Polskiego Ładu małżeństwo musiało zostać zawarte przed rozpoczęciem roku podatkowego, aby móc rozliczyć się wspólnie z małżonkiem w danym roku. Jeżeli jednak w trakcie roku doszło do rozwodu, podatnicy nie będą mogli rozliczać się wspólnie za tę część roku, w którym pozostawali w związku małżeńskim. Warto przypomnieć, że warunkiem skorzystania ze wspólnego rozliczenia jest konieczność pozostawania we wspólności majątkowej. Ponadto małżonkowie muszą być polskimi rezydentami podatkowymi.
Ustawa nie przewiduje możliwości skorzystania ze wspólnego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych, jeżeli chociażby jeden z małżonków:
- wybrał formę opodatkowania w postaci podatku liniowego, formę ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, wyjątkiem są przychody opodatkowane w formie ryczałtu z najmu lub dzierżawy lub formę Karty Podatkowej,
- podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z podatku tonażowego.
Korzyści ze wspólnego rozliczenia
Obliczenie podatku w przypadku wspólnego rozliczenia dochodów małżonków wygląda następująco:
- Dochody małżonków są sumowanie;
- Od sumy dochodów odjąć należy standardowe koszty uzyskania przychodu, składki ZUS oraz inne odliczenia;
- Uzyskany w ten sposób wynik należy podzielić przez dwa;
- Kwotę dochodu dla każdego z małżonków mnoży się przez właściwą stawkę podatku.
Wspólne rozliczenie małżonków – przykład
Poniżej prezentujemy przykłady wspólnego rozliczenia wraz z potencjalną kwotą oszczędności podatkowej:
| Indywidualne rozliczenie | Małżonek 1 | Małżonek 2 |
|---|---|---|
| Dochód roczny po odliczeniach | 180 000 | 50 000 |
| Wysokość podatku | 60 000 * 0,32 + 120 000 * 0,12 - 3600 = 30 000 | 50 000 * 0,12 – 3 600 = 2 400 |
| Podatek razem | 30 000+2400=32 400 |
| Wspólne rozliczenie małżonków | |
|---|---|
| Wspólny dochód roczny małżonków po odliczeniach | 230 000 |
| Podatek obliczony dla każdego z małżonków | 230 000 : 2 = 115 000 115 000 * 0,12 – 3 600 = 10 200 |
| Podatek razem | 20 400 |
| Oszczędność na podatku | 32 400 – 20 400 = 12 000 |
Wspólne rozliczenie małżonków – jak skorzystać?
W celu wspólnego rozliczenia dochodów przynajmniej jeden z małżonków jest zobowiązany do złożenia wniosku o wspólne opodatkowanie dochodów w zeznaniu rocznym. W przypadku, gdy tylko jeden z małżonków złoży wniosek, traktuje się je tak jakby, został do tego upoważniony przez drugiego małżonka. W praktyce sprowadza się to do zaznaczenia odpowiednich pól w zeznaniu podatkowym.
Ponadto, jeżeli pracownik ma zamiar wspólnego rozliczenia dochodów z małżonkiem powinien zgłosić ów zamiar pracodawcy, aby mógł on prawidłowo obliczyć i pobrać zaliczkę od wynagrodzenia. W myśl art. 32 ust. 1a Ustawy PIT, jeśli pracownik złoży u pracodawcy oświadczenie o zamiarze wspólnego rozliczenia dochodów z małżonkiem wówczas w przypadku nie przekroczenia górnej granicy pierwszej skali podatkowej przez obojga małżonków pracodawca jako płatnik zobowiązany jest do pobierania zaliczek w wysokości 17%, a od nadwyżki 32%, pomniejszone o 1/12 kwoty zmniejszającą podatek, określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej.
Oświadczenie pracownika o rozliczeniu dochodów z małżonkiem powinno zostać złożone na piśmie. Jednakże, nie została przewidziana konkretna forma dokumentu, jaki należy przedłożyć pracodawcy.
Wspólne rozliczenie małżonków od lat cieszy się dużym zainteresowaniem wśród podatników, a przepisy wprowadzone w ramach Polskiego Ładu zwiększyły jeszcze atrakcyjność tej preferencji podatkowej. Obowiązujące od 2022 r. zmiany pozwalają bowiem na wspólne rozliczenie osób, które zawarły związek małżeński już po rozpoczęciu roku podatkowego.
