Jedną z głównych przesłanek decydujących o tym, czy dany podmiot można uznać za spółkę holdingową w rozumieniu Ustawy CIT jest wymóg prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej. Przepisy Ustawy CIT odnoszą się w tej kwestii do regulacji dotyczących zagranicznych spółek kontrolowanych. Kwestia ta może budzić w praktyce istotne wątpliwości.
Podsumowanie
- Spółka Holdingowa musi wykonywać rzeczywistą działalność, aby móc korzystać ze zwolnienia z opodatkowania przychodów z tytułu zbycia udziałów lub akcji.
- W celu ustalenia, czym jest prowadzenie rzeczywistej działalności gospodarczej, należy sięgnąć do przepisów o zagranicznej jednostce kontrolowanej.
Polska Spółka Holdingowa
W ramach zmian wprowadzonych wraz z Polskim Ładem, ustawodawca przewidział nowe rozwiązanie jakim jest Polska Spółka Holdingowa. Nowy reżim opodatkowania dedykowany jest polskim spółkom kapitałowym, które spełniają warunki określone w Ustawie CIT. Do głównych korzyści tego modelu należy zaliczyć przede wszystkim zwolnienie z podatku przychodów z tytułu zbycia udziałów lub akcji spółki zależnej.
Spółka holdingowa a rzeczywista działalność gospodarcza
Jednym z kryteriów możliwości skorzystania z nowo wprowadzonego rozwiązania jest przesłanka wykonywania rzeczywistej działalności gospodarczej przez spółkę holdingową. Nowe przepisy wprost odwołują się w tej kwestii do przepisów dotyczących zagranicznej jednostki kontrolowanej. Zgodnie z tymi regulacjami, przy ocenie, czy zagraniczna jednostka kontrolowana prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą, bierze się pod uwagę w szczególności, czy:
- zarejestrowanie podmiotu wiąże się z istnieniem przedsiębiorstwa, w ramach którego ta jednostka wykonuje faktycznie czynności stanowiące działalność gospodarczą, w tym w szczególności czy jednostka ta posiada lokal, wykwalifikowany personel oraz wyposażenie wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej;
- podmiot nie tworzy struktury funkcjonującej w oderwaniu od przyczyn ekonomicznych;
- istnieje współmierność między zakresem działalności prowadzonej przez podmiot a faktycznie posiadanym lokalem, personelem lub wyposażeniem;
- zawierane porozumienia są zgodne z rzeczywistością gospodarczą, mają uzasadnienie gospodarcze i nie są w sposób oczywisty sprzeczne z ogólnymi interesami gospodarczymi tej jednostki;
- podmiot samodzielnie wykonuje swoje podstawowe funkcje gospodarcze przy wykorzystaniu zasobów własnych, w tym obecnych na miejscu osób zarządzających.
Często, całokształt wyżej wymienionych elementów określa się jako substrat majątkowo-osobowy, który decyduje o tym, czy dany podmiot faktycznie prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą.
Pomimo krótkiego okresu obowiązywania przepisów o Polskiej Spółce Holdingowej, już teraz można zakładać, że ustalenie, czy spółka holdingowa prowadzi rzeczywistą działalność będzie powodować wiele wątpliwości interpretacyjnych. Jak wiadomo, sama specyfika spółek holdingowych powoduje, że z reguły podmiot holdingowy przede wszystkim koordynuje działalność spółek zależnych, zarządza płynnością finansową grupy, czy też zajmuje się planowaniem strategicznym i organizacją działalności całej struktury. Specyfika pełnionej funkcji powoduje, że zakres niezbędnych aktywów i zasobów ludzkich jest inny niż w przypadku spółek operacyjnych. Wobec tego, wydaje się, że spełnienie omawianego wymogu potencjalnie może nastręczać spółkom wiele problemów, a sprawy z pewnością nie ułatwia brak precyzyjnych regulacji.
Skutki braku spełnienia wymogu wykonywania rzeczywistej działalności
W sytuacji, w której fiskus uzna, że spółka nie prowadzi rzeczywistej działalności, traci ona prawo do uznania jej za spółkę holdingową w rozumieniu Ustawy CIT. Co za tym idzie, nie może ona skorzystać w szczególności ze zwolnienia dotyczącego odpłatnego zbycia udziałów lub akcji, co w praktyce pociągać będzie za sobą daleko idące konsekwencje podatkowe.
Podsumowując, aby spółka mogła zostać uznana za spółkę holdingową w rozumieniu Ustawy CIT, musi spełnić przesłankę wykonywania rzeczywistej działalności gospodarczej. Polski ustawodawca odwołuje się w tej kwestii wprost do przepisów o zagranicznej jednostce kontrolowanej. Jak się wydaje, przesłanki spełnienia omawianego wymogu mogą być różne, w zależności od tego czym dana spółka się zajmuje, a interpretacji przepisów z pewnością nie ułatwia brak precyzji po stronie polskiego ustawodawcy.
AUTOR: Filip Borowicz, Zespół Podatkowego Doradztwa Transakcyjnego, Założenie i reorganizacja biznesu
