Jakie prace są zakazane dla kobiet karmiących piersią?

Pracownice karmiące piersią (oraz będące w ciąży, zgodnie z art. 176 par. 1 kp) nie mogą wykonywać prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia – ponieważ prace te mogą mieć niekorzystny wpływ na ich zdrowie lub karmienie dziecka (bądź przebieg ciąży).

Wykaz prac wzbronionych kobietom karmiącym piersią został zawarty w rozporządzeniu Rady Ministrów z 3 kwietnia 2017 r. w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią. Należą do nich m.in.: prace związane z wysiłkiem fizycznym i transportem ciężarów oraz wymuszoną pozycją ciała; prace w mikroklimacie zimnym, gorącym i zmiennym oraz w podwyższonym lub obniżonym ciśnieniu; prace w kontakcie ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi, w narażeniu na działanie szkodliwych substancji chemicznych lub pola elektromagnetycznego o określonej częstotliwości oraz promieniowania jonizującego, itd. Poniżej przybliżamy kluczowe informacje na ten temat.

Pobierz informator: Pracownicze uprawnienia rodzicielskie 2024 – urlopy, świadczenia, wnioski

Jakich ciężkich prac nie mogą wykonywać kobiety karmiące piersią?

Prace związane z wysiłkiem fizycznym i transportem ciężarów oraz wymuszoną pozycją ciała, których nie powinny wykonywać kobiety karmiące piersią, to:

• prace, przy których maksymalne wartości obciążenia pracą fizyczną przekraczają 4200 kJ na zmianę roboczą, a przy pracy dorywczej (zgodnie z definicją ust. 1 pkt 1) 12,5 kJ/min;
• ręczne podnoszenie i przenoszenie przedmiotów o masie przekraczającej: 6 kg – przy pracy stałej lub 10 kg – przy pracy dorywczej;
• ręczna obsługa elementów urządzeń (dźwigni, korb, kół sterowniczych itp.), przy której jest wymagane użycie siły przekraczającej: przy obsłudze oburęcznej – 25 N przy pracy stałej i 50 N przy pracy dorywczej; przy obsłudze jednoręcznej – 10 N przy pracy stałej i 25 N przy pracy dorywczej, zdefiniowanej w ust. 1 pkt 1;
• nożna obsługa elementów urządzeń (pedałów, przycisków itp.), przy której jest wymagane użycie siły przekraczającej: 60 N – przy pracy stałej, 100 N – przy pracy dorywczej;
• ręczne przenoszenie przedmiotów o masie przekraczającej 6 kg – na wysokość ponad 4 m lub na odległość przekraczającą25 m;
• ręczne przenoszenie pod górę – po nierównej powierzchni, pochylniach, schodach, których maksymalny kąt nachylenia nie przekracza 30°, a wysokość 4 m – przedmiotów o masie przekraczającej 6 kg; ręczne przenoszenie pod górę – po nierównej powierzchni, pochylniach, schodach, których maksymalny kąt nachylenia przekracza 30°, a wysokość 4 m – przedmiotów o masie przekraczającej: 4 kg – przy pracy stałej lub 6 kg – przy pracy dorywczej;
• oburęczne przemieszczanie przedmiotów, jeżeli do zapoczątkowania ich ruchu jest niezbędne użycie siły przekraczającej: 60 N – przy pchaniu lub 50 N – przy ciągnięciu;
• ręczne przetaczanie i wtaczanie przedmiotów o kształtach okrągłych (w szczególności beczek, rur o dużych średnicach), jeżeli: masa przetaczanych przedmiotów, po terenie poziomym o twardej i gładkiej nawierzchni, przekracza 40 kg na jedną kobietę lub jeżeli masa przedmiotów wtaczanych na pochylnie przekracza 10 kg na jedną kobietę;
• udział w zespołowym przemieszczaniu przedmiotów;
• ręczne przenoszenie materiałów ciekłych – gorących, żrących lub o właściwościach szkodliwych dla zdrowia;
• przewożenie ładunków o masie przekraczającej: 20 kg – przy przewożeniu na taczce po terenie o nachyleniu nieprzekraczającym 5% lub 15 kg – po terenie o nachyleniu większym niż 5%, lub: 70 kg – przy przewożeniu na wózku 2-kołowym po terenie o nachyleniu nieprzekraczającym 5% lub 50 kg – po terenie o nachyleniu większym niż 5%, lub: 90 kg – przy przewożeniu na wózku 3- i więcej kołowym po terenie o nachyleniu nieprzekraczającym 5% lub 70 kg – po terenie o nachyleniu większym niż 5%.

• przewożenie ładunków na wózku szynowym o masie przekraczającej, łącznie z masą wózka: 120 kg – przy przewożeniu po terenie o nachyleniu nieprzekraczającym 2%, lub 90 kg – przy przewożeniu po terenie o nachyleniu większym niż 2%;
• przewożenie ładunków: na taczce lub wózku wielokołowym po terenie o nachyleniu większym niż 8%, na taczce lub wózku wielokołowym na odległość przekraczającą 200 m, na wózku szynowym po terenie o nachyleniu większym niż 4%, na wózku szynowym na odległość przekraczającą 400 m;

Jakich prac w mikroklimacie zimnym, gorącym i zmiennym oraz w skrajnym ciśnieniu nie powinny wykonywać kobiety karmiące piersią?

Do prac niebezpiecznych dla kobiet karmiących piersią, a związanych z mikroklimatem zimnym, gorącym lub zmiennym, zaliczają się:

• prace w warunkach, w których wskaźnik PMV (przewidywana ocena średnia), określany zgodnie z Polską Normą, jest większy od 1,5;
• prace w warunkach, których wskaźnik PMV (przewidywana ocena średnia), określany zgodnie z Polską Normą, jest mniejszy od -1,5;
• prace wykonywane w środowisku o dużych wahaniach parametrów mikroklimatu, szczególnie przy występowaniu nagłych zmian temperatury powietrza w zakresie przekraczającym 15°C, przy braku możliwości stosowania co najmniej 15-minutowej adaptacji w pomieszczeniu o temperaturze pośredniej;

Z kolei do prac w podwyższonym lub obniżonym ciśnieniu należą głównie prace nurków, ale także wszystkie pozostałe prace w warunkach podwyższonego lub obniżonego ciśnienia.

Jakie prace są zakazane kobietom karmiącym piersią z racji m.in. toksyczności?

Do pierwszej grupy należy zaliczyć prace w narażeniu na działanie szkodliwych substancji chemicznych, tj.:

1. prace w narażeniu na działanie substancji i mieszanin o działaniu mutagennym na komórki rozrodcze, rakotwórczym, o działaniu szkodliwym na rozrodczość, laktację lub dzieci karmione piersią, bądź o działaniu toksycznym na narządy docelowe; ponadto
2. prace w narażeniu na niżej wymienione substancje chemiczne niezależnie od ich stężenia w środowisku pracy: czynniki chemiczne o znanym i niebezpiecznym wchłanianiu przez skórę, leki cytostatyczne, mangan, syntetyczne estrogeny i progesterony, tlenek węgla, ołów i jego związki organiczne i nieorganiczne, rtęć i jej związki organiczne i nieorganiczne;
3. prace w narażeniu na działanie rozpuszczalników organicznych, jeżeli ich stężenia w środowisku pracy przekraczają wartości 1/3 najwyższych dopuszczalnych stężeń, określonych w przepisach w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy;
4. prace lub procesy technologiczne, w których dochodzi do uwalniania substancji chemicznych, ich mieszanin lub czynników o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, wymienione w przepisach w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Drugą grupę stanowią prace w kontakcie ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi, tj. prace stwarzające ryzyko wirusologiczne – zakażenia wirusem: zapalenia wątroby typu B, ospy wietrznej i półpaśca, różyczki, HIV, cytomegalii, pałeczką listeriozy, toksoplazmą, a także prace przy obsłudze zwierząt dotkniętych chorobami zakaźnymi lub inwazyjnymi.

Trzecią, najrzadszą kategorią z omawianej grupy, są prace narażające na działanie pola elektromagnetycznego o częstotliwości od 0 Hz do 300 GHz oraz promieniowania jonizującego, tj. prace w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące określone w przepisach prawa atomowego.