Ulga B+R z roku na rok zyskuje na popularności wśród polskich przedsiębiorców prowadzących prace badawcze lub rozwojowe. Potencjał ulgi B+R nadal nie jest jednak w pełni wykorzystany, ze względu na wiele czynników zmniejszających atrakcyjność tej preferencji. Chodzi m.in. o nieprecyzyjne przepisy podatkowe, komplikacje związane z otrzymaniem prawidłowej interpretacji indywidualnej oraz rozbieżności interpretacyjne organów podatkowych.
Dwunasty wpis, zamykający cykl artykułów „12 Przykazań ulgi B+R” odnosi się do oceny przyszłości preferencji podatkowej jaką jest ulga B+R. W naszym cyklu przedstawiliśmy najistotniejsze kwestie związane z ulgą B+R. W każdym z wpisów szczegółowo przedstawiliśmy odrębne zagadnienie, natomiast całokształt artykułów stanowi kompendium wiedzy na temat ulgi na działalność badawczo-rozwojową.
Wzrost zainteresowania ulgą B+R
Bez wątpienia zainteresowanie korzystaniem z ulgi B+R wzrasta z każdym rokiem. Jak wskazaliśmy w poprzednim artykule z naszego cyklu liczba podatników korzystających z ulgi B+R na przestrzeni czerech lat wzrosła prawie osiemnastokrotnie. Ponadto przedsiębiorcy coraz częściej inwestują w swoich działalnościach w badania i rozwój, w tym również w odpowiednią kadrę pracowniczą. Według danych GUS w latach 2018-2020 działalność innowacyjną wykazało odpowiednio 33% przedsiębiorstw usługowych oraz 36,7% przedsiębiorstw przemysłowych. Łączna suma wydatków na działalność innowacyjną w przedsiębiorstwach usługowych wyniosła 18,399 mld zł, natomiast w przedsiębiorstwach przemysłowych nakłady wyniosły 20,378 mld zł.
W naszej opinii jednak, pomimo wzrostu poziomu wsparcia z zastosowania tej preferencji, ulga B+R nadal nie jest wykorzystywana na odpowiednim poziomie. Wielu przedsiębiorców w dalszym ciągu nie korzysta w swojej działalności z rezultatów prowadzonych prac badawczo-rozwojowych, na co pływa wiele czynników, m.in. brak wiedzy na temat podatkowych narzędzi wsparcia, przeszkody finansowe w przypadku firm z mniejszym kapitałem, ale również obawa o zmienność przepisów oraz prawdopodobieństwo zakwestionowania wielkości odliczenia przez organy podatkowe.
Problematyczne kwestie związane z ulgą B+R
Wiele kwestii związanych z ulgą B+R nadal wymaga wyjaśnienia. Największa trudność sprawia odpowiednia identyfikacja kosztów kwalifikowanych, które powiększają kwotę do odliczenia. Istnieją zagadnienia, co do których organy podatkowe nie opracowały jednolitego stanowiska pomimo utrwalonej linii orzeczniczej sądów administracyjnych, m. in. w zakresie urlopów i dni absencji pracowników, o czym wspominaliśmy w opublikowanym 16 kwietnia artykule pt. „Jak rozliczyć koszty kwalifikowane B+R związane z wynagrodzeniami?”.
Dodatkową trudnością dla polskich przedsiębiorców jest ewidencjonowanie czasu pracy pracowników wykonujących swoje obowiązki w zakresie działań B+R. Przepisy podatkowe nie stanowią o obowiązku, ani sposobie ewidencjonowania czasu osób wykonujących prace badawczo-rozwojowe. Organy podatkowe stoją na stanowisku, że koszt kwalifikowany będzie stanowić wynagrodzenie za faktycznie wykorzystywane czynności o charakterze B+R. Ewidencja niezbędna jest do określenia części wynagrodzenia stanowiącej koszt kwalifikowany w przypadku wykonywania przez pracownika zarówno działań niezwiązanych z B+R, jak również działań o takich charakterze. Ustawodawca nie narzucił konkretnego sposobu prowadzenia ewidencji, pozostawiając przedsiębiorcom dowolność w tej kwestii. W praktyce może się to wiązać z możliwością kwestionowania przez organy podatkowe kompletności systemu raportowania czasu pracy.
Dodatkowo, warto zwrócić uwagę na fakt, że przepis odnoszący się do kosztów poniesionych na ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmiot z art. 7 – Prawo o szkolnictwie wyższym wciąż narusza zasadę swobody świadczenia usług ze względu na to, że przedsiębiorcom nie przysługuje odliczenie z tytułu zakupu wyżej wymienionych usług od podmiotów zagranicznych, nawet jeżeli w swoim kraju podmioty te posiadają status jednostki naukowej.
To tylko przykładowe kwestie związane z ulgą B+R, które przez swoje niejasności często zniechęcają przedsiębiorców do skorzystania z omawianej preferencji podatkowej.
Przyszłość preferencji podatkowych związanych z innowacyjnością
Jak wskazaliśmy, sukcesywnie rośnie z roku na rok zainteresowanie ulgą jak i poszerza się zakres, w jakim przedsiębiorcy mogą korzystać z tej preferencji podatkowej. Wśród ostatnich zmian wprowadzona została tzw. ulga na innowacyjnych pracowników – umożliwiająca obniżenie zaliczek na podatek dochodowy w przypadku podatników, którzy nie odliczyli ulgi B+R w latach poprzednich. Zwiększono również w wysokość odliczenia kosztów wynagrodzeń pracowniczych do 200%.
Ponadto od 1 stycznia 2022 r. wprowadzono zupełnie ulgi podatkowe związane z innowacyjnością: tj.: na robotyzację, na prototyp, na ekspansję. Co istotne, korzystanie ze wszystkich nowych preferencji może być łączone równocześnie przez podatników korzystających z ulgi B+R.
Więcej na informacji temat nowych ulg znajdą Państwo w naszych artykułach:
Kolejnym znaczącym udogodnieniem jest wprowadzenie możliwości jednoczesnego korzystania z ulgi B+R oraz ulgi IP Box. Ulga IP Box stanowi zachętę do inwestowania w działalność związaną z prawem własności intelektualnej powstałej na skutek działalności B+R. Stawka podatkowa dla dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w takim przypadku wynosi 5%, zamiast standardowych 19%.
Ulga w założeniach ma na celu wspieranie rozwoju technologii i inicjowanie powstawania nowych miejsc pracy w branżach związanych w własnością intelektualną, takich jak IT. Warunkiem koniecznym do skorzystania z IP Box jest prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej oraz odpowiednie zaewidencjonowanie przychodów oraz kosztów związanych z poszczególnymi prawami własności intelektualnej.
Preferencja w postaci ulga IB Box została szczegółowo opisana w naszym kolejnym cyklu artykułów.
Podsumowując należy stwierdzić, że ustawodawca przykłada coraz większą uwagę na zapewnienie jak największej atrakcyjności podatkowej prowadzenia działalności innowacyjnej w Polsce. Całokształt wprowadzanych zmian wskazuje jasno, że podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową powinni oczekiwać utrzymania dotychczasowych preferencji, a nawet dalszych korzystnych zmian.
Uważamy, że potencjał ulgi B+R jest duży i w dalszym ciągu nie do końca wykorzystany przez wiele podmiotów prowadzących działalność badawczo-rozwojową. Cykl naszych artykułów ma na celu wyjaśnić wątpliwości związane z ulgą B+R oraz korzystaniem z niej.
AUTOR: Karolina Milan, Konsultant, Działalność innowacyjna – ulga B+R i IP Box
Cykl „12 Przykazań ulgi B+R” składa się z poniższych artykułów:
- Czym jest ulga B+R?
- Działalność badawczo-rozwojowa w 2023 roku – definicja ustawowa i przykłady
- Działalność badawczo-rozwojowa w 2022 roku – orzecznictwo i interpretacje indywidualne
- Czym są koszty kwalifikowane B+R?
- Jak rozliczyć koszty kwalifikowane B+R związane z wynagrodzeniami?
- Jak rozliczyć koszty kwalifikowane B+R związane z materiałami?
- Jak rozliczyć koszty kwalifikowane B+R związane z amortyzacją?
- Ewidencja podatkowa w uldze B+R
- Ewidencja czasu pracy w uldze B+R
- Jak ująć ulgę B+R w zeznaniu rocznym?
- Strata podatkowa a ulga B+R
- Przyszłość ulgi B+R
