Resort Finansów przygotował projekt przepisów, zgodnie z którym nie będzie już trzeba składać czynnego żalu, jeśli przedsiębiorca wychwyci błąd w pliku JPK_V7 oraz następnie go skoryguje.
Z tego artykułu dowiesz się m.in.:
- Czy zmiany przepisów karnoskarbowych, związane z brakiem konieczności składania czynnego żalu, obejmą część ewidencyjną JPK_VAT?
- Dlaczego korekty JPK_VAT są uciążliwe dla przedsiębiorców i księgowych?
- Jaki jest wynik interwencji Rzecznika MŚP w sprawie korekty JPK_VAT i czynnego żalu u Ministra Finansów?
Wszystko wskazuje na to, że podatnicy nie będą musieli przesyłać czynnego żalu przy korygowaniu błędów w Jednolitym Pliku Kontrolnym. Złożenie jego korekty i zapłata ewentualnego podatku wystarczą, aby uniknąć kary. Korzystne dla przedsiębiorców podejście ma wynikać z projektu zmiany przepisu art. 16a Kodeksu karnego skarbowego (dalej kks). Projekt ten zakłada, że instytucja wyłączenia karania będzie miała zastosowanie nie tylko w sytuacji złożenia korekty deklaracji podatkowej (obok uiszczenia należności), lecz także w przypadku korekty JPK_V7, dotyczącej wyłącznie części ewidencyjnej lub korekty obu części JPK_V7 – deklaracyjnej i ewidencyjnej. Propozycja ta jest przedmiotem uzgodnień z Ministerstwem Sprawiedliwości.
Czym jest czynny żal?
Czynny żal to instytucja, która pozwala uniknąć konsekwencji przestępstwa lub wykroczenia skarbowego. By z niej skorzystać, sprawca musi złożyć zawiadomienie o popełnieniu czynu zabronionego, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu (art. 16 kks § 1).
Podatnik może skorzystać z tego rodzaju wyrażenia „skruchy” pod warunkiem, że organ podatkowy nie dysponuje wiedzą o popełnionym przestępstwie lub wykroczeniu skarbowym. Zatem należy zdążyć z zawiadomieniem, zanim sam urząd poinformuje o niedopełnieniu obowiązków.
Czynny żal (co do zasady) chroni przed negatywnymi skutkami zaniedbań. Natomiast należy pamiętać, że sam czyn zabroniony powinien zostać naprawiony – tzn. konieczne będzie np. uregulowanie powstałych zaległości i odsetek czy też złożenie zaległej deklaracji.
Nasz ekspert Magdalena Augustynowicz jest do Twojej dyspozycji.
Czynny żal przy korekcie JPK_VAT
Do 1 października 2020 r. podatnicy nie musieli składać czynnego żalu do korekty JPK_VAT. Wynikało to z faktu, że JPK był uznawany za informację, a nie księgę. Po zmianie kodeksu karnego skarbowego, aby uniknąć sankcji podatnik powinien złożyć czynny żal. Wynika to z faktu, iż część ewidencyjna JPK_VAT traktowana jest jak księga, a nowy art. 61a Kodeksu karnego skarbowego wprowadza nową sankcje wprowadzając sporo zamieszania.
Art. 61a [Przesłanie księgi po terminie lub wadliwej]
- Kto wbrew obowiązkowi nie przesyła księgi właściwemu organowi podatkowemu albo przesyła ją nierzetelną, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych.
- W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
- Karze określonej w § 2 podlega także ten, kto księgę przesyła po terminie lub wadliwą.
Korekta JPK_VAT w zakresie części deklaracyjnej nie wymaga składania czynnego żalu. Tu przepisy nie uległy zmianie
Liczne wątpliwości przy nowym JPK_VAT
Jednocześnie od 1 października 2020 r. do Jednolitego Pliku Kontrolnego wprowadzono liczne zmiany, polegające m.in. na oznaczaniu kodami GTU sprzedaży niektórych towarów i usług czy też opisywaniu niektórych transakcji, np. z podmiotami powiązanymi, czy oznaczaniu specjalnych procedur (np. mechanizm podzielonej płatności). Te dodatkowe procedury wywołały spore wątpliwości oraz w konsekwencji liczne pomyłki, za które grożą kary. Żeby uniknąć przykrych sankcji, przy każdej korekcie w ewidencyjnej części JPK_VAT podatnicy składają czynny żal, informując o błędach. Jest to spore obciążenie dla przedsiębiorców, księgowych, którzy każdorazowo przy najmniejszej korekcie składają czynny żal, wykorzystując do tego formę papierową lub elektroniczną (przy zachowaniu warunków określonych w kks) albo ustnie do protokołu.
Wniosek rzecznika MŚP do resortu finansów
W związku z powyższym do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpłynął wniosek, w którym zwrócono się o zniesienie obowiązku czynnego żalu, w sytuacji gdy przedsiębiorca wychwycił błąd w pliku JPK_V7, a następnie sam go skorygował. We wniosku argumentowano, że czynny żal w takich sytuacjach jest dużym obciążeniem dla służb księgowych, zaś przedsiębiorca nie powinien być karany za to, że znalazł błąd i go naprawił.
Rzecznik MŚP zwrócił się do Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej o zajęcie stanowiska w zakresie instytucji czynnego żalu przy korekcie pliku JPK_V7. W odpowiedzi z 14 kwietnia 2021 r. (znak: SP9.8022.2.2021), Minister Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej poinformował, że Ministerstwo Finansów przygotowało projekt zmiany przepisu art. 16a Kodeksu karnego skarbowego, który wychodzi naprzeciw kwestii podniesionej w piśmie Rzecznika MŚP.
Proponowane zmiany legislacyjne powinny zdecydowanie uprościć proces składania korekt w ewidencyjnej części JPK_VAT. Do momentu wprowadzenia w życie nowych przepisów nadal jednak obowiązuje zasada, że czynny żal pozwala uniknąć konsekwencji przestępstwa lub wykroczenia skarbowego przy tego typu korektach.
AUTORKA: Magdalena Augustynowicz
