W niniejszym artykule wskazujemy 5 powodów, dla których nie warto działać jako spółka cywilna.
Chcesz przekształcić spółkę cywilną? Skontaktuj się z naszym ekspertem! Karolina Kulińska-Polak, tel. ,
1. Spółka cywilna – najbardziej nieintuicyjna forma prawna
Pierwszym powodem, dla którego nie warto prowadzić biznesu w formie spółki cywilnej, jest niewątpliwie jej nieintuicyjny charakter. Z jednej strony wspólnicy spółki cywilnej mają poczucie, że stanowi ona odrębny od nich twór, bo przecież do spółki wnosi się wkłady, jak również posiada ona własną nazwę oraz numery NIP i REGON. Z drugiej strony spółka cywilna pozostaje wyłącznie umową cywilnoprawną, w szczególności nie ma ona osobowości prawnej ani należącego do niej majątku. Wkłady oraz majątek nabyty w toku działalności jest bowiem majątkiem wspólnym wspólników spółki cywilnej. To wszystko sprawia, że prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej nie tylko bywa skomplikowane dla jej wspólników, ale również pociąga za sobą dalsze negatywne konsekwencje prawne, o których mowa poniżej.
Google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
2. Spółka cywilna nie zabezpiecza majątku prywatnego wspólników
Drugą wadą spółki cywilnej jest brak jakiegokolwiek zabezpieczenia majątku prywatnego wspólników na wypadek problemów finansowych spółki. Zgodnie z art. 864 Kodeksu cywilnego: „Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie”.
Ważny fragment
Oznacza to, że wspólnicy spółki cywilnej w sposób nieograniczony odpowiadają za zobowiązania spółki nie tylko majątkiem wchodzącym w skład majątku wspólnego, ale każdy z nich odpowiada także swoim majątkiem prywatnym, pozostającym poza majątkiem wspólnym.
Co ważne, rozwiązanie spółki cywilnej albo wystąpienie wspólnika ze spółki nie uchyla tej odpowiedzialności za zobowiązania powstałe wcześniej w toku jej działalności.
Remedium może stanowić przekształcenie spółki cywilnej w spółkę kapitałową, np. w spółkę z o.o., gdyż dochodzi wówczas do rozdzielenia majątku spółki (będącej odrębną osobą prawną) od majątków prywatnych jej wspólników. Tym samym wspólnicy spółki kapitałowej nie odpowiadają swoimi prywatnymi majątkami za zobowiązania spółki.
3. Spółka cywilna – duża odpowiedzialność, małe oszczędności podatkowe
Trzecim powodem, dla którego nie warto obecnie prowadzić biznesu w formie spółki cywilnej, są kwestie obciążeń publicznoprawnych. W przeszłości wielu przedsiębiorców decydowało się na spółkę cywilną, ponieważ można było liczyć na stosunkowo niskie i łatwe do obliczenia obciążenia podatkowe. Dzisiaj sytuacja wygląda zgoła inaczej, biorąc pod uwagę aktualne regulacje dotyczące składki zdrowotnej, której wysokość uzależniono od dochodu (przy skali podatkowej składka wynosi 9% dochodu, a przy podatku liniowym 4,9% dochodu) oraz pojawiający się niekiedy obowiązek zapłacenia daniny solidarnościowej (4% od nadwyżki dochodu powyżej 1 mln zł).
Ważny fragment
Okazuje się więc, że surowa odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki cywilnej nie jest w żaden sposób rekompensowana przez oszczędności podatkowe.
Z tego względu coraz więcej wspólników spółek cywilnych rozważa ich przekształcenie w spółkę z o.o. oraz przejście na tzw. estoński CIT (ryczałt estoński). Dzięki temu obowiązek zapłaty podatku dochodowego pojawi się dopiero w momencie wypłaty zysków na rzecz wspólników, przy czym nawet wypłata całości lub części zysków do wspólników może wiązać się z niższym podatkiem niż ten, jaki byłby płacony, gdyby działalność była kontynuowana w formie spółki cywilnej. Wysokość możliwej oszczędności podatkowej można samodzielnie wyliczyć, korzystając z przygotowanego przez Grant Thornton kalkulatora estońskiego CIT.
Kalkulator estońskiego CIT
Odpowiedz na kilka pytań i dowiedz się czy Twój biznes jest gotowy na estoński CIT i ile dzięki temu możesz zaoszczędzić.
W tym kontekście warto jeszcze zwrócić uwagę, że posiadanie statusu wspólnika spółki kapitałowej (w odróżnieniu od spółki cywilnej), co do zasady, nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi oraz ubezpieczeniem zdrowotnym.
4. Spółka cywilna – przeszkoda w sprzedaży firmy
Czwartą wadą spółki cywilnej, która może w znaczący sposób ograniczyć plany na rozwój działalności, jest jej bardzo ograniczona elastyczność. Przede wszystkim w skład spółki cywilnej musi wchodzić co najmniej dwóch wspólników, co oznacza, że gdyby jeden z nich chciał wystąpić ze spółki, to przestałaby ona istnieć. Ponadto w ramach spółki cywilnej nie jest możliwe zbycie części praw i obowiązków jednego ze wspólników na rzecz innej osoby.
Ważny fragment
Zasygnalizowane trudności czynią w zasadzie niemożliwym pozyskanie jakiegokolwiek zewnętrznego inwestora dla wsparcia rozwoju spółki cywilnej.
Na marginesie należy zauważyć, że w praktyce zaufanie inwestorów (zwłaszcza zagranicznych) do tej formy prowadzenia działalności jest bardzo ograniczone i w celu sprzedaży całości bądź części firmy najczęściej wymagane jest przekształcenie spółki cywilnej w spółkę kapitałową.
5. Spółka cywilna – problem na wypadek sukcesji
Piątym powodem, dla którego nie warto prowadzić biznesu w formie spółki cywilnej, są kwestie sukcesyjne związane m.in. z dziedziczeniem. Tak jak zostało już wcześniej wspominane, spółka cywilna nie ma osobowości prawnej, w związku z czym stroną wszelkich umów, jak również adresatami wszelkich licencji, koncesji, zezwoleń, ulg itp., pozostają wspólnicy spółki cywilnej.
Ważny fragment
W razie śmierci wspólnika spółki cywilnej może dojść do wygaśnięcia umów czy decyzji administracyjnych, które są kluczowe dla prowadzenia dalszej działalności przez spółkę.
Tym samym działalność operacyjna spółki może zostać nagle wstrzymana, co w dalszej kolejności może doprowadzić nawet do upadku całego biznesu.
Pewnym rozwiązaniem w tym zakresie jest ustanowienie zarządu sukcesyjnego, przy czym ma ono charakter niedoskonały i jedynie tymczasowy. Zdecydowanie lepszą opcją jest przekształcenie spółki cywilnej w spółkę kapitałową, np. w spółkę z o.o., ponieważ to spółka kapitałowa stanie się wówczas stroną wszelkich umów i adresatem wszelkich decyzji administracyjnych związanych z prowadzoną działalnością. W konsekwencji śmierć wspólnika spółki kapitałowej nie będzie miała wpływu na działalność operacyjną i dalsze funkcjonowanie spółki.
Zyskaj dzięki przekształceniu – prawne i podatkowe korzyści przekształcenia spółki cywilnej
Niezależnie od powyższego warto dodać, że prowadzenie działalności w formie spółki kapitałowej, w odróżnieniu od spółki cywilnej, umożliwia płynne przeprowadzenie procesu sukcesji, np. poprzez wprowadzenie następców danego wspólnika do spółki jako wspólników mniejszościowych, a następnie stopniowe zwiększanie ich zaangażowania pod okiem sukcesora.
Przedstawione powyżej 5 powodów, dla których nie warto działać jako spółka cywilna, stanowią silne i rzeczywiste argumenty, aby rozważyć zmianę formy prowadzenia biznesu. Najlepszym rozwiązaniem w tym zakresie wydaje się być przekształcenie spółki cywilnej w spółkę kapitałową, np. w spółkę z o.o. Przed rozpoczęciem tego procesu warto sprawdzić, jakie są jego koszty i oraz w jaki sposób wygląda procedura przekształcenia.
AUTOR: Mikołaj Roszyk, Associate w Zespole Kancelarii Prawnej Grant Thornton
Sprawdź cykl artykułów „Przekształcenie spółki cywilnej”
- Planujesz przekształcenie spółki cywilnej? Sprawdź decyzje i umowy!
- Spółka cywilna – co zyskasz przekształcając ją w spółkę z o.o.?
- Przekształcenie spółki cywilnej – jakie są koszty i czas trwania?
- Przekształcenie spółki cywilnej – jak przebiega proces?
- Przygotowanie do przekształcenia spółki cywilnej – od czego zacząć?
- 5 powodów, dla których nie warto działać jako spółka cywilna
- Spółka cywilna – dlaczego tracisz działając w tej formie prawnej? [Informator]
![Spółka cywilna – dlaczego tracisz działając w tej formie prawnej? [Informator]](https://grantthornton.pl/wp-content/uploads/2024/04/worried-young-businessman-using-digital-tablet-in-2023-11-27-05-18-32-utc-2000px.jpg)
