Nowelizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw, którą przygotowało Ministerstwo Pracy, wprowadziło wiele zmian, które obowiązują lub dopiero będą obowiązywać od 2016r.
Do tej pory…
Prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługiwało jedynie osobom zatrudnionym na etacie oraz tym, które opłacały ubezpieczenie chorobowe. Było to równoznaczne z posiadaniem prawa do urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego.
A jak jest teraz …?
Od 1 stycznia 2016 r. przez okres 12 miesięcy od urodzenia dziecka, rodzice będą otrzymać kwotę netto w wysokości 1 000 zł. jako świadczenie rodzicielskie. Świadczenie te przysługiwać będzie zarówno bezrobotnym, studentom, osobom pracującym na podstawie umowy o dzieło jak i rolnikom. W tym przypadku ustawodawca nie przyjął progu dochodowego, więc prawo do niego nabywają wszyscy rodzice, bez względu na status finansowy, a jeżeli wyliczona kwota świadczenia będzie niższa, to zasiłek będzie uzupełniony do 1 tys. zł netto.
Oznacza to, że zarówno zleceniobiorca zarabiający 500 zł. brutto, czy pracownik zatrudniony na małą część etatu, zawsze w przypadku trwania zasiłku macierzyńskiego czy rodzicielskiego przez cały miesiąc kalendarzowy otrzymają zasiłek macierzyński nie mniejszy niż 1 000 zł. netto. Wyrównanie to nie dotyczy zasiłku wypłacanego w okresie urlopu ojcowskiego.
Rozszerzono zakres przypadków, w których rodzice dziecka będą mogli dzielić się uprawnieniami z tytułu macierzyństwa. Są to sytuacje gdy jedno z rodziców jest pracownikiem, a drugie jest osobą ubezpieczoną w systemie pozapracowniczym. Także w przypadku rezygnacji przez ubezpieczoną legitymującą się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, z zasiłku macierzyńskiego po 14 tygodniach po porodzie, przerwanie pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres pobytu w szpitalu, zgon matki ubezpieczonej lub porzucenia przez nią dziecka.
Kolejna zmiana to sytuacja kiedy matka dziecka podejmie zatrudnienie w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, pracownikowi – ojcu wychowującemu dziecko przysługuje, w okresie trwania zatrudnienia matki, prawo do części urlopu macierzyńskiego. Ta część przysługiwać będzie od dnia podjęcia zatrudnienia przez matkę dziecka aż do wyczerpania wymiaru urlopu macierzyńskiego, który przysługiwałby matce dziecka oraz zasiłek macierzyński za okres tego urlopu.
Sprawdź Outsourcing kadr i płac Grant Thornton
Ważna zmiana dotyczy zasiłku macierzyńskiego przysługującego za okres po zgonie dziecka
W przypadku kiedy następuje zgon dziecka po upływie 8 tygodni życia – pracownica, która urodziła więcej niż jedno dziecko przy jednym porodzie, zachowuje prawo do urlopu macierzyńskiego w wymiarze stosownym do liczby dzieci pozostałych przy życiu, jednak nie krócej niż przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka. Zasada ta ma odpowiednio zastosowanie do ubezpieczonych niebędących pracownikami, osób pobierających zasiłek macierzyński w okresie urlopu wychowawczego oraz osób pobierających zasiłek macierzyński po ustaniu tytułu ubezpieczenia.
Kolejna bardzo istotną zmianą dla rodziców jest wydłużenie urlopu rodzicielskiego od stycznia 2016
Od 2 stycznia 2016 r. jeśli rodzic zdecyduje się łączyć urlop rodzicielski z pracą na część etatu, proporcjonalnie wydłuży się czas pobierania zasiłku macierzyńskiego. Oznacza to, że wymiar urlopu podwoi się i będzie wynosił nie 32, tylko 64 tygodnie.
W tym rozwiązaniu bardzo opłacalnym jest łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą w wymiarze maksymalnie 1/2 etatu, gdyż ustawodawca stworzył możliwość wydłużenie urlopu rodzicielskiego. Maksymalnie, gdy cały urlop rodzicielski łączymy z pracą na pół etatu, jego wymiar się podwaja i będzie wynosił nie 32 tygodnie (34 tygodnie przy większej liczbie dzieci urodzonych przy jednym porodzie) tylko 64 tygodnie (68 tygodni przy większej liczbie dzieci).
Celem nowelizacji jest postulowane od dawna uelastycznienie zasad udzielania i korzystania z urlopów rodzicielskich. Po raz pierwszy dopuszczono możliwość podzielenia się uprawnieniami rodzicielskimi między rodzicami, z których jedno jest zatrudnione na etacie, a drugie jest objęte ubezpieczeniem społecznym z innego tytułu niż stosunek pracy. Nowelizacja z założenia ma wprowadzać rozwiązania pomocne w łączeniu życia zawodowego i rodzinnego. Mamy nadzieję, że faktycznie tak będzie…